Bức tranh loạn lạc đáng báo động ở Sudan

Bạo lực, thiếu đói dẫn đến di cư đã đẩy Sudan vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng không lối thoát.

Hơn 3 triệu người Sudan buộc phải di tản đến các quốc gia láng giềng để tìm kiếm sự an toàn. Nguồn: CNN   

Theo Cao ủy Liên Hiệp Quốc (LHQ) về người tị nạn (UNHCR), cuộc xung đột ở Sudan đã dẫn đến cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ, với hơn 3 triệu người buộc phải di tản đến các quốc gia láng giềng để tìm kiếm sự an toàn.

Bà Dominique Hyde, Giám đốc Đối ngoại UNHCR cho biết làn sóng di cư từ Sudan sang các nước đang ở mức cao chưa từng thấy kể từ khi xung đột bùng phát. Cụ thể, riêng trong tháng 10, có đến 60.000 người Sudan đã di dân đến Chad do các cuộc giao tranh ở Darfur. Theo thống kê, 71% người tị nạn đến Chad cho biết họ đã phải chịu đựng các hành vi vi phạm nhân quyền tại Sudan trong quá trình chạy trốn. Dù đã đến nơi an toàn tương đối, nhiều gia đình vẫn bị ám ảnh tâm lý sau khi chứng kiến những cảnh tượng kinh hoàng. Chad hiện đang tiếp nhận hơn 700.000 người tị nạn Sudan, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Đây là làn sóng người tị nạn lớn nhất trong lịch sử Chad.

Theo số liệu mới nhất từ chính phủ Ai Cập, quốc gia này tiếp nhận nhiều người tị nạn Sudan nhất, với hơn 1,2 triệu người đang tạm trú.

Sudan bị tàn phá bởi cuộc xung đột giữa Lực lượng vũ trang Sudan (SAF) và Lực lượng hỗ trợ nhanh bán quân sự (RSF) bùng phát vào giữa tháng 4-2023. SAF do Tướng Abdel Fattah Al-Burhan đứng đầu và RSF do cấp phó trước đây của ông Al-Burhan là Mohamed Hamdan Dagalo chỉ huy.

Cả hai bên đều bị cáo buộc vi phạm tội ác chiến tranh, bao gồm cả mục tiêu nhằm vào dân thường. Theo Văn phòng điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA), giao tranh đã khiến khoảng 20.000 người thiệt mạng, hàng ngàn người bị thương và hàng triệu người phải di dời và đi lánh nạn ở các nước láng giềng.

Ted Chaiban, Phó Giám đốc điều hành Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF), phải thốt lên rằng: “Chúng ta chưa bao giờ chứng kiến những con số khủng khiếp như thế này trong một thế hệ”, nhằm ám chỉ đến hàng triệu người phải chạy nạn, cũng như 8,5 triệu người đang phải đối mặt tình trạng mất an ninh lương thực ở mức khẩn cấp, trong khi 775.000 người bên bờ vực của nạn đói.

LHQ cảnh báo, Sudan đang phải gánh chịu một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất trong lịch sử gần đây sau gần hai năm nội chiến.

Edem Wosornu, Giám đốc OCHA, cho biết: “Xét trên mọi phương diện, thảm họa ở Sudan là một trong những thảm họa nhân đạo tồi tệ nhất trong lịch sử nước này. Đây được cho là thảm kịch nhân đạo đang diễn ra vì sự thờ ơ và không hành động của quốc tế”.

Vào đầu tháng 3, Hội đồng Bảo an LHQ đã kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức trong tháng Ramadan và thúc giục tiếp cận tốt hơn với viện trợ nhân đạo. Tuy nhiên, lệnh ngừng bắn đã không được thực hiện do bất đồng giữa các bên tham chiến.

Hiện có hơn 18 triệu người Sudan đang phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng, nhiều hơn 10 triệu người so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, hơn 730.000 trẻ em Sudan đang bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng.

Phó giám đốc điều hành Chương trình Lương thực thế giới của LHQ (WFP), Carl Skau, cho rằng: “Nếu chúng ta muốn ngăn chặn cuộc khủng hoảng nạn đói lớn nhất thế giới ở Sudan, thì những nỗ lực phối hợp và ngoại giao chung là cấp bách và quan trọng”.

Lời kêu gọi trên bao hàm cả 2 vấn đề: một lệnh ngừng bắn dài hạn cần sớm thực thi và hỗ trợ nhân đạo kịp thời cho người dân Sudan. Tuy nhiên, đây là bài toán khó tìm lời giải khi nội chiến ở quốc gia này vẫn còn quá phức tạp.

HN tổng hợp