Haiti rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng

Kể từ khi Tổng thống Jovenel Moise bị ám sát (tháng 7-2021), Haiti rơi vào tình trạng hỗn loạn hơn bao giờ hết. Tình trạng trên càng “nóng” hơn khi các băng đảng liên tục gây ra các vụ thảm sát.

Tình hình bất ổn và bạo lực ngày càng gia tăng tại Haiti. Ảnh: GETTY

Mới đây, Văn phòng Thủ tướng Haiti, cho biết hơn 180 người đã thiệt mạng do bạo lực băng đảng xung đột ở thành phố Cite Soleil, một trong những khu vực nghèo nhất và bạo lực nhất ở Haiti. Phần lớn các nạn nhân là người cao tuổi.

Văn phòng Thủ tướng Haiti cho biết thêm: “Một ranh giới đỏ đã bị vượt qua”, đồng thời cho rằng sẽ “huy động toàn bộ lực lượng để truy tìm và tiêu diệt” những kẻ chịu trách nhiệm, bao gồm cả thủ lĩnh băng đảng Wharf Jeremie Monel “Mikano” Felix, người bị cáo buộc lên kế hoạch vụ tấn công.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) Antonio Guterres đã lên án tình hình bạo lực băng đảng ở Haiti và kêu gọi điều tra vụ bạo lực này cuối tuần qua ở quốc gia thuộc vùng Caribe. Ông Guterres cùng ngày đã lên án vụ thảm sát ở Haiti và kêu gọi giới chức nước này tiến hành điều tra và buộc những kẻ liên quan phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Ông Guterres cũng kêu gọi các nước thành viên LHQ cung cấp hỗ trợ tài chính và hậu cần cần thiết cho Lực lượng hỗ trợ an ninh đa quốc gia nhằm giúp lực lượng cảnh sát quốc gia Haiti ứng phó với bạo lực băng đảng ở nước này. Ông Guterres cũng kêu gọi các bên liên quan ở Haiti đẩy nhanh tiến độ của quá trình chuyển giao chính trị.

Trong khi đó, ông Volker Turk, Cao ủy LHQ về Nhân quyền, đã kêu gọi các nước cải thiện nỗ lực ngăn chặn nạn buôn bán vũ khí sang Haiti. “Những vụ giết người mới nhất này đã nâng tổng số người chết chỉ trong năm nay ở Haiti lên tới con số đáng kinh ngạc là 5.000 người”, ông cho biết.

Vào tháng 10 vừa qua, băng đảng Gran Grif đã nhận trách nhiệm về vụ giết hại ít nhất 115 người ở Pont-Sonde, một thị trấn ở vùng Artibonite. Họ cho biết đây là hành động trả thù cho những người dân giúp một nhóm tự vệ cản trở hoạt động thu phí đường bộ của họ.

Trước đó, Mạng lưới Bảo vệ Nhân quyền Quốc gia (RNDDH), một tổ chức phi chính phủ tại Haiti chuyên giám sát các thể chế nhà nước và thúc đẩy giáo dục nhân quyền, cho biết: “Nhiều thi thể bị cắt và bị thiêu rụi trên đường phố, bao gồm một số thanh niên đã thiệt mạng khi cố gắng cứu người dân”.

RNDDH cho biết, thủ lĩnh băng đảng “Mikano” Felix đã ra lệnh tấn công bạo lực sau khi đứa con của ông ta bị bệnh tử vong và một thầy cúng đã cáo buộc những người lớn tuổi trong khu vực làm hại đứa trẻ thông qua ma thuật. 

Trước đó, hồi đầu tháng 3 vừa qua, khoảng gần 4.000 tù nhân tại nhà tù chính ở thủ đô Port-au-Prince đã trốn thoát sau khi nhà tù bị các nhóm vũ trang tấn công. Liên hiệp cảnh sát quốc gia Haiti SNPH-17 kêu gọi tất cả các nhân viên cảnh sát và quân đội có trang bị ôtô, vũ khí và đạn dược đến yểm trợ cho lực lượng an ninh tại nhà tù. Kể từ đó đến nay, hơn 200 băng nhóm được cho là vẫn tiếp tục hoạt động ở Haiti, trong đó có gần 20 băng nhóm tập trung ở Port-au-Prince và các vùng lân cận, kiểm soát 80% thủ đô.

Việc các băng đảng gia tăng bạo lực đã khiến Haiti vốn đã khó khăn nay càng khó khăn hơn. Thực trạng trên đã khiến quốc gia vùng Caribe này rơi vào khủng hoảng không lối thoát.

HN tổng hợp