Người khai thác băng đá cuối cùng ở Ecuador

Hơn nửa thế kỷ, Baltazar Ushca Tenesaca vẫn miệt mài với công việc khai thác băng đá trên ngọn núi Chimborazo - ngọn núi cao nhất ở Ecuador.

Người khai thác băng đá cuối cùng ở vùng núi Chimborazo, Ecuador. Nguồn: GLOBAL BUSHLIFE

Baltaza Ushca Tenesaca là người khai thác băng đá trên núi duy nhất còn hành nghề ở Ecuador. Đây là nghề truyền thống đã có lịch sử hơn 500 năm. Cách đây 20-30 năm, có tới 40 người cũng làm nhưng hiện nay đa số đã ngưng công việc này. Ông Baltaza Ushca Tenesaca bắt đầu việc này từ khi 15 tuổi, sau hơn 50 năm ông vẫn đều đặn mỗi tuần 2 lần dắt 2 con lừa leo núi để khai thác băng đá. Đường đi lên núi rất gian nan bởi phải băng qua hơn 25km đường dốc mất 8 tiếng đồng hồ. Khi đến địa điểm khai thác trên đỉnh núi, ông cào lớp đất bên trên để lộ ra những lớp băng bên dưới. Công cụ duy nhất cần dùng là một cái cuốc để ông đẽo băng thành từng khối nhỏ hơn nặng cỡ 27kg. Chúng được bọc kỹ bằng một lớp rơm dày nên tan rất ít trong suốt quãng đường trở về và được chất lên lưng lừa để mang bán ở chợ.

Ông Baltazar kiên trì bám trụ nghề này bởi muốn mọi người sử dụng loại băng đá thiên nhiên, đặc biệt hơn những viên đá làm ra từ tủ lạnh ngày nay. Những khối băng đá hình thành từ nguồn nước khoáng thiên nhiên, trải qua hàng nghìn năm nên nó có mùi và vị ngon hơn khi dùng làm nước trái cây hay làm kem. Baltazar kiếm được khoảng 25USD một tuần từ việc bán băng đá. Những người họ hàng từng làm việc chung của ông đều đã nghỉ hoặc tìm việc khác ổn định kinh tế hơn. Hiện nay, sinh kế của ông Baltazar cũng đang bị đe dọa, một phần do nhu cầu về băng đá thiên nhiên không cao bởi nhiều người đã có tủ lạnh, tự làm nước đá tại nhà. Mặt khác, nguồn băng đá thiên nhiên đang giảm dần do biến đổi khí hậu.

Cộng đồng người bản địa ở vùng núi Chimborazo có nền văn hóa riêng giàu bản sắc. Tuy nhiên đây cũng là một trong những nơi có mức sống thấp ở Ecuador. Ông Baltazar hiện nay 70 tuổi nhưng vẫn bám trụ lấy công việc này, như một bằng chứng sống động về một nghề có truyền thống lâu đời đang có nguy cơ bị xóa sổ ở Ecuador.

THIÊN NGỌC (Tổng hợp từ Great big story, New York Times)