Vô tư tận diệt cá con

Những ngày mưa này, cá đồng sinh sôi nảy nở nhiều. Người dân bắt đầu đánh bắt được nhiều từ nguồn cá tự nhiên. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận người dân vô tư đánh bắt cả cá lóc non (cá lòng ròng) kiểu tận diệt, khiến nguồn thủy sản này ngày càng khan hiếm.

Vì mưu sinh nên nhiều người đã khai thác tận diệt cá lòng ròng khiến nguồn thủy sản bị cạn kiệt.

Với người dân, cá lòng ròng kho tiêu là món ngon khó tưởng, lượng cá đồng ngày càng hiếm nên cá lòng ròng trở thành món ăn đắt đỏ, khó tìm. Vì vậy, món ăn này được xem là món quà quý, được mọi người đem làm “quà tặng” cho những người mình trân quý. Bà M.P., ở thị xã Long Mỹ, vừa được người quen tặng cho khoảng 250 gram cá lòng ròng. Bà đã chế biến thành món cá lòng ròng kho tiêu cho mẹ (là cụ bà hơn 80 tuổi). Bà P. cho hay: “Biết được mẹ tôi lớn tuổi, ăn uống kém nên người quen đã đích thân đem tặng cá cho tôi nấu cho mẹ ăn. Tuy biết cá nhỏ đánh bắt thì ảnh hưởng tự nhiên, nhưng người ta quý mình mới cho, tôi cũng không mong muốn nhận những món quà như vậy vì thấy tiếc với đàn cá nhỏ”.

Gần đây, trên địa bàn chợ phường III, thành phố Vị Thanh, người dân cũng bày bán khá nhiều cá lòng ròng ở sạp cá. Những ngày đầu mùa mưa, chỉ một hộ bán với gần 1kg cá trong thau nhựa. Cá còn nhảy, tươi rói, cả bầy hàng ngàn con nhúc nhích chen nhau, một thau cá đỏ rực làm hấp dẫn người đi chợ. Một chị đi chợ buột miệng hỏi mua, bà bạn hàng cá ra giá 200.000 đồng/kg. Rồi anh trai tuổi khoảng tứ tuần cũng sà đến hỏi, “trả giá” 150.000 đồng/kg thì lấy hết. Nhưng bà “bạn hàng cá” cũng không chịu bán. Nhiêu đó cũng thấy sức hấp dẫn và khan hiếm của loại cá này”.

Mới đây, cá lòng ròng lại xuất hiện tại đây với số lượng người bán nhiều hơn, với 3 tiểu thương. Một bà tiểu thương với thau cá nhoi nhói nhảy khoảng chừng gần 1kg cá lòng ròng, đang kêu giá 180.000 đồng/kg. Kế đó, bà tiểu thương khác với đầy đủ chủng loại cá rô, cá lóc, ếch, ốc,... cũng được chừng nửa ký cá lòng ròng cũng kêu giá 180.000 đồng/kg, còn nếu mua hết thì giá 150.000 đồng/kg. Cách đó không xa, có một tiểu thương không biết bán từ khi nào mà chỉ còn sót lại một mớ cá lòng ròng đã chết, đang phơi bụng trong mưa...

Biết rằng có cung mới có cầu, tuy nhiên những món ăn ngon từ cá lòng ròng đã thúc đẩy người dân đánh bắt, bởi giá cả của nó rất đắt đỏ, luôn ở mức 150.000-200.000 đồng/kg, cao gấp đôi giá cá lóc đồng và gấp ba lần giá cá lóc nuôi. Dẫu biết rằng trong thời điểm hiện tại việc kiếm tiền để trang trải mùa dịch bệnh thật khó khăn, nhưng hành động này đã làm cạn kiệt nguồn thủy sản trong tự nhiên. Khi được hỏi về quy định bắt cá nhỏ, một người bán cá ở đây cho biết cá con được mua mối từ nông dân, là cá tự nhiên, bắt từ ruộng nên chưa hề bị nhắc nhở hay xử phạt do buôn bán loài cá này. Những người mua cá lại càng đinh ninh không có chuyện cấm đánh bắt, mua bán cá con.

Được biết, Chính phủ đã từng có luật quy định đánh bắt cá nhỏ dưới kích cỡ cho phép, ngành thủy sản tỉnh luôn có chiến dịch tuyên truyền, vận động, thậm chí kiểm tra, xử phạt nhưng tình hình buôn bán ở các chợ vẫn luôn tái diễn. Theo ngành thủy sản tỉnh, việc mua bán cá con tự nhiên như trên là vi phạm quy định về đánh bắt thủy hải sản. Tổng cục Thủy sản đã có quy định rất rõ đối với từng loại cá khi phát triển đến kích cỡ nào thì mới được đánh bắt; có hướng dẫn cụ thể về thời gian cấm đánh bắt cá để tránh đánh bắt vào mùa cá sinh sản. Tuy nhiên, về cá lóc con vẫn chưa có quy định cụ thể nên không có khung hình phạt cho việc bán cá lòng ròng. Vả lại, do tình hình dịch bệnh diễn ra hơn 2 tháng qua, cán bộ ngành thủy sản phải tuân thủ theo Chỉ thị 16 của Chính phủ nên không tổ chức được đoàn kiểm tra, tuyên truyền hay xử phạt.

 Thiết nghĩ, ngành chức năng, chính quyền địa phương cần phải tuyên truyền cho người dân biết việc đánh bắt cá con là sai, để hạn chế tình trạng đánh bắt kiểu tận diệt nguồn lợi thủy sản. Nếu ai cũng đua nhau đánh bắt cá con theo kiểu này thì đến một lúc nào đó nguồn cá tự nhiên sẽ không còn. Lúc này chính những người đánh bắt cá bị thiệt hại nhiều nhất, vì mất kế sinh nhai về lâu về dài.

Bài, ảnh: TRÚC LINH