Thứ Sáu, ngày 27/04/2018 | 08:43
Đó là hai chuyện gắn liền với cuộc đời nghệ nhân Hồ Chí Trung (Chín Trung). Trò chuyện với chúng tôi ngay trên giường bệnh, nghe ông kể chuyện cống hiến, chuyện đời và chuyện ông đến với đờn ca tài tử như một cái duyên !
Tập đờn ca để làm cách mạng
Suy nghĩ của người thanh niên trẻ Hồ Chí Trung vào những năm 1950 là như vậy. Ông sinh ra và lớn lên ở xã Vĩnh Tường, huyện Vị Thủy, thấu hiểu được cảnh sống mất tự do, nên từ nhỏ đã nuôi quyết tâm đến tuổi sẽ theo cách mạng. Ông mê văn nghệ nên tham gia ca hát ở xóm, ấp, rồi đi học đờn cò. Trong khoảng thời gian này, ông được gặp những cô chú làm cách mạng và họ nói với ông rằng, hãy ráng tập hát, tập đờn cho tốt, vậy cũng là một cách để làm cách mạng. Theo sự chỉ dạy của những người đi trước, ông vừa tham gia văn nghệ, vừa tuyên truyền cho thanh niên giác ngộ cách mạng, hát những bài đậm đà tinh thần yêu nước.
Trong câu chuyện lúc nhớ, lúc quên của mình, ông nói, hồi đó, ông đi tuyên truyền vui lắm, địch cũng phát hiện, bắt bớ. Nhưng ông không hề sợ mà còn hát vang lên. Vì không có bằng chứng, mà chúng thấy ông hát hay, nên kêu hát cho chúng nghe nữa… Năm 1964, không thể ở tại địa phương, ông thoát ly gia đình, làm công tác an ninh. Lúc này, không mang được đờn theo, công tác triền miên, lại ác liệt, nên ca hát cũng bị ông bỏ quên. Nhưng hễ rảnh là ông lại nhẩm hát, tự đặt lời cho các bản tài tử để đỡ nhớ nghề. Ông từng kinh qua nhiều vị trí trong ngành, khi về hưu vào năm 1990, ông mang hàm đại tá, giữ chức Trưởng phòng Phong trào Quần chúng Bảo vệ an ninh Tổ quốc, Công an tỉnh Cần Thơ. Từ khoảng thời gian này, ông bắt đầu vui vầy cùng con cháu, thỏa sức với niềm đam mê tài tử…
Đã ngoài 80 tuổi, sức khỏe không còn tốt, nhưng tâm hồn ông lúc nào cũng tươi trẻ, trên môi luôn nở nụ cười thật tươi khi nghe hỏi đến đờn ca tài tử.
Gầy dựng phong trào đờn ca tài tử
Ông kể, khi về hưu, ông về sống tại phường IV, thành phố Vị Thanh, cho đến nay và bắt đầu lại hành trình đam mê đã từng bị đứt quãng của mình, là gầy dựng lại phong trào đờn ca tài tử ở địa phương. Tập hợp những người có chung niềm đam mê lại thành câu lạc bộ, rồi tổ chức sinh hoạt, học các bài bản tài tử. Lúc này, ông mới bắt đầu học lại để nắm chắc, nắm sâu về bộ môn nghệ thuật độc đáo này.
Ông viết lời mới cho các bài bản tài tử, vừa đờn và hát tài tử. Niềm đam mê ngày càng được tiếp sức khi có nhiều cuộc thi về đờn ca tài tử được tổ chức. Ông chia sẻ, đây là khoảng thời gian ông thấy hạnh phúc vì được sống lại niềm đam mê từ nhỏ, sau một quãng thời gian dài đi phục vụ Nhân dân. Tham gia đờn ca tài tử giúp ông luôn yêu đời, sức khỏe cũng tốt hơn. Được gặp gỡ nhiều nghệ nhân, những ông bạn già, nên ông càng học tập và trau dồi ngón đờn của mình để nó ngọt ngào, điêu luyện hơn. Không chỉ chuyên cây cò, ông còn đàn được cây kìm và guitare phím lõm.
Nghệ nhân Hồ Chí Trung không chỉ góp phần xây dựng phong trào ở địa phương, không chỉ ở phường IV, mà còn ở Hội Người cao tuổi tỉnh, nơi ông tham gia công tác sau khi về hưu. Ông còn thành lập riêng một CLB mang tên ông và sinh hoạt đến bây giờ.
Những năm gần đây, sức khỏe yếu, ông thôi không làm chủ nhiệm, nhưng vẫn là thành viên tích cực, hễ ai rủ là ông vác đàn đi. Những hội thi, hội diễn trong tỉnh cũng không khi nào vắng mặt ông. Ông cười hiền: “Được đi đờn là tôi khỏe re hà. Kệ, mình góp mặt được nhiêu hay bấy nhiêu. Miễn sao môn nghệ thuật này được mấy bạn trẻ tiếp tục yêu mến và phát huy, để giữ được vẻ đẹp của nó là tôi mãn nguyện rồi”. Ông nói, ai thích học là ông chỉ, cốt sao giữ được cái hồn của tài tử. Muốn đờn hay, hát giỏi phải nắm được cái hồn của nó, muốn truyền đạt đúng phải hiểu tận tường. Điều đó không hề dễ, mà phải được tích lũy và trải nghiệm từ rất nhiều năm của một người có lòng yêu nghề, hết mình với môn nghệ thuật dân tộc.
