Những điểm nhấn văn hóa cơ sở

Sau 5 năm triển khai thực hiện đổi mới phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa (TDĐKXDĐSVH), các địa phương trong tỉnh đã gặt hái được những kết quả khả quan. Để có được điều này, ngoài sự quan tâm, chỉ đạo, đầu tư của các ngành, các cấp có liên quan, sự ý thức, cộng đồng trách nhiệm và cùng nhau thực hiện của người dân, còn là sự sáng tạo, đột phá của những người làm văn hóa.

Giao lưu những cá nhân và tập thể điển hình xây dựng mô hình mới.

Từ  năm 2011, chủ trương của tỉnh Hậu Giang không xây dựng thêm các xã, phường, thị trấn văn hóa, mà bắt tay vào nâng chất. Ngoài việc nâng chất, từng huyện, thị, thành sẽ tự chọn và đăng ký xây dựng đơn vị đạt chuẩn văn hóa. Từ đó, tạo sự chủ động cho địa phương. Cũng từ đây, Ban Chỉ đạo phong trào TDĐKXDĐSVH từng cấp tập trung chỉ đạo, xây dựng và nhân rộng những mô hình mới thông qua việc chăm bồi những mô hình mới trong dân và tổ chức cuộc thi. Cũng từ cách này, phong trào rẽ sang một hướng mới, không ồn ào mà có phần lắng, nhưng chất lượng được nâng lên. Thể hiện qua cuộc thi Mô hình có cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp được tiếp tục phát động 2 năm/lần, mở rộng ra nhiều đối tượng tham gia hơn. Cuộc thi đã thật sự tác động đến nhận thức của người dân. Từ cuộc thi, không chỉ tìm ra nhiều mô hình mới, mà còn phát hiện và vun bồi, nhân rộng những mô hình mới. Kết quả của cuộc thi này chính là sự thay đổi diện mạo cảnh quan môi trường.

Thành quả mới chính là ý thức của người dân. Không chỉ chăm lo xây dựng gia đình hạnh phúc, chăm lo cho con cái học hành, mà người dân còn quan tâm đến cảnh quan môi trường. Ông Nguyễn Văn Minh, ở ấp Phương Quới C, xã Phương Bình, huyện Phụng Hiệp, chia sẻ: Không chỉ khi địa phương phát động, ông mới quan tâm đến trồng cây xanh làm hàng rào. Trước đây là hàng rào cây xanh, khi gia đình khá hơn, ông xây hàng rào kiên cố, nhưng cũng không bỏ hàng rào cây xanh. Những lúc đi làm mệt về, nhìn ngắm cây cảnh là thấy tâm hồn thư thái hơn. Ông còn vận động nhiều người dân trong ấp trồng hoa làm hàng rào trước sân. Mới đầu, cũng có vài người cho là việc làm tào lao, nhưng giờ, họ đã nghĩ khác. Nguyên tuyến đường giờ đã phủ lên một sắc màu rực rỡ từ các loài hoa mà người dân trồng làm hàng rào, làm những ai chạy qua tuyến đường này cũng tấm tắc khen… Còn ông Nguyễn Văn Thọ, ở ấp Tân Phú B2, xã Tân Phước Hưng, thì cho rằng, khi cuộc sống con người đủ đầy hơn, ai cũng hướng đến cái đẹp. Chăm chút cảnh quan xung quanh mình chính là làm cho cuộc sống thi vị hơn. Ông vừa mới làm hàng rào xong và sẽ tiếp tục trồng cây xanh cặp bên làm hàng rào cho có thêm màu sắc. Rảnh rang, ông còn tham gia vào CLB đờn ca tài tử ở địa phương và nhà ông trở thành nơi để mọi người sinh hoạt. Ông nói: “Hồi đó, chiến tranh ác liệt, lo cái sống, cái chết, làng quê cũng nghèo khó, toàn đường đất, cuộc sống khốn khó trăm bề. Giờ khác rồi, cuộc sống ngày một ổn định. Đường bê tông thẳng tắp, mình chỉ cùng mọi người góp chút công sức để tô điểm cho tuyến đường thêm sạch, thêm đẹp, tại sao lại không!”.

