Điểm tin sáng 25 – 4: Chuyên gia nói Dự án kênh Funan Techo của Campuchia có thể khiến nước về miền Tây giảm 50%

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: "Không chỉ tại Việt Nam, giá vé máy bay ở các nước trên thế giới đều cao"; Lịch chính thức các cặp đấu ở tứ kết Giải U23 châu Á 2024; AI phát hiện 3 bệnh ung thư nguy hiểm chỉ với một giọt máu khô; Loài cây 100 năm ra hoa một lần.

Chuyên gia nói: Dự án kênh Funan Techo có thể khiến nước về miền Tây giảm 50%

Chuyên gia tính toán kênh đào Funan Techo mà Campuchia triển khai ảnh hưởng rất lớn, khiến lượng nước từ dòng Mekong về miền Tây có thể giảm 50%.

Thông tin được TS Lê Anh Tuấn, Giảng viên chính Khoa Môi trường và Tài nguyên, Đại học Cần Thơ, nói tại hội nghị tham vấn về đề xuất Dự án kênh đào Funan Techo của Campuchia tổ chức tại Cần Thơ, ngày 23/4.

Theo TS Tuấn, dự án kênh đào sẽ chảy qua một vùng đất có khoảng 1,6 triệu dân sinh sống tạo ra một cơ sở phát triển kinh tế cho Campuchia. Sắp tới dân số ở khu vực này sẽ gia tăng nhờ đô thị hóa hai bên kênh và nhiều cơ sở thương mại, dịch vụ hậu cần cũng phát triển theo.

"Vì thế nếu tính đầy đủ, thêm lượng nước phục vụ sinh hoạt và công nghiệp, đô thị từ dự án 1,7 tỷ USD này thì nước trên sông Tiền và sông Hậu (hai phân lưu của sông Mekong) về đến Đồng bằng sông Cửu Long có thể sẽ giảm khoảng 50%. Những năm khô hạn thì sự thiếu hụt nước sẽ trầm trọng hơn", chuyên gia nói, thêm rằng với mực suy giảm, khả năng xâm nhập mặn sâu hơn, có thể ảnh hưởng hơn nửa diện tích canh tác vùng châu thổ Cửu Long trong tương lai vào mùa khô và trong các giai đoạn triều cường...

Sau khi phê chuẩn dự án kênh Funan Techo vào ngày 19/5/2023, giới chức Campuchia đã thiết lập ủy ban liên bộ để triển khai công trình dài 180 km, tổng chi phí ước tính 1,7 tỷ USD.

Theo kế hoạch, kênh đào được khởi công cuối năm nay, hoạt động năm 2028, tức thời gian xây dựng chỉ 4 năm.

"Không chỉ tại Việt Nam, giá vé máy bay ở các nước trên thế giới đều cao"

Theo báo cáo xu hướng toàn cầu (Global Trend Report) do FCM Consulting (một công ty cung cấp dịch vụ lữ hành đa quốc gia) cung cấp, cuối năm 2023, giá vé máy bay quốc tế hạng phổ thông đã tăng 17%-25% so với năm 2019. Trong đó, châu Á tăng 21%; Australia, New Zealand tăng 22%; châu Âu tăng 18%; Nam Mỹ tăng 25% và Bắc Mỹ tăng 17%.

Ông Subhas Menon, Tổng Giám đốc Hiệp hội các Hãng hàng không châu Á-Thái Bình Dương cho rằng không chỉ tại Việt Nam mà giá vé máy bay nhìn chung ở khắp nơi trên thế giới đều cao vì giá cả phụ thuộc vào nhu cầu và nguồn cung.

Các hãng hãng hàng không phải đối mặt với 3 chi phí chính.

Chi phí đầu tiên đó là máy bay. Bản thân máy bay vốn đã là một mặt hàng rất tốn kém. Trên hết, nhu cầu về máy bay đã tăng vọt sau khi biên giới mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19 khiến nhu cầu vé máy bay tăng cao chưa từng thấy.