Bài, ảnh: VĨNH TRÀ
06:00 26/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Festival Ninh Bình lần thứ 3; 10 hoạt động chủ đạo tại Tuần Văn hóa - Thể thao - Du lịch Long An 2024; Thừa Thiên - Huế cho hơn 290.000 học sinh nghỉ học tránh lũ; Cầu thủ Việt kiều lần đầu xuất hiện ở giải bóng đá nữ Cúp Quốc gia.
09:24 25/11/2024
Đây là chương trình nghệ thuật năm 2024, do Trung tâm Văn hóa tỉnh xây dựng. Hơn 10 tác phẩm thể hiện được sự đa dạng, từ truyền thống đến hiện đại, thể hiện khát vọng Hậu Giang hòa chung dòng chảy sự phát triển của đất nước...
06:00 25/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Chính thức công nhận 614 giáo sư, phó giáo sư năm 2024; Dự án giúp nghệ nhân bán hàng online ở Hội An được trao giải thưởng quốc tế; Cộng đồng sử dụng máy đọc sách tại Việt Nam ước tính hiện có trên 300.000 người; Các nước hợp pháp hóa chuyển giới sẽ không được nhận con nuôi ở Nga.
06:00 24/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: 2 tượng sư tử đá thành Đồ Bàn (Bình Định) được công nhận bảo vật quốc gia; Puerto Rico đăng quang Mr World 2024; Thanh Hằng... rơi cánh trên sàn catwalk; Google bị chính quyền Mỹ ép bán trình duyệt web Chrome.
05:53 23/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Khan hiếm vé máy bay, giá tăng cao; Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long xúc tiến, quảng bá du lịch tại Quảng Ninh; Độc lạ Đồng Nai: Treo nguyên chiếc ô tô cũ trước cổng nhà làm... kỷ niệm; Gen Z Australia xuất ngoại tìm bạn trai.
06:00 22/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu cảnh báo về trào lưu pickleball; Một huyện ở Quảng Nam công bố dịch bệnh chó dại trên toàn huyện; UAE đúc thỏi vàng lớn nhất thế giới, nặng hơn 300 kg; Mặt trăng thứ hai sắp rời khỏi Trái Đất.
05:56 21/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Giáo viên mong được hợp pháp dạy thêm tại nhà; Trường học ở Ấn Độ phải dạy trực tuyến do khói mù độc hại; 80% dân số nước Mỹ sẽ bị thừa cân, béo phì; Ngôi làng nhỏ bé nhưng tuổi thọ trung bình của cư dân trên 100 tuổi.
08:31 20/11/2024
Ít nhất 5 phim điện ảnh Việt sẽ ra rạp từ đây đến cuối năm, là những bộ phim đa dạng thể loại, đề tài...
05:56 20/11/2024
Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Người dân ở Bạc Liêu bắt được cá sấu nặng gần 100kg; Ca sĩ Cẩm Ly đi thi... kịch nói; Phát hiện loài hoa đặc hữu của Việt Nam trên rừng Trường Sơn; Bị lừa tiền đặt phòng Đà Lạt dịp Festival hoa.
15:00 19/11/2024
(HGO) - Tại Di tích lịch sử Chiến Thắng Chương Thiện (thị trấn Vĩnh Viễn, huyện Long Mỹ), ông Đồng Văn Thanh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, chủ trì cuộc họp cùng các sở, ngành, đơn vị, địa phương thông qua dự án tu sửa cấp thiết di tích này.
17:58 26/11/2024
Công tác tổ chức đại hội chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở nhiệm kỳ 2025-2027 đã và đang được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, đúng quy định. Đáng mừng là trong nhiệm kỳ qua, các chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở trên địa bàn tỉnh nỗ lực thực hiện tốt chỉ tiêu nghị quyết đề ra, góp phần xây dựng đơn vị, địa phương ngày càng phát triển.
17:54 26/11/2024
Hình hài các tuyến cao tốc ở ĐBSCL đang dần hiện rõ. Đây là minh chứng cho sự nỗ lực vượt khó, quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương.
17:53 26/11/2024
Trong năm 2024, Mặt trận các huyện, thị, thành trong tỉnh đề ra thực hiện nhiều nhiệm vụ đột phá, đến nay đạt được kết quả ấn tượng.
17:52 26/11/2024
(HG) - Một trong những dấu ấn nổi bật trong hoạt động của hệ thống Mặt trận các cấp trên địa bàn huyện Phụng Hiệp trong năm nay là vận động xã hội hóa xây dựng 41 cây cầu, tổng trị giá 13,8 tỉ đồng, trong đó huyện vận động xây dựng 19 cây, xã xây dựng 22 cây. Cầu được xây dựng góp phần “nối nhịp bờ vui”, phục vụ sự phát triển của địa phương và lợi ích của người dân.