Brexit bế tắc, bà Theresa May nghẹn ngào từ chức

Thủ tướng Anh Theresa May sẽ từ chức vào ngày 7-6 tới, sau 3 năm cầm quyền chật vật với thỏa thuận Brexit.

Thủ tướng Anh Theresa May tuyên bố từ chức trong nước mắt.

Đọc thông báo từ chức trước cửa Văn phòng Thủ tướng Anh trong nước mắt, bà Theresa May cho biết, bà ra đi trong tiếc nuối vì đã không thể hoàn tất tiến trình Brexit.

Bà May cũng bảo vệ quyết định của mình rằng chính phủ Anh cần phải tìm mọi cách để Brexit được thực thi bởi đó là lựa chọn dân chủ của người dân Vương quốc Anh vào năm 2016 mà bất cứ chính phủ cầm quyền nào của Anh cũng phải tôn trọng.

Tiếp đó, bà May kêu gọi người kế nhiệm mình tìm mọi cách để đạt được sự đồng thuận tại Nghị viện Anh, đồng thời đưa ra lời khuyên rằng “thỏa hiệp không có gì xấu và cuộc sống phụ thuộc vào những thỏa hiệp”.

Sau bà Margaret Thatcher, ông John Major và ông David Cameron, bà Theresa May là vị Thủ tướng thứ 4 của đảng Bảo thủ buộc phải rời khỏi ngôi nhà số 10 phố Downing sớm do sự chia rẽ trong nội bộ đảng về vấn đề châu Âu.

Trong thời gian cuộc bầu cử lãnh đạo đảng Bảo thủ dự kiến kéo dài khoảng 6 tuần, bà Theresa May sẽ là thủ tướng tạm quyền của nước Anh.

Bà Theresa May lên làm Thủ tướng Anh vào ngày 13-7-2016 thay cho Thủ tướng David Cameron phải từ chức sau cuộc trưng cầu ý dân dẫn đến việc nước Anh lựa chọn rời khỏi Liên minh châu Âu.

Là người ủng hộ Brexit, bà May đã bắt đầu các cuộc đàm phán Brexit với EU theo quan điểm cứng rắn với ý định đưa nước Anh thoát hẳn mọi sự ràng buộc với EU. Tuy nhiên, các khó khăn trong nội bộ Vương quốc Anh, cộng thêm sự phức tạp không thể lường trước của hồ sơ Brexit, đặc biệt trong vấn đề biên giới Bắc Ireland và hậu quả của việc ra đi không thỏa thuận đã buộc bà May phải liên tiếp đưa ra rất nhiều nhượng bộ với phía châu Âu.

Cuối tháng 11-2018, sau 17 tháng đàm phán cam go, chính phủ của bà May đã đạt được một thỏa thuận Brexit với EU. Tuy nhiên, thỏa thuận này bị chỉ trích kịch liệt trong nội bộ nước Anh và đã 3 lần bị Hạ viện Anh bác bỏ.

Thế bế tắc toàn diện của Brexit khiến bà May đánh mất tất cả sự ủng hộ của nội bộ đảng Bảo thủ cũng như thất bại trong việc tìm kiếm thỏa hiệp với Công đảng đối lập.

Việc bà May dự định đưa ra “thỏa thuận Brexit” 10 điểm mới để bỏ phiếu tại Hạ viện Anh vào đầu tháng 6 tới được xem là giọt nước tràn ly, khiến các phe phái trong nội bộ đảng Bảo thủ cương quyết gây sức ép buộc bà May từ chức.

Lúc này, nhiều người cũng đang quan tâm về cuộc đua người kế nhiệm Thủ tướng Theresa May sẽ chính thức bắt đầu trong tuần từ ngày 10-6 tới. Tiến trình trước tiên sẽ diễn ra trong nội bộ nhóm đảng Bảo thủ tại Nghị viện. Một loạt cuộc bỏ phiếu sẽ giúp chọn ra 2 cái tên nhận được nhiều sự ủng hộ nhất trước khi đưa ra bỏ phiếu trước khoảng 120 nghìn thành viên của đảng cầm quyền. Kết quả các cuộc điều tra và nghiên cứu cho thấy, các thành viên của đảng Bảo thủ đều ủng hộ mạnh mẽ Brexit và phần lớn trong số này cũng không phản đối triển vọng một sự chia tay không thỏa thuận. Chỉ vài giờ sau khi bà May từ chức, Cựu Ngoại trưởng Anh, nghị sĩ đảng Bảo thủ Boris Johnson cho biết sẽ tranh cử chức Thủ tướng.

Ông Boris Johnson cũng được đánh giá là cái tên tiềm năng nhất vào thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, cơ hội vẫn đang san đều cho 17  cái tên khác trong đảng Bảo thủ Anh.

Giới phân tích cho rằng, dù ông Johnson hoặc bất cứ ai kế nhiệm bà May cũng sẽ phải trải qua một giai đoạn cực kỳ khó khăn trong bối cảnh nội bộ Anh vẫn đang chia rẽ về Brexit.

NGUYỄN TẤN tổng hợp