Giải quyết xung đột Nga – Ukraine: Triển vọng cuộc gặp Nga - Mỹ

Thông tin về các cuộc tiếp xúc giữa đại diện Nga và chính quyền mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mở ra triển vọng hòa đàm cho cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Hỏa lực pháo binh Ukraine. Ảnh: Getty

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Matxcơva đang trong quá trình chuẩn bị cho các cuộc gặp với chính quyền mới của Mỹ. Theo Reuters, Nga đang cân nhắc Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) là địa điểm tiềm năng cho Hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin.

Trước đó, ông Trump từng tuyên bố sẽ chấm dứt xung đột tại Ukraine sớm nhất có thể và bày tỏ sẵn sàng gặp Tổng thống Putin. Về phía Nga, ông Putin cũng khẳng định sẵn sàng thảo luận với nhà lãnh đạo Mỹ về vấn đề Ukraine và hợp tác năng lượng.

Nga và Mỹ đều kêu gọi Ukraine tổ chức bầu cử, khiến Kiev lo sợ rằng, ông Putin và ông Trump đang liên kết để hòa đàm chấm dứt xung đột Nga - Ukraine.

Vào cuối tuần trước, ông Keith Kellogg, Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump về Nga và Ukraine, nhận định: “Ở hầu hết các nền dân chủ, các cuộc bầu cử diễn ra ngay cả trong thời chiến. Tôi tin điều đó tốt cho nền dân chủ ở Ukraine. Sức hút của một nền dân chủ mạnh mẽ là có nhiều hơn một ứng viên tiềm năng”.

Trong khi ông Putin thường xuyên tuyên bố rằng, ông không công nhận Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là một nhà lãnh đạo hợp pháp, đồng thời lên tiếng ủng hộ quan điểm của ông Kellogg.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng: “Nhiệm kỳ của Tổng thống Zelensky đã kết thúc. Do vậy, việc hợp pháp hóa quyền lãnh đạo của Ukraine là cần thiết như một phần của bất kỳ tiến trình hòa bình nào”.

Về phần mình, Kiev lo ngại việc tổ chức bầu cử tại thời điểm này sẽ gây nguy hiểm cho sự gắn kết của Ukraine và mở ra cơ hội cho các chiến dịch gây ảnh hưởng của Nga. Những phát biểu của ông Kellogg và việc Điện Kremlin nhanh chóng chấp nhận chúng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo ngầm loại Ukraine khỏi cuộc đàm phán.

Một cựu Bộ trưởng Ukraine giấu tên nhận định: “Sự thống nhất về quan điểm bầu cử giữa Washington và Matxcơva là điều đáng lo ngại. Tôi coi đó là bằng chứng đầu tiên cho thấy ông Trump và ông Putin đồng ý rằng họ muốn ông Zelensky ra đi”.

Nga không nói rõ liệu các cuộc đàm phán hòa bình có phụ thuộc vào việc Ukraine tổ chức bầu cử hay không hoặc trình tự mà Nga đang cân nhắc nhưng Matxcơva cho biết, cho đến khi tính hợp pháp về mặt chính trị được thiết lập thì chưa thể nhất trí về thỏa thuận cuối cùng.

Theo Reuters, ông Kellogg và các quan chức Nhà Trắng đã đưa ra ý tưởng “thúc đẩy Ukraine đồng ý bầu cử như một phần của thỏa thuận ngừng bắn ban đầu với Nga”. Ông Kellogg là người ủng hộ việc đảm bảo một thỏa thuận hòa bình công bằng cho Ukraine bằng cách sử dụng sức mạnh của Mỹ để gây sức ép lên Matxcơva. Ông cũng lập luận rằng Mỹ nên tiếp tục gửi viện trợ quân sự cho Ukraine và cung cấp các đảm bảo an ninh cho Kiev để ngăn chặn các cuộc tấn công tiếp theo của Nga.

Trong một diễn biến liên quan, Washington và Kiev đã ngầm thỏa thuận đổi tài nguyên bằng cung cấp đất hiếm của Ukraine để tiếp tục nhận lấy viện trợ vũ khí từ Mỹ. Nếu điều này xảy ra thì sẽ làm lu mờ triển vọng hòa bình Nga - Ukraine.

Điện Kremlin mô tả đề nghị đổi tài nguyên bằng cung cấp đất hiếm để tiếp tục nhận lấy viện trợ cho Ukraine của ông Trump là “vụ mua bán”, trong khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz gọi đây là “hành động ích kỷ, chỉ lấy Mỹ làm trung tâm”.

Mặc dù còn nhiều dư luận trái chiều nhưng cuộc gặp Nga - Mỹ vẫn là tín hiệu hiếm hoi mở ra đàm phán hòa bình giải quyết xung đột giữa Nga và Ukraine trong tương lai.

HN tổng hợp