Lửa nghề vẫn cháy

Thứ Sáu, ngày 22/02/2019 | 08:10

Tôi gặp nghệ nhân Ngô Xuân Nghiệp, thị trấn Mái Dầm, huyện Châu Thành, rất tình cờ trong một chuyến công tác. Đã 84 tuổi, trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc sống, không làm niềm đam mê nhạc tài tử, cải lương của ông bị mai một. Câu chuyện về cuộc đời ông được gợi lại sau một hớp trà, với đôi mắt nhìn xa thẳm...

Nghệ nhân bên cây violon cũ mà ông rất quý.

Ông sinh ra ở Ninh Thuận, trong một gia đình nông dân, nhưng từ nhỏ, suy nghĩ của ông khác hẳn mọi thành viên trong gia đình, là rất thích nghệ thuật. Niềm đam mê này đã được gia đình vun đắp, ủng hộ, nên ông được biết đến  cây đờn cò từ rất sớm. “Sao ông không chọn cây đờn khác, mà là cây đờn cò?”. Tôi hỏi, ông thủng thẳng trả lời: “Đờn nghe buồn, nhưng mà đúng tâm trạng là như chết trong lòng đó. Thấy cây đờn đơn giản mà nói hộ tâm trạng của mình nên tôi mê. Mà đâu chỉ có vậy, tôi còn mê những bài vọng cổ, những bản tài tử sao mà mùi mẫn, ngọt ngào, lay động lòng người. Có lẽ vậy mà khi được những người biết đờn ở quê dạy, tôi cố gắng học từng bài một…”.

Rồi thấy ở quê khó có thể phát huy được, ông đánh bạo vào Sài Gòn tìm người học. Vừa học, vừa nghiên cứu tìm sách vở, rồi dần dần, ngón đờn của ông cũng trở nên điêu luyện. Không chỉ thạo đờn cò, ông còn đờn rất sành sỏi cây guitar phím lõm và violon. Những đoàn cải lương nổi danh những năm 1955 ở Sài Gòn như: Thiên Hương, Kim Chưởng, Dạ Lý Hương… đều trọng dụng tài năng của ông trong suốt một khoảng thời gian. Đây là khoảng thời gian ông hạnh phúc nhất vì được thỏa sức vẫy vùng với niềm đam mê cháy bỏng của chàng thanh niên ngoài 20 tuổi tràn đầy nhiệt huyết. Sau giải phóng, ông về Nhà hát Trần Hữu Trang, vừa đờn, vừa phụ trách dạy cho các nghệ sĩ bài bản vọng cổ, tài tử, trước khi về Cần Thơ tham gia giảng dạy tại Trường Văn hóa Nghệ thuật và đờn cho Đài Truyền hình Cần Thơ mỗi khi có chương trình ca cổ. Ông còn tham gia đờn cho một số đoàn cải lương ở khu vực đồng bằng. Ông cười tươi: “Tính ra, tôi đi khắp nơi, gặp gỡ rất nhiều người. Nghĩ lại cuộc đời mình cũng thỏa rồi”.

Năm 2006, nghỉ hưu, ông mới nghỉ đến việc dừng chân, về thị trấn Mái Dầm để nghỉ ngơi sau một thời gian dài bôn ba. Những người con ông dần lớn lên và hai người con trai cũng đam mê nghệ thuật giống cha, một người đờn rất giỏi cây kìm và guitar phím lõm, nhưng chỉ chọn để giải trí và một người con hiện đang làm diễn viên tại Đoàn ca múa nhạc dân tộc Hậu Giang. Giờ, ông cùng vợ sống với cô con gái, cũng phải buôn bán, chắt chiu chăm chút, nương tựa vào nhau. Thế nhưng ông vẫn chưa bao giờ thấy buồn vì cả đời bôn ba, cuối đời vẫn chưa hết khốn khó. Ông cho rằng, thấy mình còn sức khỏe đến chừng nào là đi đờn phục vụ cho mọi người chừng nấy. Vì thế, từ khi về địa phương, hễ có hội thi, hội diễn tài tử, cần đến ông đờn là ông sẵn lòng. Ông nói: “Đờn cho đỡ nhớ nghề, với lại cũng thấy mình có ích. Vậy thôi…”.

