Brexit - Mớ bòng bong khó gỡ

Càng gần đến giờ “G” (31-10) Brexit, nội bộ nước Anh lại “lục đục” như mớ bòng bong khó có khả năng gỡ được trong ngày một ngày hai. 

Ảnh minh họa: AP

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk vừa thông báo Liên minh châu Âu (EU) đã thông qua đề xuất của Anh gia hạn Brexit (Anh rời khỏi EU) tới ngày 31-1- 2020. Quyết định này đã được lãnh đạo các quốc gia thành viên EU đưa ra sau khi đại sứ 27 nước thành viên EU nhóm họp tại Brussels. Đây là kết quả đã được dự báo trước trong những ngày gần đây, sau các nỗ lực liên lạc và đàm phán giữa Thủ tướng Anh Boris Johnson và các lãnh đạo EU cũng như các quốc gia thành viên. Khoảng thời gian gia hạn kéo dài 3 tháng này được cho là đủ để Thủ tướng Anh xử lý các vấn đề nội bộ nhằm thông qua tiến trình phê chuẩn thỏa thuận Brexit tại Quốc hội Anh. Một quan chức EU bày tỏ hy vọng quyết định hoãn Brexit này sẽ được chính thức thông qua vào ngày 29 hoặc 30-10 tới.

Trước đó, sau nhiều lần gia hạn, thời điểm cuối cùng được đưa ra để nước Anh rời khỏi EU là ngày 31-10. Anh và EU cũng đã đạt được thỏa thuận Brexit, tuy nhiên thỏa thuận này cần được Quốc hội Anh thông qua trước khi có hiệu lực.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 28-10, Hạ viên Anh đã tiến hành bỏ phiếu để quyết định tổng tuyển cử theo đề xuất của Thủ tướng Anh Boris Johnson vào ngày 12-12 tới đây. Tại đây, 299 nghị sĩ Anh đã bỏ phiếu ủng hộ ông Johnson và có 70 phiếu phản đối. Như vậy, số nghị sĩ ủng hộ đề xuất này không đủ 2/3 trong Hạ viện Anh nên ông Johnson đã thất bại. Đây cũng là lần thứ 3 ông Boris Johnson thất bại khi cố gắng kích hoạt một cuộc tổng tuyển cử mới nhằm phá thế bế tắc của Brexit.

Phát biểu sau phiên bỏ phiếu thất vọng, ông Boris Johnson chỉ trích Hạ viện Anh, đồng thời tuyên bố Chính phủ Anh sẽ không bỏ cuộc và sẽ lập tức đưa một đề xuất mới có sửa đổi về việc tổng tuyển cử ra Hạ viện Anh để bỏ phiếu.

Ông Boris Johnson cho rằng: “Kịch bản Brexit không thỏa thuận đã bị loại bỏ và chúng ta hiện đã có một thỏa thuận Brexit mới rất tốt, vì thế đã đến lúc cần trao cho các cử tri cơ hội để bỏ phiếu về thỏa thuận này và thay thế Nghị viện không hoạt động này bằng một Nghị viện mới để Brexit được thực thi và nước Anh có thể tiến lên”.

Mấu chốt của bế tắc hiện nay vẫn nằm ở thái độ thiếu hợp tác của Công đảng đối lập. Lãnh đạo Công đảng Jeremy Corbyn dù tuyên bố không sợ tổng tuyển cử nhưng lại chưa dám quyết định có ủng hộ hay không. Các cuộc thăm dò dư luận hiện cho thấy đảng Bảo thủ vẫn được ủng hộ nhiều hơn Công đảng. Vì thế, trong cuộc bỏ phiếu tối 28-10, hầu như tất cả các nghị sĩ Công đảng đều không tham gia.

Tuy nhiên, sau khi EU đã đồng ý gia hạn Brexit cho Vương quốc Anh đến ngày 31-1-2020, sức ép chấp nhận tổng tuyển cử đang ngày càng lớn hơn với Công đảng.

Giới phân tích cho rằng, nhiều khả năng trong phiên bỏ phiếu tiếp theo, Công đảng sẽ ủng hộ đề xuất của hai đảng Dân chủ tự do (Lib-Dem) và Dân tộc Scotland (SNP) là tổng tuyển cử vào ngày 9-12, tức tổng tuyển cử diễn ra sớm hơn 3 ngày so với đề xuất của ông Boris Johnson. Nguyên nhân là vì vào ngày 9-12, sinh viên các trường đại học tại Anh vẫn đang đi học và có thể tham dự đông đảo vào cuộc bầu cử trong khi ngày 12-12 đã bắt đầu kỳ nghỉ Giáng sinh và Năm mới nên số cử tri trẻ, vốn đa phần phản đối Brexit, có thể sẽ vắng mặt.

Từ những diễn biến trên cho thấy, tổng tuyển cử ở Anh sẽ sớm đạt được sự đồng thuận trong nội bộ cho dù ngày diễn ra vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Điều này đồng nghĩa với việc ông Boris Johnson cũng có chút thành công với quyết tâm Brexit nhưng không trọn vẹn khi phải nhượng bộ lùi thời gian đến sang năm. Tuy nhiên, nếu khách quan mà nhìn nhận Brexit hiện nay vẫn còn rối rắm như mớ bòng bong khó gỡ khi Nội các Anh còn quá nhiều bất đồng.

HN tổng hợp