Giải pháp nào để cứu trợ nhân đạo cho Somalia ?

Thiên tai, dịch bệnh và xung đột kéo dài đã khiến hàng triệu người dân Somalia lâm vào cảnh thiếu đói đang cần cứu trợ khẩn cấp.

Phân phát bữa ăn miễn phí cho người dân tại Howlwadag, phía Nam Mogadishu, Somalia. Ảnh: AFP

Mới đây, các cơ quan nhân đạo của Liên Hiệp Quốc đã kêu gọi tổ chức một cuộc họp các nhà tài trợ tại New York, Mỹ trong tuần này để nhanh chóng giải quyết tình hình nhân đạo nghiêm trọng ở Somalia, nơi có khoảng 6,6 triệu người (tương đương gần một nửa dân số), bị mất an ninh lương thực.

Trong một tuyên bố chung được đưa ra ở thủ đô Mogadishu của Somalia, các tổ chức này cho biết: “Để đảm bảo cho các hoạt động của mình có ý nghĩa ở vùng Sừng châu Phi, các nhà tài trợ và cộng đồng quốc tế không nên đợi cho đến khi tuyên bố nạn đói chính thức được đưa ra, trong khi cuộc sống của hàng triệu người đang gặp nguy hiểm”.

Theo các nhà quan sát, thảm họa nhân đạo đã không diễn ra ở Somalia vào cuối năm 2022 nhờ sự hỗ trợ nhân đạo đã được mở rộng kịp thời, lượng mưa nhiều hơn một chút so với dự kiến trước đó cũng như sự phối hợp tốt của các bên liên quan. Tuy nhiên, các cơ quan nhân đạo cảnh báo, bất chấp những cải thiện trên, tình trạng mất an ninh lương thực ở Somalia còn lâu mới kết thúc và đang trở nên nghiêm trọng hơn mỗi ngày với hơn 3 triệu người đã phải di tản.

Theo báo cáo Phân loại Giai đoạn An ninh Lương thực Tích hợp (IPC) mới nhất, trong số 6,6 triệu người trên khắp Somalia đang phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực cấp tính ở mức độ cao đã có 1,8 triệu trẻ em bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Bộ Y tế nước này mới đây công bố ước tính có gần 43.000 trường hợp tử vong trong năm 2022 do tác động của hạn hán kéo dài, một nửa trong số đó là trẻ em dưới 5 tuổi.

Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, các cơ quan viện trợ cho biết có nhiều yếu tố, bao gồm hạn hán kéo dài do biến đổi khí hậu, xung đột tái diễn, tác động kinh tế - xã hội tiêu cực của đại dịch Covid-19 và giá lương thực toàn cầu tăng cao, tất cả đã tạo ra và duy trì một cuộc khủng hoảng nhân đạo tại quốc gia Đông Phi này.

Không chỉ Somalia thiếu đói nghiêm trọng mà tình trạng này còn xảy ra ở hầu hết các quốc gia vùng Sừng châu Phi. Chương trình Lương thực thế giới của Liên Hiệp Quốc (WFP) mới đây cảnh báo, tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng “chưa từng có” đã kéo dài ở các quốc gia Sừng châu Phi (HOA) bị ảnh hưởng bởi hạn hán.

Trong báo cáo tình hình và ứng phó với hạn hán ở vùng Sừng châu Phi mới nhất, WFP cho biết các quốc gia trong khu vực, chủ yếu là Ethiopia, Kenya và Somalia, đang phải đối mặt với hạn hán nghiêm trọng trong hai năm rưỡi sau 5 mùa mưa khô hạn.

Báo cáo cho biết khu vực này đang chứng kiến hạn hán nghiêm trọng và kéo dài nhất trong nhiều thập niên, kéo theo tình trạng mất an ninh lương thực chưa từng có ở các vùng miền Nam và Đông Nam Ethiopia, vùng đất khô cằn và bán khô hạn của Kenya và phần lớn lãnh thổ Somalia.

Vùng Sừng châu Phi vốn được biết đến là khu vực thường xuyên chịu cảnh hạn hán, đã trở nên nghiêm trọng do nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có tăng dân số, biến động kinh tế vĩ mô, đại dịch, nghèo đói cùng cực và xung đột.

Báo cáo nêu rõ vùng Sừng châu Phi hiện là một trong những khu vực mất an ninh nghiêm trọng nhất, cao hơn đáng kể so với các khu vực khác trên thế giới. Trong khi đó, việc thiếu nước trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5-2023 như dự báo có thể gây ra những hậu quả rất lớn cho các cộng đồng. Do đó, WFP nhấn mạnh nhu cầu nhân đạo tại khu vực này sẽ vẫn cao trong năm 2023 và cộng đồng quốc tế cần tăng hỗ trợ tại khu vực để bảo vệ mạng sống của người dân.

HN tổng hợp