Hành trình chinh phục Giải thưởng Văn học ASEAN

Giải thưởng Văn học ASEAN các năm 2019, 2020, 2021 vừa được trao cho các nhà thơ, nhà văn Việt mới đây: Trần Quang Đạo, Võ Khắc Nghiêm và Vĩnh Quyền, làm dày thêm thành tích của tác giả Việt trong hành trình chinh phục giải thưởng này.

Các tác giả đạt giải gần đây nhất (2019, 2020, 2021): Trần Quang Đạo, Vĩnh Quyền và Võ Khắc Nghiêm (từ trái qua).

Thêm 3 gương mặt mới

Nhà văn Vĩnh Quyền năm nay 72 tuổi, hiện đang sống tại Đà Nẵng. Ông là tác giả cuốn tiểu thuyết về thời hậu chiến viết bằng tiếng Anh “Debris of Debris”, từng xuất bản tại Anh, Mỹ. Bản tiếng Việt mang tên “Mảnh vỡ của mảnh vỡ”, đoạt giải nhì cuộc thi tiểu thuyết 2011-2015 của Hội Nhà văn Việt Nam. Giải thưởng văn học ASEAN lần này đã gọi tên tác phẩm “Trong vô tận” của ông, viết về cuộc mưu sinh của dòng họ Tôn Thất tại Mỹ và quá trình thu thập tư liệu viết luận văn thạc sĩ Nước Đại Nam - Một cường quốc Đông Á. Tác phẩm dày dặn, thể hiện chủ đề lớn, xuyên suốt là kết nối quá khứ là hành động để hoàn thiện bản thân trong hiện tại. Tác phẩm chứa đựng nhiều sự kiện lịch sử, số phận của nhiều mảnh đời, mang đến câu chuyện nhân sinh đầy ấn tượng.

Còn “Bay trong mơ” là tập thơ thứ bảy của tác giả Trần Quang Đạo, ra mắt vào năm 2019, đánh dấu sự trở lại văn đàn của ông sau 10 năm không in sách. Tuyển tập gồm 80 bài, là những trải nghiệm, chiêm nghiệm về cuộc đời bằng những vần thơ viết theo lối thơ tự do, giàu hình ảnh, suy tưởng. Tác giả nguyên là Tổng Biên tập báo Nhi Đồng, nhiều năm phục vụ quân đội. Tác phẩm này do chính ông trình bày, vẽ bìa và minh họa. Không chỉ sáng tác thơ, ông viết rất đa dạng, từ tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện vừa...

“Thị Lộ chính danh”, tác phẩm của nhà văn Võ Khắc Nghiêm, là quyển tiểu thuyết lịch sử lấy nhân vật Nguyễn Thị Lộ, nữ quan triều Lê Sơ, vợ thứ của Nguyễn Trãi. Đây là nhân vật gắn liền với thảm án Lệ Chi Viên xảy ra vào năm 1442, dẫn đến cái chết của vợ chồng bà và án “tru di tam tộc” dòng họ Nguyễn Trãi. Nhà văn Võ Khắc Nghiêm sinh năm 1942 tại Quảng Bình, sinh sống và làm việc tại Quảng Ninh. Ông từng nhận giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2017 cho 2 tiểu thuyết “Mảnh đời của Huệ” và “Mạnh hơn công lý”. Trong nghiệp văn chương, ông từng xuất bản trên 20 tiểu thuyết, truyện ngắn và viết nhiều kịch bản sân khấu, kịch bản phim nhựa, phim truyền hình. Ông đã mất năm 2022…

Hành trình ấn tượng của tác giả Việt và giải thưởng uy tín

Đây là giải thưởng văn học được khởi xướng bởi Hoàng gia Thái Lan, có tuổi đời 45 năm, dành cho tác giả khu vực Đông Nam Á có tác phẩm xuất sắc ở các thể loại thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, văn học dân gian, công trình học thuật, tôn giáo.

Giải thưởng và sự tôn vinh đóng góp của nền văn hóa mỗi dân tộc, biểu hiện nét đẹp của tinh thần cùng tồn tại và phát triển thịnh vượng trong hòa bình của cộng đồng các nước ASEAN. Năm nay, kỷ niệm 45 năm thành lập, giải diễn ra tại Thái Lan, lễ trao giải đã diễn ra trang trọng, cầu kỳ, xứng với đẳng cấp hoàng gia. Đây là giải thưởng uy tín, có ấn tượng với các nhà văn đoạt giải và giới văn chương khu vực.

Việt Nam bắt đầu tham gia giải này từ năm 1996. Đến thời điểm này, đã có hơn 20 tác giả được vinh danh: Tố Hữu, Ma Văn Kháng, Hữu Thỉnh, Nguyễn Khải, Nguyễn Đức Mậu, Nguyễn Kiên, Bằng Việt, Đỗ Chu, Inrasara, Lê Văn Thảo, Trần Văn Tuấn, Nguyễn Ngọc Tư, Cao Duy Sơn, Nguyễn Nhật Ánh, Nguyễn Chí Trung, Trung Trung Đỉnh, Thái Bá Lợi, Thanh Thảo, Trần Quang Đạo, Võ Khắc Nghiêm và Vĩnh Quyền.

Đây là một hành trình dài và các tác giả Việt đoạt giải thưởng này là những tác giả tiêu biểu, đại diện cho nền văn chương Việt Nam đương đại. Sự đóng góp của họ đã được khẳng định bằng những tác phẩm không chỉ có sức ảnh hưởng đến nhiều thế hệ độc giả Việt, mà còn ảnh hưởng thế giới với việc một số tác phẩm của họ được dịch ra nhiều thứ tiếng và phát hành vượt tầm quốc gia. Bằng tài năng và trí tuệ, họ đã và đang có những đóng góp tích cực, khẳng định thành tựu cá nhân, góp phần làm rạng danh nền văn học Việt Nam nói chung.

THẢO HƯƠNG