Nối tiếp mô hình về cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp là phong trào xây dựng tổ nhân dân tự quản kiểu mẫu, một mô hình mới, nâng chất các tổ nhân dân tự quản lên một bước mới, với các tiêu chí cao hơn tiêu chí của ấp, khu vực văn hóa, đặc biệt chú trọng đến cảnh quan môi trường. Đây được xem là mô hình nối dài, được hình thành nên từ cuộc thi và đang được nhân rộng. Là đơn vị tiên phong và xây dựng thành công mô hình mới này, huyện Phụng Hiệp tiếp tục tạo điểm nhấn mới, làm cho phong trào TDĐKXDĐSVH tiếp tục được nâng chất. Ông Nguyễn Thanh Danh, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Phụng Hiệp, chia sẻ: “Phải chọn thật kỹ những tổ nhân dân tự quản, rồi tập trung toàn lực để xây dựng. Quan trọng nhất là sự đồng thuận của người dân, sự chung tay góp sức của địa phương. Lúc đầu, chúng tôi chỉ chọn 1 hoặc 2 tổ làm tốt nhất để xây dựng. Sau hơn 2 năm, giờ mô hình đã trở nên quen thuộc và mỗi năm, mỗi đơn vị chọn xây dựng từ 1 đến 2 tổ…”. Sự thành công của phong trào TDĐKXDĐSVH trong những năm qua chính là việc tạo thói quen và xây dựng được ý thức cho người dân. Từ ý thức, họ còn tự sáng tạo ra những mô hình mới hiệu quả hơn. Điển hình như mô hình CLB trồng cây cảnh Hoa Anh Đào ở ấp 6, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy. Chủ nhân của mô hình này chính là bà Trương Thị Đào. Vốn mê trồng hoa, bà rủ những phụ nữ lớn tuổi trong ấp trồng hoa trước nhà mình. Xong, bắt đầu trồng hoa trên một tuyến đường. Giống hoa thì mọi người cùng đi xin, thấy ở đâu đẹp là xin về trồng, rồi gầy giống để nhân rộng. Thành quả lúc đầu là những hàng rào hoa thẳng tắp trước nhà. Nhưng giờ, đã thành hàng rào của cả một tuyến đường hơn 2km. Mô hình độc đáo này cũng đang được địa phương tiến hành nhân rộng ở các ấp lân cận và rất được người dân đồng tình…

Mỗi một giai đoạn, phong trào TDĐKXDĐSVH có điểm nhấn riêng. Trong 5 năm qua, việc tạo ý thức và hướng người dân nâng chất cảnh quan môi trường, tạo nên những mô hình mới chính là thành quả thuyết phục. Tại hội nghị tổng kết 5 năm phong trào vừa qua, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đồng Văn Thanh nhấn mạnh: Mô hình mà các địa phương xây dựng, cũng như mô hình mới phát sinh từ thực tế là những điều cần quan tâm để nhân rộng. Tuy nhiên, từ đây, những người làm công tác văn hóa cũng cần quan tâm đến việc tại sao những địa phương đạt chuẩn hoặc đang xây dựng xã văn hóa nông thôn mới, phường, thị trấn văn minh đô thị lại không có được những mô hình như thế này. Điều này phải chăng công tác tuyên truyền chưa sâu, người dân chưa thông suốt… Bên cạnh đó, việc phát huy thiết chế nhà văn hóa ấp, khu vực, xã, phường, thị trấn cũng cần được quan tâm để tránh sự lãng phí, để góp phần giúp dân hưởng thụ văn hóa tinh thần đúng nghĩa. Đây là những điều cần nghiên cứu, có giải pháp phù hợp trong thời gian tới, để tiếp tục đưa phong trào TDĐKXDĐSVH tiếp tục đi vào chiều sâu, chất lượng, tạo sự đồng thuận, đồng lòng trong dân…

Bài, ảnh: VĨNH TRÀ