Anh và EU có đạt được thỏa thuận thương mại ?

Mặc dù cả Anh và EU đều khẳng định sẽ sớm đạt thỏa thuận thương mại hậu Brexit, nhưng vẫn chưa ấn định được thời gian.

Thủ tướng Anh Boris Johnson (trái) và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen (phải) tại một cuộc gặp. Ảnh: AFP

Thủ tướng Anh Boris Johnson mới đây khẳng định một thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu (EU) “sắp hoàn tất”. Điều này cho thấy quan điểm của ông Johnson về những điểm “còn vướng mắc” của thỏa thuận này đã được nhất trí tại Brussels.

Vấn đề này cũng được Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen thông báo vào ngày 7-11 sau cuộc điện đàm với Thủ tướng Anh Boris Johnson. Bà Leyen khẳng định: Mặc dù vẫn còn những bất đồng giữa EU và Anh trong đàm phán về thỏa thuận thương mại giai đoạn hậu Brexit, nhưng hai bên sẽ tiếp tục thương lượng để có thể khép lại tiến trình này đúng thời hạn.

Theo đó, sau nhiều tháng đàm phán về một thỏa thuận nhằm bảo vệ thương mại giữa hai bên khỏi các hạn ngạch và thuế quan theo quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) có thể xảy ra, Anh và EU cũng đã thu hẹp khoảng cách khác biệt đáng kể về ít nhất hai vấn đề chính là đánh bắt cá và cạnh tranh công bằng. Bộ trưởng Môi trường Anh Geogre Eustice nhấn mạnh, về quy định đánh bắt cá, Anh luôn sẵn sàng đàm phán để đạt được cách tiếp cận phù hợp, hướng đến một thỏa thuận tiềm năng được thực thi trong vài năm.

Tuy nhiên, các thỏa thuận này cần được thông qua vào giữa tháng 11-2020 để các cơ quan lập pháp Anh và cả EC phê chuẩn nhằm kịp thời gian ấn định. Trong khi đó, một số doanh nghiệp hy vọng rằng sức ép thời gian và cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 đang diễn ra trên khắp châu Âu có thể buộc các nhà đàm phán phải tập trung tâm trí để không bị gián đoạn vào cuối năm 2020.

Văn phòng Thủ tướng Johnson cho hay các trưởng đoàn đàm phán, ông Michel Barnier của EU và David Frost của Anh, đang tiến hành đàm phán tại London nhằm nỗ lực để đẩy nhanh tiến độ đạt được một thỏa thuận đúng thời gian quy định.

Trước đó, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab cũng cho rằng, Anh và EU có cơ hội tốt để đạt được thỏa thuận thương mại hậu Brexit nếu EU linh hoạt hơn trong vấn đề đánh bắt cá và cạnh tranh công bằng. Bởi lẽ, những bất đồng về việc đảm bảo sự cạnh tranh công bằng, đặc biệt là về các quy tắc viện trợ của nhà nước và thủy sản, một lĩnh vực mang đầy tính biểu tượng cho những người ủng hộ Brexit ở Anh, là các yếu tố làm kéo dài các cuộc đàm phán kể từ khi Anh rời EU hồi tháng 1-2020 đến nay đã được chia sẻ và thấu hiểu.

Cả hai bên đều kêu gọi sự thỏa hiệp để đạt được một thỏa thuận trong các cuộc trao đổi, đặc biệt là sau khi Anh bất ngờ phá vỡ một số điểm trong “thỏa thuận ly hôn” trước đó.

Cả Chủ tịch von der Leyen và Thủ tướng Johnson đều nhất trí duy trì các kênh tiếp xúc cá nhân, được đánh giá là tín hiệu cho các nỗ lực chính trị đang được thúc đẩy để đảm bảo Brussels và London đạt được một thỏa thuận đối tác thương mại mới trước khi giai đoạn quá độ Brexit kết thúc vào ngày 31-12 tới. Trước thời hạn này, EU và Anh cần có vài tuần để thỏa thuận được cơ quan lập pháp xem xét và phê chuẩn.

Trong một động thái liên quan, Anh muốn có một thỏa thuận thương mại riêng biệt với Mỹ, nhưng một số người cho rằng ông Johnson có thể phải vật lộn để tạo dựng mối quan hệ chặt chẽ với Joe Biden, người vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ. Bởi lẽ, ông Joe Biden trong quá khứ hoài nghi về Brexit và chưa bao giờ gặp Thủ tướng Johnson. Điều này chính là động lực để Anh quyết tâm đạt được thỏa thuận thương mại với EU.

Thực tế, Anh đã rời khỏi EU vào tháng 1-2020 nhưng đến nay vẫn đang trong quá trình đàm phán để đạt thỏa thuận điều chỉnh gần 1.000 tỉ USD trao đổi thương mại hàng năm trước khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc, dự kiến vào ngày 31-12. Do vậy, cuộc đàm phán lần này là nỗ lực cuối cùng để hai bên đạt được một thỏa thuận đối tác mới trước ngày 15-11 tới - thời điểm diễn ra Hội nghị thượng đỉnh EU, cũng là thời hạn chót Thủ tướng Anh Boris Johnson đặt ra để đạt được thỏa thuận.

HN tổng hợp