Ai sẽ giữ chức Chủ tịch Hạ viện Mỹ ?

Sau khi ông Kevin McCarthy mất chức chủ tịch, phe Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ đối mặt với bài toán đau đầu khi tìm người đảm nhận vị trí khó khăn này.

Ông Kevin McCarthy. Ảnh: BLOOMBERG

Sau khi ông Kevin McCarthy bị bãi nhiệm chức Chủ tịch Hạ viện hôm 3-10, thay vào đó là Nghị sĩ Patrick McHenry được bổ nhiệm làm lãnh đạo Hạ viện lâm thời trong khi đảng Cộng hòa tìm kiếm người thay thế cho vị trí này thì cuộc đua vào ghế Chủ tịch Hạ viện đã chính thức khởi động.

Whit Ayres, nhà thăm dò ý kiến của đảng Cộng hòa, cho rằng đây sẽ là một quá trình rất khó khăn, khi không ứng viên nào đủ nổi trội để có thể chấm dứt được cuộc đấu đá nội bộ đảng hay mang đến lối thoát cho các cuộc đàm phán ngân sách sắp tới. Whit Ayres nhận định: “Chừng nào những nghị sĩ Cộng hòa cực hữu vẫn tiếp tục khiến bất kỳ ai ngồi vào chiếc ghế đó trở nên khốn khổ, đây sẽ là vị trí khó nhằn. Tôi không nghĩ có ai muốn nhận vị trí này trong tình cảnh hiện tại”.

Mặc dù vậy, nhưng hiện nay cũng có không ít người đang tham dự cuộc đua này. Trước tiên phải kể đến Steve Scalise, lãnh đạo phe đa số và là người quyền lực thứ hai của đảng Cộng hòa ở Hạ viện. Về lý thuyết, đây sẽ là ứng viên đầu tiên được chọn kế nhiệm thay thế ông McCarthy. Với lập trường bảo thủ hơn McCarthy, ông Scalise có thể giành được ủng hộ từ nhóm cực hữu Freedom Caucus và các thành viên bảo thủ khác vốn không hài lòng với cựu chủ tịch. Tuy nhiên, Scalise hồi tháng 9 thông báo ông đang phải điều trị bệnh đa u tủy xương. Bệnh tình đã được cải thiện đáng kể, song đây vẫn có thể là nguyên nhân khiến ông khó đảm nhận trọng trách.

Những người bảo thủ cứng rắn khác như nghị sĩ Andy Biggs muốn Tom Emmer, phó lãnh đạo phe đa số kiêm nghị sĩ quyền lực thứ ba của đảng Cộng hòa ở Hạ viện, thay thế ông McCarthy. Emmer, nghị sĩ Cộng hòa bang Minnesota, đã hai lần đảm nhiệm chức chủ tịch chiến dịch tranh cử Hạ viện của đảng Cộng hòa. Ông có mối quan hệ tốt với hàng chục đảng viên Cộng hòa mà ông từng giúp được bầu. Đồng thời, với tư cách phó lãnh đạo phe đa số, ông đảm nhận nhiệm vụ tạo cầu nối giữa các phe phái trong đảng nên rất được lòng các bên.

Tuy nhiên, Emmer cũng có thể đối mặt với những lời chỉ trích khi đảng Cộng hòa có kết quả không tốt trong cuộc bầu cử giữa kỳ hồi năm ngoái, khiến họ chỉ hơn được phe Dân chủ 9 ghế và giữ thế đa số mong manh ở Hạ viện. Ngoài ra, Emmer cũng nói rằng ông không có ý định đảm nhận chức Chủ tịch Hạ viện nên ít có khả năng ông ra tranh cử.

Ngoài ra, Nghị sĩ Elise Stefanik của bang New York, nghị sĩ Cộng hòa Jim Jordan của bang Ohio, cựu tổng thống Donald Trump… cũng có thể là ứng viên tiềm năng cho vị trí Chủ tịch Hạ viện.

Vấn đề gây bất ngờ và được nhiều người quan tâm nhất hiện nay vẫn là việc ông Kevin McCarthy mới đây tuyên bố sẵn sàng trở lại ghế Chủ tịch Hạ viện Mỹ một lần nữa. Điều này trái ngược với những phát biểu trước đây, chưa đầy một tuần sau khi bị bãi nhiệm khỏi vị trí này.  Khi được hỏi về khả năng quay lại ghế Chủ tịch Hạ viện Mỹ, ông McCarthy  cho biết: “Tôi sẽ làm những gì đảng Cộng hòa yêu cầu. Chúng ta cần sự vững mạnh và đoàn kết”.

Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Lawler, một người ủng hộ ông McCarthy, cho rằng, cần có cuộc họp kín ủng hộ ông McCarthy lần nữa trở thành Chủ tịch Hạ viện. “Tôi tin rằng phần lớn đảng Cộng hòa đều cho rằng ông McCarthy nên tiếp tục làm Chủ tịch Hạ viện”, ông Lawler khẳng định.

Áp lực trong việc lựa chọn Chủ tịch Hạ viện Mỹ đã gia tăng ở đảng Cộng hòa sau khi xung đột giữa Israel và Hamas bùng phát. Việc lựa chọn lãnh đạo mới cho Hạ viện sẽ liên quan đến các khoản viện trợ của Mỹ dành cho Israel. Từ đó, gánh nặng đè lên vai Chủ tịch Hạ viện mới nên cuộc đua giành chiếc ghế này càng trở nên khó khăn.

Những ngày tới, cuộc đua vào ghế Hạ viện Mỹ sẽ càng “nóng” hơn. Tuy nhiên, rất khó đoán định ai sẽ là chủ nhân chiếc ghế nóng này vì những bất đồng trong đảng Cộng hòa vẫn chưa được giải tỏa.

HN tổng hợp