Vẽ bằng nhiệt huyết và đam mê

Gọi là họa sĩ trẻ cũng chưa đúng, bởi tết này anh đã 36 tuổi rồi, gọi là người có nhiều kinh nghiệm cũng chưa hẳn, vì anh đến với sáng tác chưa lâu. Nhưng với Nguyễn Duy Dương, trong chiếc ba lô nghệ thuật của mình, anh đang góp nhặt những kỷ niệm của chính mình, những hình ảnh anh bắt gặp trong cuộc sống, đôi lúc chỉ qua lời kể...

Mỗi tác phẩm là đứa con tinh thần, được anh ấp ủ, nâng niu.

Cơ duyên để tôi gặp anh có lẽ từ năm rồi. Nhưng vì nhiều lý do, phải đến năm nay mới có dịp ngồi trò chuyện cùng anh. Khác với những người họa sĩ tôi thường gặp: có chút luộm thuộm với giá vẽ, bột màu…, anh tạo cho tôi cảm giác là một người ngăn nắp, kỹ tính, kiệm lời, nghiêm túc trong công việc. Nguyễn Duy Dương vui vẻ vào câu chuyện:

- Tôi vốn kỹ tính, nên nhìn vào thấy cũng hơi khó. Có lẽ công việc đòi hỏi như thế, cần tỉ mỉ đến từng chi tiết nhỏ, nên tôi cũng rèn cho mình cái tính như vậy.

Vậy mới có chuyện anh em văn nghệ ưa nói với nhau rằng, mỗi lần anh nổi hứng vẽ là vợ con phải đi “lánh nạn” ?

- Thì cũng có. Thường tôi ưa vẽ vào đêm khuya, khi không gian tĩnh lặng và con cái cũng đã đi ngủ. Lúc đó, tôi được trải hết lòng mình vào tác phẩm. Còn nói những người bên cạnh đi “lánh nạn” là như vậy. Trẻ con mà, thấy ba bày biện ra là xông vào liền, mà như vậy thì bao ý tưởng của tôi sẽ tiêu tan hết. Vì thế, những ngày cuối tuần, muốn vẽ là tôi lại tìm cớ cho vợ con đến nhà bạn bè, người thân chơi…

Từ Nghệ An vào đây lập nghiệp, anh quá giỏi khi đã gầy dựng cho mình một cơ ngơi ấm cúng ?

- Tôi cũng đã làm lụng cật lực, tích cực vẽ vời nữa, để có thêm thu nhập, vừa trang trải cuộc sống, vừa lo cho các con, cũng tích góp được để mua miếng đất nhỏ và cất ngôi nhà này, làm chỗ bình yên nhất trong cuộc đời mình.

Nghe có vẻ nghịch lý quá anh ?

- Chắc lại là muốn nói tới cái vụ “lánh nạn”, đó chỉ là chút xíu trong công việc thôi. Còn toàn bộ thời gian còn lại, ngoài việc ở Hội Văn học Nghệ thuật, đôi khi cũng đi lai rai với bạn bè, là thời gian của gia đình đó. Vợ tôi cũng là người cùng quê, lại cùng nghề (trước đây tôi làm giáo viên mà), nên thông cảm và chia sẻ cho tôi nhiều thứ, từ công việc đến cuộc sống. Vì thế, ngôi nhà này tuy nhỏ, nhưng thật sự là nơi tôi trút hết những nỗi niềm, sự mệt mỏi, vất vả ở ngoài cuộc sống. Về đây là tôi lại được “tắm mình” trong không khí êm đềm, với tiếng học bài, tiếng nói bi bô của các con, tiếng gọi vào nhặt rau tiếp vợ…, vậy thôi!

Còn với vai trò họa sĩ, anh “vẽ” về anh như thế nào ?

- Anh lại cười: Tôi là một người rành mạch, đã làm là quyết làm cho bằng được.

Vậy chắc ước mơ này đã được anh nuôi nấng từ ngày còn rất nhỏ ?

- Đây là một câu chuyện dài. Tôi yêu thích vẽ từ nhỏ. Học xong cấp 3, có người thân ở Cần Thơ, nên tôi vào đây học sư phạm mỹ thuật. Sau khi ra trường, cơ duyên với miền đất mới Hậu Giang cũng rất tình cờ. Có ông anh dạy dưới này, mà ở đây đang thiếu giáo viên dạy mỹ thuật, vậy là về.

Anh nghĩ đây là quyết định đúng ?

- Quá đúng nữa là đằng khác. Về đây, không những tôi được phát huy khả năng, mà còn tìm cho mình một tổ ấm. Công việc dạy học những năm đầu trôi qua yên ả, nhưng tôi luôn cảm thấy mình vẫn còn thiếu sự bứt phá, vẫn còn nung nấu rất nhiều dự định. Vì thế, tôi bắt đầu tham gia sinh hoạt trong Phân hội Mỹ thuật, thuộc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh từ năm 2008. Sau mấy năm, nhận thấy “máu” nghề còn nhiều, cứ yên ả với các em học sinh sẽ khó có thể phát huy, nên tôi mạnh dạn xin chuyển công tác về đây.

Chắc rằng đây là quyết định không hề dễ ?