Đối với Việt Nam và cả châu Á, việc mở cửa trở lại muộn hơn rất nhiều. Các thị trường này đang xếp hàng chờ nhận máy bay nên chi phí tất nhiên sẽ tăng lên vì nguồn cung máy bay cũng như lịch giao phụ tùng, linh kiện máy bay đều bị trì hoãn do vấn đề về chuỗi cung ứng gây ra bởi xung đột địa chính trị trên thị trường quốc tế như tại Ukraine và Gaza.

Nếu các hãng bay không nhận được những máy bay mà đã đặt, lựa chọn tiếp theo là thuê máy bay. Chi phí thuê máy bay cũng tăng lên, thêm vào đó lãi suất trên toàn cầu leo thang dẫn đến chi phí vận hành nhìn chung đang tăng lên và đó là một trong những yếu tố lớn nhất.

Thứ hai là nhiên liệu. Giá xăng dầu trước COVID-19 là 115USD/thùng và hiện tại dao động ở mức 120 -130USD/thùng. Đây cũng là một chi phí lớn đối với các hãng hàng không.

Thứ ba, chúng ta phải thu hút trở lại nguồn nhân lực đã rời ngành do đại dịch COVID-19. Tiền lương cũng đang tăng lên. Tất cả các chi phí khác bao gồm chi phí sân bay, phí điều hành đường bay… đều tăng. Chi phí là yếu tố chính ảnh hưởng đến việc các hãng hàng không có thể phục hồi nhanh chóng hay không.

Lịch chính thức các cặp đấu ở tứ kết Giải U23 châu Á 2024

Tám đội góp mặt ở tứ kết Giải U23 châu Á 2024 gồm Qatar, Indonesia (bảng A), Hàn Quốc, Nhật Bản (bảng B), Iraq, Saudi Arabia (bảng C), Uzbekistan và Việt Nam (bảng D).

Trong số các đội vượt qua vòng bảng Giải U23 châu Á, U23 Indonesia được xem là "ngựa ô" của giải.

Đại diện bóng đá Đông Nam Á tiến vào tứ kết ngay ở lần đầu tiên góp mặt tại sân chơi này. Do đó, U23 Indonesia cũng là đội bóng có thành tích kém nhất trong các anh tài có mặt ở tứ kết.

Cụ thể, trong 8 đội bóng nói trên có 5 đội từng lên ngôi vương Giải U23 châu Á là U23 Nhật Bản, Hàn Quốc, Saudi Arabia, Iraq và Uzbekistan. Hai đội U23 Việt Nam và Qatar cũng không tệ khi có thành tích tốt nhất lần lượt là á quân và hạng ba.

Các cặp đấu ở vòng tứ kết là Qatar - Nhật Bản (21h, ngày 25-4), Hàn Quốc - Indonesia (0h30 ngày 26-4), Uzbekistan - Saudi Arabia (21h, ngày 26-4), và Iraq - Việt Nam (0h30 ngày 27-4).

Ở tứ kết có hai cặp đấu cân tài cân sức, đó là chủ nhà Qatar gặp Nhật Bản và Uzebkistan chạm trán Saudi Arabia. Trong khi đó, cặp đấu giữa Hàn Quốc và Indonesia được đánh giá là chênh lệch.

Tuy nhiên, U23 Hàn Quốc phải hết sức cẩn trọng nếu không muốn trả giá đắt. Cặp đấu còn lại U23 Iraq nhỉnh hơn Việt Nam nhưng cơ hội vẫn rộng mở cho thầy trò HLV Hoàng Anh Tuấn.

AI phát hiện 3 bệnh ung thư nguy hiểm chỉ với một giọt máu khô

Những thử nghiệm ban đầu của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy chỉ với một vết máu khô, công cụ này có thể phân biệt được bệnh nhân mắc ung thư tuyến tụy, dạ dày hoặc đại trực tràng với người khỏe mạnh trong vòng vài phút.

