“Em là mầm non của Đảng” - Ca khúc được bình chọn của thế kỷ XX

Đây là một trong tổng số 50 bài hát của giới nhạc sĩ được các thế hệ thiếu nhi bình chọn của thế kỷ XX.

Em là búp măng non, em lớn lên trong mùa cách mạng.

Sướng vui có Đảng tiền phong, có Đảng như ánh thái dương

Sống yên vui trong tình yêu thương, cuộc đời ngàn năm bừng sáng

Khăn quàng thắm vai em, ghi chiến công anh hùng cách mạng.

Viết về Đảng cho người lớn hát đã khó, nội dung ấy viết cho thiếu nhi càng khó hơn. Khó vì các em thiếu nhi không phải là “người lớn thu nhỏ lại”, dùng từ ngữ, chọn lời hát cho lứa tuổi này ca lên thật vô cùng khó khăn, đòi hỏi người sáng tác phải suy nghĩ nhiều lắm.

Nhạc sĩ Mộng Lân đã làm được điều đó qua ca khúc “Em là mầm non của Đảng”. Đây là một trong 3 bài hát thiếu nhi hay nhất của Mộng Lân cùng với “Nguyễn Bá Ngọc người thiếu niên dũng cảm” và “Tấm ảnh Bác Hồ”, trong tổng số 50 bài hát của giới nhạc sĩ được các thế hệ thiếu nhi bình chọn của thế kỷ XX. 

Ảnh QTV.

Hồi nhạc sĩ Hoàng Hà và nhạc sĩ Mộng Lân là Trưởng và phó phòng ca nhạc Thiếu nhi của Đài Tiếng nói Việt nam (TNVN), các anh thường đưa cho tôi xem các lá thư của thính giả gửi về đề nghị được nghe lại những bài hát thiếu nhi, trong đó “Em là mầm non của Đảng” chiếm tỷ lệ cao nhất mỗi khi đại hội Đảng các cấp.

“Tiếng thơm muôn đời còn vang, sáng ngời ý chí đấu tranh

Bước lên theo lý tưởng vinh quang, của Đảng tiền phong dẫn đường.

Tiếng hát của chúng em bay qua muôn trùng sông núi

Ghi công ơn của Đảng tiền phong em sướng vui.

Có sách mới áo hoa đây là nhờ ơn Đảng ta

Vui tung tăng em ca có Đảng cuộc đời nở hoa…”

Ca từ trong “Em là mầm non của Đảng” mộc mạc giản dị, nhưng không phải vì thế mà lời bài hát không đẹp. Có thể nói đây là “Lời ca đỏ” không lên gân, không bóng bẩy mà đi thẳng vào lòng người chân thật như thực tế cuộc sống tươi vui đang diễn ra hàng ngày của tuổi thơ Việt Nam.

Nhạc sĩ Mộng Lân đã khái quát hóa rất tài tình cuộc sống mới của tuổi thơ chỉ qua hình ảnh điển hình “sách mới” và “áo hoa” dựa trên câu thành ngữ rất hay “già được bát canh, trẻ được manh áo mới”. Đối với thiếu nhi thì không có gì vui bằng được mặc áo hoa (áo mới), được đi học với sách vở mới. Cơm ăn, áo mặc và học hành là ba thứ quan trọng và có y nghĩa nhất đối với con người.

Đảng ta suốt 80 năm qua bền bỉ phấn đấu để người dân nào cũng được hưởng ba nhu cầu tối thiểu nhưng vô cùng quý báu đó như mong muốn của Bác Hồ kính yêu. Bởi vì, để có sách mới và áo hoa cho con trẻ, rõ ràng chỉ khi cuộc sống no đủ thì bố mẹ mới có khả năng lo đủ hai thứ ấy cho con cái.

“Có sách mới áo hoa đây là nhờ ơn Đảng ta”, lời hát vừa là lời tự sự, vừa mang âm hưởng ngợi ca, khẳng định sự tin yêu và biết ơn của thiếu nhi với Đảng, với cuộc sống tươi đẹp mà Đảng đã mang lại: “vui tung tăng em ca có Đảng cuộc đời nở hoa”.

Lứa tuổi  60, 70 như chúng tôi từng được nhìn thấy những đứa trẻ  ngày nào còn chạy theo mẹ tản cư vì giặc giã, sống trong nỗi khổ cực vì chiến tranh. Quê hương được giải phóng, được cắp sách đến trường trong niềm hân hoan “sống yên vui trong tình yêu thương” của cả xã hội. Bởi vậy, bài hát là tiếng nói chân thật của thiếu nhi ngợi ca cuộc sống tươi đẹp và lòng biết ơn vô hạn đối với Đảng và Bác Hồ, kế tục sự nghiệp cao cả xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của cha anh.

Là người cả cuộc đời vì tuổi măng non, luôn gắn bó với chương trình ca nhạc thiếu nhi trên sóng của Đài TNVN, nhạc sĩ Mộng Lân (1934 – 2001) còn có công tổ chức, hướng  dẫn, đào tạo và giới thiệu các đội Sơn ca (Đài TNVN), Vàng Anh (Nam Định), Hải Yến (Hải Phòng)… Nhiều em trong các đội đó nay đã thành các nghệ sĩ nổi tiếng.

Ca khúc “Em là mầm non của Đảng” đã được các thế hệ thiếu nhi hát vang, xứng đáng là một ca khúc hay viết về Đảng dành cho lứa tuổi thiếu nhi. Dưới suối vàng chắc nhạc sĩ Mộng Lân đang mỉm cười với các thế hệ con cháu của mình…

Theo Nhạc sĩ Dân Huyền