Nhà truyền thống ở vùng núi Ancares, Tây Ban Nha

Những ngôi nhà bằng đá trên dãy núi Ancares, Tây Ban Nha như bước ra từ trong truyện thần thoại và được thiết kế gần như hoàn hảo để chống chọi với điều kiện khắc nghiệt ở đây.

Mái nhà truyền thống có hình nón lợp bằng rơm rạ ở vùng núi Ancares. Nguồn: BBC

Nằm sâu trong vùng Tây Bắc của Tây Ban Nha, những ngôi làng thuộc dãy núi Ancares vẫn còn lác đác những căn nhà pallozas có hình dáng tròn độc đáo và phần mái nhà đồ sộ lợp theo hình nón. Hiện khoảng 200 ngôi nhà như thế này nằm rải rác trong vùng nông thôn, nhiều căn đã xây dựng cách đây 250 năm. Còn nguồn gốc ra đời của kiểu kiến trúc đặc trưng đã có từ ngàn năm trước, thậm chí một số nhà sử học còn cho rằng chúng có từ thời tiền La Mã.

Chỉ với số ít vật liệu như đá, gỗ, rơm (từ lúa mạch đen) nhưng những căn nhà đơn giản hoàn toàn thích nghi với điều kiện khí hậu đặc trưng mưa nhiều, tuyết rơi vào mùa đông, nhiệt độ không quá cao vào mùa hè. Hình dáng tròn, có ít cửa sổ, lỗ thông gió làm giảm tác động của gió và tường đá (thường là đá granit, đá vôi hoặc đá phiến) giúp giữ nhiệt tốt lúc trời lạnh.

Jaime Fernandez - một công chức đã về hưu, sở hữu một căn Palloza. Đây là một trong 4 căn nhà kiểu này còn sót lại ở một ngôi làng vùng núi mà ngày nay ông Fernandez chỉ dùng làm nơi lưu giữ đồ đạc. Ngồi bên trong căn nhà đã có 4 thế hệ trong gia đình sở hữu ông giải thích: Mỗi căn nhà có 2 khu vực riêng biệt là nơi mọi người ở và nơi làm chuồng gia súc. Phòng ngủ chính xây bằng gỗ dành riêng cho người lớn tuổi nhất trong nhà.

Trong nhiều thế kỷ, lúa mạch đen là loại ngũ cốc chính trồng ở thung lũng núi Ancares nhưng trong vài chục năm qua, diện tích dần giảm sút. Nhiều người dân phải “vật lộn” với tình trạng thiếu vật liệu để lợp mái nhà và nguồn rơm rạ hạn chế. Mỗi năm chi phí sửa chữa, gia cố mái nhà pallozas tốn cỡ 2.000-3.000 euro (khoảng 47-70 triệu đồng), trước đây còn có người chuyên sửa mái nhà nhưng giờ chủ nhà thường phải tự làm, tự thu rơm rạ ngoài đồng về để giảm chi phí. Thậm chí, nhiều người phải nhận hỗ trợ từ chính quyền địa phương để sửa lại các căn nhà cũ cần bảo tồn.

Ngày nay, những chủ nhân mới của các nhà truyền thống còn tận dụng nơi ở để kinh doanh. Có người biến nhà ở thành nhà hàng, dời chuồng gia súc ra ngoài, lắp thêm hệ thống sưởi, quạt thông gió. Đây cũng là một nỗ lực để duy trì kiến trúc truyền thống độc đáo có từ lâu đời cho các thế hệ sau.

T.NGỌC (Theo BBC)