Chạy đua vũ trang hiện đại: Xung đột Nga - Ukraine càng thêm phức tạp

Nga và Ukraine đều tuyên bố sẽ sản xuất hàng loạt vũ khí “khủng” nhất, nhằm đáp trả lẫn nhau khiến cuộc xung đột cứ leo thang từng ngày.

UAV lai tên lửa Peklo của Ukraine. Ảnh: Kyiv Independent

Ngày 21-11-2024, Nga đã phóng tên lửa đạn đạo Oreshnik (tên lửa siêu vượt âm thanh) vào thành phố Dnipro của Ukraine gây ra sát thương nghiêm trọng. Tổng thống Nga Vladimir Putin, tiết lộ vụ tấn công vừa qua là để đáp trả việc Ukraine sử dụng tên lửa ATACMS của Mỹ và Storm Shadow của Anh để tập kích vào sâu trong lãnh thổ Nga.

Ông Putin ca ngợi tên lửa đạn đạo Oreshnik là loại vũ khí mới mà phương Tây chưa thể đánh chặn. Tên lửa này có tốc độ gấp 10 lần tốc độ âm thanh (tức đạt tới Mach 10), tương đương gần 11.000km/h. Tuy nhiên, giới chức quân sự Ukraine cho rằng quả tên lửa Oreshnik có tốc độ lên tới Mach 11. Oreshnik ứng dụng công nghệ phương tiện hồi quyển tấn công đa mục tiêu độc lập (MIRV), cho phép nó mang 6 đầu đạn thông thường để tập kích đồng thời nhiều mục tiêu, tạo sức hủy diệt không kém tên lửa hạt nhân. Hiện Nga đã bắt đầu thử nghiệm và mở rộng phát triển hệ thống tên lửa Oreshnik với khả năng vượt trội, đánh bại mọi hệ thống phòng không hiện đại.

Tổng thống Putin khẳng định rằng, lực lượng hạt nhân chiến lược vẫn là một trong những công cụ chủ chốt để bảo vệ chủ quyền cũng như toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, vì vậy Nga sẽ tiếp tục hỗ trợ tiềm năng và sự phát triển cân bằng của lực lượng này.

Về phía Ukraine, sau khi được Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) bật đèn xanh cho phép tấn công trả đũa sâu vào lãnh thổ Nga, Kiev đã có những động thái đáp trả tương xứng vào những vị trí quan trọng như các nhà máy lọc dầu, kho vũ khí của Nga ở gần biên giới với nước này.

Mới đây, Ukraine cho ra đời các máy bay không người lái (UAV) lai tên lửa để cạnh tranh với tên lửa hành trình truyền thống, và tránh phải yêu cầu phương Tây cung cấp thêm vũ khí tầm xa. Đây được xem là “chìa khóa” thay đổi cục diện cuộc chiến vũ khí tầm xa với Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã công khai thông tin, cũng như công bố video về các UAV lai tên lửa mang tên Peklo và Palianytsia mà quân đội Ukraine bắt đầu triển khai trong chiến đấu. Dự án “UAV lai tên lửa” sẽ trở thành mục tiêu chính của Tổng thống Zelensky trong năm 2025. Vào tháng 11, ông tuyên bố muốn Ukraine sản xuất 30.000 UAV tầm xa, và 3.000 “tên lửa hành trình hoặc UAV lai tên lửa” trong năm tới.

Theo tờ Kyiv Independent, những “UAV lai tên lửa” này là loại vũ khí mới mà Ukraine đang đi tiên phong. Trên thực tế, đây không phải là lần đầu tiên Ukraine phát triển vũ khí mới để bù đắp cho sự thiếu hụt các loại vũ khí truyền thống. Cụ thể, Ukraine đã sử dụng UAV để đảm nhiệm các vai trò truyền thống của lực lượng không quân như giám sát trên không, và ném bom có mục tiêu. Các UAV lai tên lửa hiện được dùng để thực hiện chức năng của tên lửa hành trình, loại vũ khí mà Kiev không sản xuất được.

Ông Fabian Hinz tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế ở London, Anh cho biết: “Về cơ bản, chúng là bước tiến tiếp theo của UAV tấn công tự sát tầm xa. Cũng như nhiều thứ khác, nhờ công nghệ mà các ranh giới đang mờ dần”.

Đồng quan điểm trên, ông Fabian Hoffmann tại Đại học Oslo, cho rằng “Ukraine thực sự có thể phát triển các hệ thống tên lửa nhỏ, giá rẻ, tương đối dễ để sản xuất, nhưng vẫn tạo ra sức công phá lớn và phá hủy một số mục tiêu có giá trị cao, thậm chí nằm sâu trong lãnh thổ đối phương”. 

Chạy đua vũ trang bằng vũ khí hiện đại đã làm cho xung đột Nga - Ukraine bước sang trang mới, với sức tàn phá khốc liệt và đẫm máu hơn.

HN tổng hợp