EU tăng cường đầu tư cho quốc phòng

Việc Nga tấn công Ukraine bằng quy mô lớn và vũ khí hiện đại đã làm cho EU tính toán lại đầu tư quốc phòng theo hướng hiện đại nhằm chủ động phòng thủ bảo vệ khối mình.

Kế hoạch “La bàn chiến lược” của EU tập trung vào bốn trụ cột chính gồm hành động, đầu tư, đối tác và bảo mật. Nguồn: BSG

Mới đây, Liên minh châu Âu (EU) chính thức thông qua Định hướng chiến lược (La bàn chiến lược) về an ninh, quốc phòng tại cuộc họp Hội đồng Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng ở Brussels.

Khái niệm “La bàn chiến lược” đã được Cơ quan Ngoại giao EU nghiên cứu soạn thảo từ năm 2020, nhằm mở rộng khả năng thu thập thông tin tình báo của liên minh, độc lập với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), tạo ra một lực lượng phản ứng nhanh đối phó với các cuộc khủng hoảng, xây dựng cơ chế phản ứng với các cuộc tấn công mạng, phát tán thông tin sai lệch của nước ngoài và các loại can thiệp khác.

Theo đó, EU sẽ mở rộng khả năng sử dụng Quỹ Hòa bình châu Âu để hỗ trợ tích cực hơn cho các nước đối tác trong trường hợp cần thiết. Các lực lượng phản ứng trên bộ và trên biển của các nước thành viên EU cũng sẽ được hỗ trợ, kết nối và phối hợp tổ chức các cuộc diễn tập thực địa thường xuyên nhằm tăng cường khả năng cơ động và hiệp đồng tác chiến.

Ngoài ra, “La bàn chiến lược” cũng sẽ mở đường cho việc mở rộng chi tiêu quân sự của các nước EU và tạo cơ chế để cùng phát triển, sản xuất và mua vũ khí mới, cũng như phát triển lợi thế công nghệ của riêng EU và giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp công nghệ cao của nước ngoài. Đại diện Ủy ban châu Âu dự kiến sẽ đề xuất thông qua thêm 500 triệu euro từ Quỹ Hòa bình để tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine tại Hội nghị Thượng đỉnh EU.

Thực chất “La bàn chiến lược” của EU là một Kế hoạch xây dựng quân đội chung của khối này, nhằm nâng cao năng lực về an ninh và quốc phòng mang tính lâu dài để ứng phó trước những nguy cơ về bất ổn ở châu lục này.

Ông Josep Borrell, Cao ủy phụ trách An ninh và Chính sách Đối ngoại EU, khẳng định: “Các mối đe dọa ngày càng gia tăng và cái giá phải trả cho việc không hành động đã quá rõ ràng. “La bàn chiến lược” sẽ là kim chỉ nam, mở ra hướng đi tham vọng cho chính sách an ninh và quốc phòng của chúng ta trong thập kỷ tới. Chúng ta tự chịu trách nhiệm về vấn đề an ninh trước công dân của khối và phần còn lại của thế giới”.

Cụ thể, kế hoạch mà 27 nước thành viên châu Âu thông qua gồm bốn trụ cột chính gồm hành động, đầu tư, đối tác và bảo mật. Trong đó, trọng tâm của kế hoạch là việc sử dụng các nhóm tác chiến được thành lập vào năm 2007 để xây dựng một đơn vị có năng lực điều động nhanh khi cần thiết, lên đến 5.000 binh sĩ trước năm 2025.

Lực lượng này sẽ bao gồm các bộ phận lục quân, không quân và thủy quân lục chiến, có thể được sử dụng trong các giai đoạn khác nhau của một chiến dịch, trong một môi trường không thuận lợi, như xâm nhập lúc đầu, củng cố hoặc dự bị để đảm bảo thoát ra an toàn.

Theo báo Le Soir (Bỉ), chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine đã góp phần thúc đẩy bước đi quyết định của EU, thông qua “La bàn chiến lược” nhằm xây dựng lực lượng quân đội đủ mạnh để đối phó kịp thời những tình huống xấu xảy ra.

Bên cạnh đó, “La bàn chiến lược” còn bảo vệ an ninh của các quốc gia “trung lập”, tức là những nước thành viên của EU nhưng không thuộc NATO như Phần Lan, Thụy Điển, Áo, Ireland, Cyprus và Malta. Theo đó, các nước “trung lập” này sẽ được EU hỗ trợ an ninh theo điều 42.7 của Hiệp ước châu Âu.

Giới chuyên gia đánh giá, hai thập kỷ sau khi các nhà lãnh đạo EU lần đầu tiên đồng ý thành lập một lực lượng 50.000-60.000 quân nhưng không thể hoạt động, chiến lược của người đứng đầu chính sách đối ngoại của khối Josep Borrell là nỗ lực cụ thể nhất để tạo ra một lực lượng quân sự độc lập cho EU.

Việc EU đầu tư mạnh cho quốc phòng, với mục tiêu bảo vệ đất nước là thỏa đáng, tuy nhiên hệ lụy của nó chính là cuộc chạy đua vũ trang ngầm đã và đang diễn ra. Điều này sẽ rất nguy hiểm nếu chiến tranh xảy ra.

HN tổng hợp