Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung: Kỳ vọng hạ nhiệt sau cuộc gặp tại G20

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông có thể sẽ đạt được một thỏa thuận thương mại với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tuần này. Đây là thông tin quan trọng được giới quan sát đặc biệt quan tâm.

Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Trump trong cuộc gặp tháng 12-2018.    Ảnh: AP

Phát biểu với báo giới trước khi lên đường sang Nhật Bản để dự hội nghị Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ đạt được một thỏa thuận thương mại vào cuối tuần này. Ông Trump cũng nêu khả năng chỉ áp thuế 10% thay vì 25% đối với các hàng hóa nhập khẩu còn lại từ Trung Quốc trị giá lên tới 300 tỉ USD trong trường hợp hai bên không đạt được một thỏa thuận. Tuy nhiên, ông Trump cũng cảnh báo sẽ áp thuế đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc nếu hai bên tiếp tục bất đồng.

Theo kế hoạch, Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ có cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị G20 tại Nhật Bản ngày 29-6 nhằm tháo gỡ bế tắc trong các cuộc đàm phán thương mại song phương.

Hãng thông tấn AP dẫn lời một quan chức cấp cao giấu tên trong Nhà Trắng ngày 25-6 cho rằng mục tiêu hàng đầu của cuộc gặp giữa hai lãnh đạo Mỹ - Trung Quốc ở G20 đơn giản là thống nhất tái khởi động đàm phán về chiến tranh thương mại mà chưa thể quyết định được những vấn đề căn cơ của cuộc chiến này. Lý do là muốn đạt được một thỏa thuận riêng biệt ở thời điểm này vô cùng khó khăn. Bởi lẽ, khác biệt về chính trị và kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc rất lớn.

Nếu Mỹ - Trung thống nhất đình chiến xung đột thương mại thì mức thuế bổ sung và trả đũa mà hai bên đang áp dụng lên hàng hóa của nhau vẫn duy trì. Tuy nhiên, hai bên sẽ không áp thêm thuế nữa. Nhờ đó, các quan chức Mỹ và Trung Quốc sẽ có thêm thời gian tái khởi động đàm phán vốn đã tạm hoãn trong tháng 5 sau 11 vòng đàm phán.

Thực tế, quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đã xấu đi kể từ khi các cuộc đàm phán thương mại đổ vỡ hồi tháng 5-2019 khi Mỹ cáo buộc Trung Quốc tìm cách rút lại các cam kết cải cách nền kinh tế của mình. Tiếp sau đó, Mỹ và Trung Quốc đều đã áp thuế nhập khẩu lên tới 25% đối với hàng hóa của nhau trị giá lên tới hàng trăm tỉ USD khiến căng thẳng thương mại song phương tiếp tục gia tăng và kéo dài gần 1 năm nay.

Về mặt ngoại giao, các quan chức đàm phán của hai nước đã không gặp nhau. Cuộc gặp gần đây nhất giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình là vào đầu tháng 12-2018 tại Hội nghị G20 ở Buenos Aires, Argentina. Khi đó, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí đình chiến chiến tranh thương mại trong 90 ngày.

Ông Tu Xinquan tại Đại học Kinh tế Kinh doanh Quốc tế ở Bắc Kinh, nhận định: “Kết quả lý tưởng từ Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản có thể tương tự như ở Argentina. Đó là ngăn chặn chiến tranh thương mại leo thang”.

Trong khi đó, nhà kinh tế học Eswar Prasad tại Đại học Cornell, nói: “Trung Quốc dường như không sẵn sàng nhượng bộ Mỹ để giảm căng thẳng chiến tranh thương mại. Trung Quốc nhiều khả năng không chấp thuận những yêu cầu có thể tác động tới mô hình kinh tế và chiến thuật công nghiệp của quốc gia này”.

Xét trên bình diện chung, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế hai nước, đồng thời tác động liên hoàn đến kinh tế nhiều quốc gia liên quan. Tuy nhiên, thiệt hại kinh tế nặng nề nhất vẫn thuộc phía Bắc Kinh. Theo Cục Thống kê Quốc gia (NBS) Trung Quốc, sản lượng công nghiệp trong tháng 5 vừa qua chỉ tăng 5%, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2002, thấp hơn cả dự báo của giới phân tích đưa ra là 5,4%. Do vậy hơn ai hết Trung Quốc vẫn muốn hạ nhiệt căng thẳng cuộc chiến thương mại này.

HN tổng hợp