Nhiều hệ lụy nếu bỏ trốn khi đi lao động nước ngoài

Đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài là một trong những giải pháp giúp người lao động có việc làm với thu nhập cao, ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, tình trạng lao động sang nước ngoài làm việc rồi bỏ trốn, không làm theo hợp đồng đã ký ban đầu đã kéo theo nhiều hệ lụy...

Hậu Giang tiếp tục hoàn chỉnh quy trình tuyển chọn người lao động đi làm việc nước ngoài theo hợp đồng.

Theo ông Hồng Xuân Bình, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, những năm gần đây công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài của tỉnh đạt nhiều kết quả phấn khởi. Nhiều người sau thời gian làm việc ở nước bạn đã tích lũy vốn, kinh nghiệm, trình độ tay nghề, để khi trở về quê nhà có thể áp dụng hoặc phát triển kinh tế gia đình. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh có 287 lao động đã xuất cảnh sang nước ngoài làm việc, trong đó, Nhật Bản có 113 người, Đài Loan có 21 người, Hàn Quốc lao động làm việc thời vụ là 153 người.

Nhìn chung, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài của tỉnh có dấu hiệu tích cực, nhưng bên cạnh đó vẫn còn một vài hạn chế, đó là có trường hợp người lao động làm việc không đạt năng suất theo yêu cầu, bị chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn; người lao động vi phạm hợp đồng. Theo ngành chức năng, nguyên nhân của tình trạng lao động vi phạm hợp đồng trong quá trình làm việc ở nước ngoài là do chênh lệch thu nhập của việc làm ở nước ngoài và việc làm trong nước là rất lớn nên nhiều lao động vì lợi ích trước mắt đã tìm mọi cách ở lại cư trú và làm việc bất hợp pháp sau khi hết hạn hợp đồng. Bên cạnh đó, có trường hợp người lao động thiếu ý thức tổ chức, kỷ luật, không tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam và nước ngoài nên sẵn sàng bỏ qua lợi ích chung của cộng đồng, trốn ra ngoài làm việc. Thực trạng này không chỉ có ở Hậu Giang, mà nhiều tỉnh, thành đang gặp phải.

Theo ngành chức năng, khi người lao động bỏ trốn sẽ đối mặt với các rủi ro như trở thành người cư trú bất hợp pháp, không được cơ quan pháp luật bảo vệ khi có các vấn đề xảy ra. Với những vấn đề phát sinh như khi bị người sử dụng lao động đối xử không tốt hoặc không được trả lương, không được cơ quan nào can thiệp, đồng nghĩa với việc tự gánh chịu hậu quả. Tinh thần của người lao động bỏ trốn, cư trú bất hợp pháp không được thoải mái, vì lúc nào cũng lo sợ bị cảnh sát bắt giữ, trục xuất hoặc có thể bị bắt giam, bị phạt.

Để thực hiện tốt công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, cũng như hạn chế tình trạng lao động bỏ trốn, cư trú bất hợp pháp nơi nước bạn, ông Mông Văn Năm, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thương mại Hợp tác Nhân lực Quốc tế Việt Nam, đề xuất: “Bên cạnh công tác tư vấn, tuyên truyền đến người lao động, cần có sự kết nối chặt chẽ giữa gia đình, công ty với người lao động, gia đình thường xuyên liên hệ, khuyên nhủ con em, người thân nên thực hiện đúng theo hợp đồng, quy định của nước sở tại. Cần có chế tài xử lý các trường hợp không thực hiện theo đúng hợp đồng, để tạo tính răn đe”.

Đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là một trong những giải pháp tạo việc làm, nâng cao chất lượng nguồn lao động, thúc đẩy quá trình chuyển dịch lao động theo hướng tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Thời gian tới, để thực hiện tốt công tác này, Hậu Giang sẽ tiếp tục hoàn chỉnh quy trình tuyển chọn người lao động đi làm việc nước ngoài, trên tinh thần lựa chọn đúng người đủ điều kiện tham gia và hạn chế việc người lao động bỏ trốn, cư trú bất hợp pháp. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, để bản thân người lao động và gia đình hiểu được mục đích, ý nghĩa, giá trị, hiệu quả mang lại của công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng như chính sách hỗ trợ của tỉnh. Thực hiện tốt việc đào tạo, giáo dục định hướng, tác phong, kỹ năng cho người lao động.

Bà Hồ Thu Ánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đề nghị: “Tới đây, trong thực hiện hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài năm 2023 có thay đổi. Theo đó, đại diện gia đình, người thân của người lao động sẽ ký trực tiếp với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh hợp đồng và quy trách nhiệm bồi thường. Nếu người lao động bỏ trốn, gia đình phải chịu trách nhiệm bồi thường. Riêng các gia đình có con em đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng phải thường xuyên quan tâm vận động con em mình chấp hành nghiêm nội quy, quy định tại nơi làm việc cũng như chấp hành quy định của pháp luật nước sở tại, an tâm làm việc và cố gắng học tập những kiến thức mới từ nước bạn…”.

Bài, ảnh: BÍCH CHÂU