Cuộc chiến chống lừa đảo ở Đông Nam Á

Những cuộc trấn áp tại các trung tâm lừa đảo ở Đông Nam Á đã trở thành tâm điểm chú ý trong thời gian vừa qua, sau khi hàng ngàn người được giải cứu từ các khu vực dọc biên giới Thái Lan - Myanmar và Campuchia.

Các công dân nước ngoài được giải cứu tại một địa điểm thực hiện những hoạt động lừa đảo ở miền Đông Myanmar vào cuối tháng 2. Ảnh: Kyodo

Các trung tâm lừa đảo trực tuyến đã hoành hành ở Đông Nam Á trong suốt nhiều năm. Kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, các khu phức hợp này chuyển sang hình thức hoạt động trực tuyến, ngày càng trở nên tinh vi hơn và đi kèm với khoản lợi nhuận khổng lồ.

Ngày 25-2, Chính phủ Hoàng gia Campuchia công bố thành lập ủy ban chống lừa đảo trực tuyến, do đích thân Thủ tướng Hun Manet làm chủ tịch. 

Theo sắc lệnh mới được công bố, ủy ban này quy tụ những lãnh đạo cấp cao của chính phủ để cùng đảm nhận trọng trách ngăn chặn, trấn áp và xử lý các vụ lừa đảo trực tuyến, đặc biệt là những hoạt động lừa đảo có tính chất xuyên quốc gia.

Đồng thời ủy ban sẽ giám sát, đánh giá và hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế nhằm ngăn chặn các tổ chức tội phạm mạng từ gốc rễ.

Việc thành lập ủy ban chống lừa đảo trực tuyến diễn ra trong bối cảnh Campuchia, cùng với Myanmar, đang trở thành điểm nóng của các hoạt động lừa đảo trực tuyến, với nhiều thủ đoạn tinh vi tại khu vực Đông Nam Á.

Ngày 24-2, cảnh sát Campuchia tuyên bố đã phát hiện khoảng 230 người nước ngoài, trong đó có 68 phụ nữ, sau khi đột kích vào hai khu phức hợp lừa đảo trực tuyến ở thành phố Poipet, phía Tây Bắc nước này. 

Một chiến dịch chung của cảnh sát Campuchia và Thái Lan vào ngày 23-2 đã giải cứu 215 người nước ngoài, trong đó có 109 công dân Thái Lan, khỏi một vụ lừa đảo qua điện thoại ở Poipet - cửa khẩu biên giới quan trọng giáp Thái Lan. 

Không dừng lại ở đó, chiến dịch này sẽ tiếp tục các đợt truy quét quy mô lớn.

Thái Lan trong những tuần gần đây cũng đã đẩy mạnh chiến dịch trấn áp các hoạt động lừa đảo trực tuyến tại các nước láng giềng như Lào, Myanmar và Campuchia. Chính phủ Thái Lan khẳng định nước này phải bảo vệ công dân của mình - những nạn nhân đã mất khoảng 1,8 tỉ USD trong 2 năm qua do các trung tâm lừa đảo.

Bên cạnh đó, lực lượng cảnh sát của xứ sở chùa vàng cũng cắt đường dây viễn thông ở các thị trấn và khu vực dân cư giáp biên giới Campuchia. Các công ty IPLC cung cấp dịch vụ Internet và điện thoại cho hàng chục khách hàng ở Campuchia, bao gồm cả khu vực Poipet. Trong số đó có nhiều khu phức hợp lừa đảo - nơi tình trạng buôn người diễn ra tràn lan mà gần như không bị trừng phạt bởi pháp luật.

Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra cho biết hơn 1,92 triệu tài khoản ngân hàng có liên quan đến các vụ lừa đảo qua tổng đài đã bị khóa trong khi thiệt hại tài chính đã giảm một nửa xuống còn khoảng 50 triệu baht mỗi ngày (1,46 triệu USD).

Theo cảnh sát Thái Lan, các hoạt động tội phạm liên quan đến lừa đảo đã giảm 30% tại xứ sở chùa Vàng kể từ Thái Lan ngừng cung cấp điện, nhiên liệu và kết nối internet dọc theo các khu vực biên giới, nơi tập trung các trung tâm lừa đảo qua mạng viễn thông.

 Năm 2024, Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) tuyên bố đường dây buôn người tại các trung tâm lừa đảo trực tuyến ở Đông Nam Á đã trở thành khủng hoảng toàn cầu. Liên Hiệp Quốc ước tính hơn 100.000 người đã bị buôn bán vào các trung tâm lừa đảo ở Campuchia trong năm 2023, thu về hơn 2.000 tỉ USD.

Chuyên gia Lance Wu từ Trung tâm nghiên cứu ASEAN cho biết các nước Đông Nam Á đã ban hành biện pháp nhằm bảo vệ người dân trước mối đe dọa này, như đường dây nóng chống lừa đảo 24/7 của Singapore, Trung tâm ứng phó lừa đảo quốc gia của Malaysia hay phần mềm phòng chống lừa đảo nTrust của Việt Nam.

NGUYỄN TẤN tổng hợp