- Tôi rất thích nghề dạy học và đã gắn bó gần 10 năm, đủ để nuôi dưỡng tình yêu nghề. Vì thế, khi quyết định rời xa, tôi suy nghĩ rất nhiều. Nhưng niềm đam mê đã chiến thắng, tôi đã có sự lựa chọn đúng. Tôi đã được tự do thỏa sức trong những tác phẩm, với những đêm suy tư trọn vẹn cho đề tài mình vừa nghĩ ra; được đi nhiều, gặp gỡ nhiều tiền bối trong nghề, được tham dự những cuộc thi lớn…

Tác phẩm “Sau chuyến ra khơi” cũng hình thành sau một chuyến đi ?

- Tôi vẽ tác phẩm này khi dự trại sáng tác ở Vũng Tàu vào năm trước. Buổi chiều, đi dọc bờ biển, lòng miên man nghĩ về chủ quyền biển đảo, chợt thấy ngư dân đang cuốn lưới phơi sau một ngày ra khơi. Cảm xúc tràn về, tôi ký họa nhanh và sau đó hoàn thành nó bằng tất cả tình yêu và sự trân trọng, chia sẻ. Đây là tác phẩm tôi rất tâm đắc, nên mạnh dạn gởi dự thi, được chọn triển lãm, tham dự giải thưởng Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam…

Xin chúc mừng anh. Đây là giải thưởng rất quý. Đây không phải là tác phẩm thành công duy nhất trong năm 2015?

- Tôi còn một tác phẩm được Hội Mỹ thuật Việt Nam bảo trợ và đã nghiệm thu: “Muối trắng”. Tác phẩm hình thành trong chuyến đi thực tế tại Cà Mau, Bạc Liêu. Những diêm dân rất cực khổ, đổ mồ hôi, sôi nước mắt để làm ra hạt muối, vì thế tôi rất quý trọng họ, muốn thể hiện như một sự đồng cảm, sẻ chia. Tác phẩm này mất khá nhiều thời gian, trăn trở, để thể hiện sao cho đẹp và thật.

Một tác phẩm giàu cảm xúc luôn lay động lòng người, anh có nghĩ như vậy không ?

- Thật sự như vậy. Từ những tác phẩm mà tôi thể hiện, đủ để thấy rằng, những tác phẩm trần trụi, được cảm nhận rất thật bằng tình cảm, cảm xúc của mình, sẽ chạm đến trái tim của người xem. Bên cạnh đó, còn đòi hỏi ở người thể hiện sự tinh thế, khéo léo gửi gắm vào đó những tâm trạng, trăn trở, suy tư...

Đây chính là thế mạnh của anh ?

- Tôi là người hay suy nghĩ và ưa cảm xúc. Có lẽ tôi đã phát huy nó tốt cho tác phẩm của mình. Ngoài cuộc sống có rất nhiều điều để mình thể hiện. Mình không giúp được gì nhiều, thì cách đưa hiện thực vào cuộc sống để mọi người cùng cảm nhận cũng là một điều hay. Không hẳn đây là thế mạnh, mà là cách tôi làm nghề, cảm nhận cuộc sống.

Vì điều này mà anh còn bén duyên với nhiếp ảnh và thơ ?

- Tôi cũng đam mê nhiếp ảnh và luôn tranh thủ trong mỗi chuyến đi để bắt cho được những khoảnh khắc. Cũng được một số giải thưởng nhỏ trong và ngoài khu vực. Còn thơ, chính là nơi để giãi bày những nỗi niềm, khó có thể nói cùng ai, hay đơn giản là những số phận khiến tôi thấy xúc động. Có lẽ chính những bổ trợ này tiếp thêm cho tôi rất nhiều năng lượng và sức mạnh để khám phá và trải nghiệm cuộc sống, rồi tất cả lại trở về trong những tác phẩm…

Mỗi khi được một thành tựu, anh có thấy mình vẽ khó khăn hơn ?

- Qua mỗi một mùa giải, tôi lại đúc kết cho mình những kinh nghiệm để tiếp tục phấn đấu. Để có được tác phẩm sau chất lượng hơn, buộc phải suy nghĩ, trăn trở và nuôi dưỡng cảm xúc nhiều. Đây là điều làm cho việc hoàn thành tác phẩm xem chừng khó khăn và nặng nề hơn, nhưng cũng là những thử thách mà mình phải vượt qua, để cùng góp phần đưa mỹ thuật Hậu Giang từng bước hòa vào dòng chảy chung của khu vực.

Anh có thể bật mí những tác phẩm anh đang nuôi dưỡng để tiếp tục khẳng định mình ?

- Tôi xa quê cũng hơn 10 năm rồi, nhưng những kỷ niệm của mảnh đất đã nuôi tôi khôn lớn luôn hiện về trong tâm thức, khiến tôi trăn trở mãi. Nhất là khi nét đẹp hồn hậu ấy đang bị lấn át bởi đô thị hóa. Tôi sẽ nhặt nhạnh từng mảnh ghép trong trí nhớ, hòa lẫn với hiện tại, để vẽ bằng tất cả tình yêu và nỗi nhớ quê của mình. 

Bất cứ ai khi nói về quê hương, cũng đều tạo cho người khác sự đồng cảm. Đó là tình yêu. Xin cảm ơn và chúc anh tiếp tục thành công với tác phẩm về tình yêu và nỗi nhớ quê !

THU THỦY thực hiện