Châu Phi chật vật đối phó dịch đậu mùa khỉ

Tại tâm dịch Congo, sự yếu kém về cơ sở vật chất, hạ tầng y tế cũng như thông tin kém tới người dân đã khiến dịch bệnh càng thêm nghiêm trọng.

Một trung tâm điều trị bệnh đậu mùa khỉ ở thành phố Goma, CHDC Congo. Ảnh: SAIPAN TRIBUNE

Dịch đậu mùa khỉ đang diễn biến phức tạp tại châu Phi với tâm dịch là CHDC Congo. Đáng chú ý trong đợt dịch lần này, số ca mắc và tử vong đa phần là trẻ em. Tuy nhiên, với những bà mẹ ở Congo, đậu mùa khỉ vẫn là một căn bệnh xa lạ mà họ thậm chí còn chẳng biết tên, kể cả khi con mình qua đời vì đậu mùa khỉ, họ vẫn không biết nguyên nhân là gì.

Chị Justine Munguiko không thể nhớ tên căn bệnh mà chị đã được cảnh báo. Chị chỉ biết con mình đang phải chịu đựng những vết loét ở bàn chân, bàn tay, giống như nhiều đứa trẻ khác tại trại di dời gần thành phố Goma, phía Đông Congo. Chị và các bà mẹ khác ở trại điều trị cho con theo cách truyền thống mỗi khi bị sốt và phát ban là sát trùng da bằng nước muối đun sôi và xoa một loại lá lên da của con.

Congo là tâm điểm của đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ vào ngày 14-8, Tổ chức Y tế thế giới đã tuyên bố là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết sẽ cần ít nhất 135 triệu USD để kiểm soát đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ trong 6 tháng tới.

Ngày 23-8, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, kêu gọi hành động chung toàn cầu để kiểm soát đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ (mpox) mới, đồng thời cho biết kế hoạch ứng phó sẽ cần ít nhất 135 triệu USD trong 6 tháng tới.

Tổng Giám đốc Ghebreyesus khẳng định thế giới có thể kiểm soát và ngăn chặn đợt bùng phát dịch đậu mùa khỉ mới này. Tuy nhiên, để ứng phó hiệu quả đòi hỏi phải có hành động toàn diện và phối hợp của quốc tế.

Trong một diễn biến liên quan, WHO cho biết các đối tác của tổ chức như Liên minh vắc-xin (Gavi) và Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) có thể bắt đầu mua vắc-xin mpox trước khi vắc-xin này được WHO cấp phép.

Điều này nhằm đẩy nhanh hơn việc đưa vắc-xin đến châu Phi trong bối cảnh lục địa này đang phải chống chọi với sự bùng phát của bệnh.

Theo truyền thống, các tổ chức như Gavi, giúp các nước thu nhập thấp mua vắc-xin, chỉ có thể bắt đầu mua vắc-xin sau khi được WHO cấp phép sử dụng. Nhưng các quy tắc đã được nới lỏng trong trường hợp này để thúc đẩy các cuộc đàm phán.

Đầu tháng này, WHO đã yêu cầu các nhà sản xuất vắc-xin gửi thông tin để có thể đẩy nhanh quá trình phê duyệt và cấp giấy phép khẩn cấp vào giữa tháng 9.

Tuần trước, WHO đã tuyên bố là tình trạng khẩn cấp toàn cầu do đậu mùa khỉ sau khi một chủng mới của vi-rút này gây tử vong cao hơn và dễ lây truyền hơn, là Clade 1b, lây lan ở Cộng hòa Dân chủ Congo và nhiều nơi khác trên thế giới.

NGUYỄN TẤN tổng hợp