Giải mã bệnh lạ tại Congo: Nhiều quốc gia vẫn thận trọng

WHO vừa công bố kết quả xét nghiệm bệnh lạ tấn công Congo đã giảm bớt lo lắng của cộng đồng quốc tế, tuy nhiên vẫn phải tăng cường cảnh giác vì nhiều lý do liên quan.

Bệnh lạ có những triệu chứng như sốt, nhức đầu, ho, sổ mũi và đau nhức cơ thể. Ảnh: Bloomberg

Từ ngày 24-10 đến 5-12-2024, Cộng hòa Dân chủ Congo đã ghi nhận hơn 592 ca bệnh lạ, với 143 người tử vong, chiếm tỷ lệ 6,2%. Hầu hết các ca mắc bệnh chưa rõ nguyên nhân, với các triệu chứng như sốt, đau đầu, ho, sổ mũi và đau nhức cơ bắp. Trong số này, 31 người đã tử vong, chủ yếu là trẻ em dưới 5 tuổi.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các kết quả xét nghiệm ban đầu cho thấy bệnh lạ tại Congo có liên quan đến bệnh sốt rét - một căn bệnh phổ biến ở khu vực Panzi, Tây Nam Congo. Trong 12 mẫu xét nghiệm, có tới 10 mẫu dương tính với sốt rét. WHO nhận định, sốt rét có thể là nguyên nhân chính hoặc yếu tố góp phần gây ra tử vong, kết hợp với các bệnh khác như viêm phổi cấp tính, cúm, Covid-19, sởi, và tình trạng suy dinh dưỡng. Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ngày 10-12 xác nhận: “Trong số 12 mẫu ban đầu được thu thập, 10 mẫu có kết quả xét nghiệm dương tính với bệnh sốt rét, mặc dù có khả năng liên quan đến nhiều hơn một loại bệnh”.

Tiến sĩ Diedonne Mwamba, Tổng giám đốc Viện Y tế Công cộng Quốc gia Congo, cho biết: “Chúng tôi đang trong tình trạng báo động tối đa. Tại vùng Panzi, tỷ lệ suy dinh dưỡng lên tới 40%, cùng với việc từng xảy ra dịch thương hàn lớn cách đây 2 năm. Những yếu tố này khiến người dân dễ bị tổn thương hơn”.

Vùng Panzi hiện đang đối mặt với nhiều thách thức, từ điều kiện nông thôn xa xôi khó tiếp cận trong mùa mưa đến tình trạng mất an ninh lương thực trầm trọng. Tỷ lệ tiêm chủng tại đây thấp, trong khi nhân lực và dịch vụ y tế còn thiếu hụt.

WHO cùng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Phi đang phối hợp để điều tra nguyên nhân và tìm giải pháp ứng phó với căn bệnh lạ này.

Trước đó, nhiều thông tin cho hay, một căn bệnh chưa rõ nguyên nhân đã cướp đi sinh mạng của 143 người tại tỉnh Kwango, phía Tây nam Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC) trong tháng 11. Theo ông Remy Saki, Phó thống đốc tỉnh Kwango và ông Apollinaire Yumba, Bộ trưởng Y tế Congo, những người nhiễm bệnh có triệu chứng giống cúm, bao gồm sốt cao và đau đầu nghiêm trọng. Với số ca nhiễm và tử vong gia tăng, các chuyên gia y tế hy vọng sớm xác định được nguyên nhân căn bệnh để có biện pháp can thiệp kịp thời, ngăn chặn sự lây lan và giảm thiểu thiệt hại.

Trước thực trạng đáng báo động trên, nhiều quốc gia liên quan đã thắt chặt kiểm tra để ngăn ngừa bệnh lây lan. Chính quyền Hong Kong (Trung Quốc) đã tăng cường những biện pháp kiểm tra sức khỏe đối với tất cả chuyến bay đến từ các trung tâm trung chuyển của châu Phi.

Du khách trở về Hong Kong (Trung Quốc) sẽ được kiểm tra thân nhiệt. Nhân viên y tế sân bay sẽ tiến hành đánh giá y tế đối với những người được khuyến cáo nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu họ cảm thấy không khỏe, đồng thời thông báo cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về lịch sử đi lại của họ.

Tại Thái Lan, chính quyền yêu cầu theo dõi chặt chẽ lộ trình di chuyển của hành khách, đặc biệt tại các sân bay và cửa khẩu biên giới, nơi được coi là tuyến đầu trong việc kiểm soát dịch bệnh. Các cơ quan y tế địa phương đã nhận lệnh phải cập nhật thường xuyên tình hình và giám sát sát sao mọi thông tin liên quan đến dịch bệnh từ Congo.

Còn tại Nhật Bản, Bộ Ngoại giao nước này đã ra khuyến cáo người dân hạn chế đi du lịch tới các khu vực bị ảnh hưởng trừ khi thật sự cần thiết. Các biện pháp này nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng trong bối cảnh nguy cơ bùng phát dịch bệnh mới vẫn đang được đánh giá.

Những động thái này cho thấy, nhiều nước trên thế giới đang hết sức thận trọng trong việc ngăn chặn nguy cơ lây lan của dịch bệnh bí ẩn này, đặc biệt sau những bài học từ đại dịch Covid-19.

HN tổng hợp