Nhắc đến ông, anh Thái Thanh Tùng, cán bộ văn hóa xã hội thị trấn Mái Dầm, trân trọng: “Mỗi khi địa phương nhờ bác đờn là bác sẵn lòng. Mắt rất yếu, sức khỏe cũng sa sút, nhưng bác vẫn đờn với tất cả nhiệt huyết, làm những người trẻ như tôi thấy kính nể bởi sự nhiệt thành và say nghề”. Cảm nhận của tôi về ông cũng đầy sự trân quý. Cả đời bôn ba, cả đời cống hiến. Giờ gia tài của ông là những tài liệu về tài tử, cải lương, những kỷ vật thời đi đờn và đặc biệt là cây đờn violon ông mua cách đây gần 60 năm… Tuổi cao, sức yếu nhưng ông vẫn lạc quan và mãn nguyện với nghề mình chọn, dù không ít lần thấy buồn vì nhớ lại sự thăng trầm một đời theo nghiệp, một chút tủi vì sự lãng quên…

Ông còn làm tôi ngạc nhiên hơn, khi ông nói, ông còn nhớ rất tốt những bài bản cải lương, tài tử. Giờ, ai muốn học là ông sẵn lòng dạy để họ tiếp tục đờn đúng, đờn hay, để cùng làm cho cải tương, tài tử được gìn giữ và phát huy.

Bài, ảnh: VĨNH TRÀ

Viết bình luận mới

Xem thêm

Điểm tin sáng 26-11: Liên Hiệp Quốc thông tin mỗi ngày có 140 phụ nữ và trẻ em gái trên thế giới chết vì bạo lực gia đình

06:00 26/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Festival Ninh Bình lần thứ 3; 10 hoạt động chủ đạo tại Tuần Văn hóa - Thể thao - Du lịch Long An 2024; Thừa Thiên - Huế cho hơn 290.000 học sinh nghỉ học tránh lũ; Cầu thủ Việt kiều lần đầu xuất hiện ở giải bóng đá nữ Cúp Quốc gia.

“Khát vọng hùng cường”

09:24 25/11/2024

Đây là chương trình nghệ thuật năm 2024, do Trung tâm Văn hóa tỉnh xây dựng. Hơn 10 tác phẩm thể hiện được sự đa dạng, từ truyền thống đến hiện đại, thể hiện khát vọng Hậu Giang hòa chung dòng chảy sự phát triển của đất nước...

Điểm tin sáng 25-11: Chỉ trong 4 năm, gần 270.000 ca tử vong do đề kháng thuốc kháng sinh tại Việt Nam

06:00 25/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Chính thức công nhận 614 giáo sư, phó giáo sư năm 2024; Dự án giúp nghệ nhân bán hàng online ở Hội An được trao giải thưởng quốc tế; Cộng đồng sử dụng máy đọc sách tại Việt Nam ước tính hiện có trên 300.000 người; Các nước hợp pháp hóa chuyển giới sẽ không được nhận con nuôi ở Nga.

Điểm tin sáng 24-11: Vì sao nhiều người thi xong nhưng chưa có bằng lái xe ?

06:00 24/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: 2 tượng sư tử đá thành Đồ Bàn (Bình Định) được công nhận bảo vật quốc gia; Puerto Rico đăng quang Mr World 2024; Thanh Hằng... rơi cánh trên sàn catwalk; Google bị chính quyền Mỹ ép bán trình duyệt web Chrome.

Điểm tin sáng 23-11: Người Việt thải hơn 300.000 tấn nhựa, bìa carton khi mua hàng online

05:53 23/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Khan hiếm vé máy bay, giá tăng cao; Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long xúc tiến, quảng bá du lịch tại Quảng Ninh; Độc lạ Đồng Nai: Treo nguyên chiếc ô tô cũ trước cổng nhà làm... kỷ niệm; Gen Z Australia xuất ngoại tìm bạn trai.