Công cụ mới sử dụng công nghệ máy học, một nhánh của AI, để phân tích các sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất, còn gọi là chất chuyển hóa, trong mẫu máu. Những chất chuyển hóa này (được tìm thấy trong huyết thanh) hoạt động như "dấu ấn sinh học" có khả năng phát hiện sự hiện diện của ung thư trong cơ thể.

Sàng lọc các dấu ấn sinh học trong máu đã được đề xuất như một cách tiềm năng để chẩn đoán ung thư giai đoạn đầu khi tỉ lệ sống sót cao hơn và bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng.

Nhóm các nhà khoa học Trung Quốc cho biết về lý thuyết, xét nghiệm mới của họ sẽ cần chưa tới 0,05ml máu để chẩn đoán các bệnh ung thư nói trên. Công cụ này cũng được chứng minh có thể phân biệt chính xác người mắc ung thư và người khỏe mạnh.

Đồng thời, nghiên cứu cũng cho thấy xét nghiệm bằng máu khô hoạt động tốt như xét nghiệm bằng máu lỏng. Trong một thử nghiệm của nhóm, xét nghiệm máu khô cho phép họ phát hiện 81,2% trường hợp ung thư tuyến tụy, so với 76,8% khi dùng mẫu máu lỏng.

Loài cây 100 năm ra hoa một lần

Một cây họ Dứa cao 12 m trên dãy Andes chỉ nở hoa một lần duy nhất trong suốt thế kỷ.

Loài cây lớn lâu năm hiếm khi ra hoa có tên khoa học Puya raimondii là thực vật thống trị dãy Andes. Có biệt danh "Nữ hoàng Andes", cây này thuộc họ Dứa. Dù P. raimondii cũng có gai nhọn tương tự quả dứa, loài cây này cao hơn rất nhiều. Thân cây có thể đạt chiều cao 12 m, biến nó thành cây họ dứa lớn nhất thế giới, theo IFL Science.

P. raimondii được mô tả lần đầu tiên bởi nhà tự nhiên học người Pháp Alcide d'Orbigny vào năm 1830. Nhưng mãi tới năm 1874, nó mới được phân loại khi nhà khoa học Antonio Raimondi gọi nó là Pourretia gigantea. Về sau, năm 1928, cây được phân loại vào chi Puya và đặt tên nhằm vinh danh Raimondi.

Biệt danh "Nữ hoàng Andes" xuất phát từ việc P. raimondii được tìm thấy trên dãy Andes, dãy núi dài nhất thế giới trên lục địa. Tuy nhiên, P. raimondii là loại đặc hữu chỉ có ở vùng đồng cỏ tại Peru và Bolivia, tại độ cao 3.000 - 4.000 m và quay về hướng bắc. Gần 1/2 tổng số cây P. raimondii tập trung ở một nơi là Khu bảo tồn vùng Titankayocc của Peru, nơi sinh sống của hơn 450.000 loài thực vật. Số lượng còn lại thường phân tán rải rác ở xa hơn.

Một trong những đặc điểm khiến cây trở nên ấn tượng là chiều cao sừng sững của nó, nhưng một số nhà nghiên cứu nghi ngờ đây có thể là cây cận ăn thịt. Nó có thể bẫy và giết chết động vật nhưng không tiêu hóa chúng. Dù cần nghiên cứu sâu hơn để chứng minh giả thuyết này, trường hợp trên có khả năng xảy ra. Một loài khá cùng chi là Puya chilensis, cũng bị nghi là cây cận ăn thịt và chuyên nhắm vào cừu.

P. raimondii có thể sống lâu hơn nhiều người với tuổi thọ 80 - 100 năm. Trong suốt một thế kỷ, nó chỉ ra hoa một lần duy nhất vào cuối đời. Sau khi nở ra những bông hoa màu trắng và tạo ra 6 - 12 triệu hạt giống, P. raimondii có thể duy trì tư thế thẳng đứng trong vài năm sau khi chết.

Bảo Nam tổng hợp