Bao giờ Mỹ - Trung “thỏa thuận giai đoạn 1” ?

Mỹ và Trung Quốc có thể tiến tới một thỏa thuận thương mại từng phần, nhưng lãnh đạo hai bên vẫn còn “cứng giọng”.

Chưa chốt thời gian thỏa thuận “giai đoạn một” thương mại Mỹ - Trung. Ảnh: CNN

Tuần trước, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc qua cuộc điện đàm đã ân cần mời Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer tới Bắc Kinh.

Theo The Wall Street Journal, các quan chức Mỹ hoan nghênh cuộc gặp trực tiếp, nhưng lưỡng lự tới tham gia cuộc gặp chừng nào Trung Quốc không cho biết rõ cam kết về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, về việc bắt chuyển giao công nghệ cũng như về việc mua các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ.

Ông Lưu cũng nói thêm rằng Trung Quốc hy vọng vòng đàm phán mới có thể diễn ra trước Lễ Tạ ơn vào ngày 28-11 ở Mỹ. Còn truyền thông Mỹ cũng trích lời một số chuyên gia thương mại cũng như vài người thân cận chính quyền Trump cho biết, thời gian hoàn thành bản thỏa thuận thương mại “1 phần” có thể sẽ kéo dài sang năm 2020.

Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh dự luật về Hồng Kông của Mỹ đang đe dọa sẽ khiến các cuộc thảo luận thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể gặp trục trặc. Cụ thể, Hạ viện Mỹ hôm 20-11 vừa qua đã thông qua 2 đạo luật về Hồng Kông. Và mới đây, Ủy ban Viễn thông liên bang Mỹ (FCC) đã thông qua lệnh cấm các công ty viễn thông được chính phủ hỗ trợ ngân sách mua thiết bị từ  Huawei và ZTE. Cơ quan quản lý viễn thông của Mỹ cũng bỏ phiếu xem xét có nên yêu cầu các nhà mạng này gỡ bỏ và thay thế các thiết bị của Huawei và ZTE khỏi các mạng hiện có hay không. Đây là động thái mới nhất trong một loạt các hành động của Chính phủ Mỹ trong nỗ lực cấm các công ty mua thiết bị của Huawei và ZTE.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump thừa nhận các quan chức đàm phán thương mại hai nước đang tiến gần hơn tới một thỏa thuận, nhưng bản thân ông không nóng lòng hoàn tất một thỏa thuận với Trung Quốc. “Chúng tôi rất gần khả năng có thỏa thuận. Ông Tập Cận Bình muốn có một thỏa thuận hơn tôi. Tôi không nóng lòng thực hiện nó. Điểm mấu chốt là chúng ta có cơ hội rất tốt để thực hiện một thỏa thuận”, ông Donald Trump nói.

Cũng theo nhà lãnh đạo Mỹ, nguồn thu từ thuế áp bổ sung đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc là “của trời cho”, mặc dù nhiều chuyên gia lại cho rằng nguồn thu này đang gia tăng gánh nặng cho nền kinh tế số một thế giới.

Phát biểu trên của Tổng thống Donald Trump được đưa ra sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng ngày khi phát biểu với các đại diện tham dự Diễn đàn Kinh tế mới cho biết, Trung Quốc muốn hợp tác với Mỹ để đạt được thỏa thuận “giai đoạn 1” dựa trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Trung Quốc cảnh báo rằng, Trung Quốc sẵn sàng có hành động đáp trả nếu cần thiết.

Trước đó, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong cũng nhấn mạnh: “Trung Quốc và Mỹ đã có những cuộc thảo luận mang tính xây dựng về thỏa thuận thương mại giai đoạn 1. Các nhóm đàm phán kinh tế và thương mại của hai bên sẽ tiếp tục duy trì liên lạc chặt chẽ. Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau để giải quyết các mối quan tâm cốt lõi của nhau và cố gắng đạt được thỏa thuận giai đoạn 1”.

Mỹ và Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp thuế đánh vào hàng hóa của nhau trong một cuộc thương chiến kéo dài 17 tháng qua. Đầu tháng này, hai bên thông báo đã nhất trí dỡ bỏ thuế đối với hàng hóa của nhau trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 nếu thỏa thuận này được hoàn tất.

Các nhà kinh tế cảnh báo rằng tranh chấp thương mại kéo dài giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới này đang làm rối loạn các chuỗi nguồn cung, khiến giới đầu tư lo ngại và giảm lòng tin của các doanh nghiệp, do vậy làm gia tăng rủi ro đối với nền kinh tế toàn cầu.

NGUYỄN TẤN tổng hợp