Điểm tin sáng 22-11: Đã có quy định cấm bán online thuốc kê đơn

06:00 22/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu cảnh báo về trào lưu pickleball; Một huyện ở Quảng Nam công bố dịch bệnh chó dại trên toàn huyện; UAE đúc thỏi vàng lớn nhất thế giới, nặng hơn 300 kg; Mặt trăng thứ hai sắp rời khỏi Trái Đất.

Điểm tin sáng 21-11: Việt Nam vào top 20 quốc gia được yêu thích nhất trên thế giới

05:56 21/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Giáo viên mong được hợp pháp dạy thêm tại nhà; Trường học ở Ấn Độ phải dạy trực tuyến do khói mù độc hại; 80% dân số nước Mỹ sẽ bị thừa cân, béo phì; Ngôi làng nhỏ bé nhưng tuổi thọ trung bình của cư dân trên 100 tuổi.

Rộn ràng rạp Việt mùa cuối năm

08:31 20/11/2024

Ít nhất 5 phim điện ảnh Việt sẽ ra rạp từ đây đến cuối năm, là những bộ phim đa dạng thể loại, đề tài...

Điểm tin sáng 20-11: Bộ Y tế cho phép mỗi Thành phố Hồ Chí Minh tiêm vắc xin sởi trẻ dưới 9 tháng tuổi

05:56 20/11/2024

Cùng những tin tức khác, mời Quý độc giả theo dõi: Người dân ở Bạc Liêu bắt được cá sấu nặng gần 100kg; Ca sĩ Cẩm Ly đi thi... kịch nói; Phát hiện loài hoa đặc hữu của Việt Nam trên rừng Trường Sơn; Bị lừa tiền đặt phòng Đà Lạt dịp Festival hoa.

Khoảng 8 tỉ đồng tu sửa Di tích lịch sử Chiến thắng Chương Thiện (điểm huyện Long Mỹ)

15:00 19/11/2024

(HGO) - Tại Di tích lịch sử Chiến Thắng Chương Thiện (thị trấn Vĩnh Viễn, huyện Long Mỹ), ông Đồng Văn Thanh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, chủ trì cuộc họp cùng các sở, ngành, đơn vị, địa phương thông qua dự án tu sửa cấp thiết di tích này.

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Đóng điện giai đoạn 1 Công trình Cải tạo, nâng công suất TBA 110kV Phụng Hiệp

17:18 26/11/2024

(HGO) - Sáng ngày 26-11, Tổng công ty Điện lực miền Nam, Công ty Điện lực Hậu Giang phối hợp với các đơn vị tổ chức nghiệm thu đóng điện giai đoạn 1 Công trình Cải tạo, nâng công suất TBA 110kV Phụng Hiệp từ 2x25MVA lên 2x40MVA.

Quay số chương trình hóa đơn may mắn quý III

17:03 26/11/2024

​​​​​​​(HG) - Chiều ngày 26-11, Cục Thuế tỉnh Hậu Giang tổ chức Chương trình quay số hóa đơn may mắn quý III, năm 2024.

Năm 2024, nhiều loại tội phạm tăng mạnh như tham ô, lừa đảo, đánh bạc trên mạng

16:03 26/11/2024

Một số loại tội phạm tăng mạnh như tội phạm có tổ chức tăng 46,08%; lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng 83,36%; tham ô tài sản tăng 45,61%; đánh bạc trên mạng Internet tăng 105,22%.

Sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ phải gắn với nhiệm vụ tăng tốc bứt phá

16:00 26/11/2024

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ yêu cầu: Bộ máy mới phải tốt hơn bộ máy cũ và đi vào hoạt động ngay, không để ngắt quãng công việc, không được khoảng trống thời gian; không để bỏ trống địa bàn, lĩnh vực; không để ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội, của người dân.