Hệ lụy của những biến động nước Mỹ năm 2020

Năm 2020, nước Mỹ trải qua những biến động lớn với nhiều sự cố chưa từng có, với hệ lụy còn kéo dài. Đây là tín hiệu xấu cho tương lai nước Mỹ trong năm 2021.

Ảnh minh họa: REUTERS

Biến động có tầm ảnh hưởng nặng nề nhất là dịch Covid-19 đã lây lan nhanh và gây thiệt hại nghiêm trọng đối với nước Mỹ. Theo số liệu chưa đầy đủ, đến thời điểm hiện tại, Mỹ đã có 19,4 triệu trường hợp mắc bệnh đã được xác nhận và hơn 335.000 người tử vong vì Covid-19. Mỹ hiện là quốc gia chịu tác động nặng nề nhất từ dịch bệnh này với cả số lượng người mắc bệnh và tử vong. Vi-rút SARS-CoV-2 đã đẩy siêu cường số một thế giới cùng lúc rơi vào ba cuộc khủng hoảng, bao gồm y tế công cộng, bất ổn xã hội và suy thoái kinh tế nghiêm trọng.

Đáng chú ý, đại dịch Covid-19 bùng phát ngay từ đầu năm, cũng là một trong số tác nhân chính đã “phá hỏng” sự kiện chính trị trọng đại nhất của nước Mỹ là cuộc tổng tuyển cử bầu tổng thống và quốc hội diễn ra 4 năm một lần. Do dịch bệnh lan rộng trên cả nước kể từ cuối tháng 3, các hoạt động liên quan đến tổng tuyển cử, từ bầu cử sơ bộ đến hội nghị toàn quốc của hai đảng; hoạt động mít-tinh, vận động tranh cử của các ứng cử viên; các cuộc tranh luận trực tiếp giữa hai ứng cử viên tổng thống, thống đốc các bang cho đến ngày bầu cử chính thức (3-11), đã bị gián đoạn và rối loạn nghiêm trọng. Lo ngại bị phơi nhiễm vi-rút SARS-CoV-2 đã thôi thúc cử tri Mỹ bỏ phiếu sớm với tỷ lệ cao kỷ lục, đặc biệt là lượng phiếu bầu qua đường bưu điện và đó cũng là một lý do dẫn đến các cuộc kiện tụng, tranh cãi kéo dài. Sự việc trên đã khiến cho nội các ở Mỹ chia rẽ sâu sắc.

Trước đó, hồi đầu năm 2020, Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát chính thức khởi động phiên tòa luận tội đối với Tổng thống Donald Trump. Mặc dù sau gần hai tuần tranh tụng và xét xử, ông Trump đã được Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát “tha bổng” đối với cả hai tội danh lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội, song đây là vị tổng thống thứ ba trong lịch sử nước Mỹ bị Quốc hội luận tội. Phiên tòa luận tội càng khoét sâu hơn nữa tình trạng mâu thuẫn đảng phái và sự chia rẽ kéo dài trong đời sống chính trị nước Mỹ.

Tiếp sau đó là sự kiện người đàn ông da màu George Floyd bị viên cảnh sát Derak Chauvin ghì cổ đến chết ở thành phố Minneapolis, bang Minnesota đêm 25-5, đã thổi bùng “ngọn lửa tức giận” trong cộng đồng người Mỹ gốc Phi nói riêng, các sắc dân thiểu số nói chung và gây chấn động toàn nước Mỹ, với những tháng, ngày tồi tệ của tình trạng phân biệt chủng tộc và bài ngoại.

Sự kiện đó đã châm ngòi cho các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối hành động tàn bạo của lực lượng cảnh sát và tình trạng phân biệt chủng tộc ngày càng tồi tệ tại Mỹ. Những cuộc biểu tình tập trung tại vùng đô thị ở hầu hết các bang và vùng lãnh thổ trên toàn nước Mỹ do phong trào “Black Lives Matter” đứng đầu, diễn ra cơ bản ôn hòa vào thời gian đầu, nhưng sau đó biến thành hành động cướp phá, hôi của và nhuốm màu bạo lực trong các cuộc đối đầu với lực lượng thực thi pháp luật, cũng như những đối tượng thuộc nhóm “da trắng thượng đẳng” vốn luôn mang trong mình tư tưởng kỳ thị và bài ngoại.

Về mặt đối ngoại, nước Mỹ trong năm 2020 rơi vào tình thế khó khăn khi đơn phương rút khỏi nhiều tổ chức quốc tế, các hiệp ước và thỏa thuận quốc tế. Mặt khác, Washington cũng gây mâu thuẫn với nhiều quốc gia trên thế giới như: Trung Quốc, Iran, Iraq, Syria, Nga… nên uy tín và vị thế của Mỹ cũng sụt giảm nghiêm trọng.

Có thể khẳng định ngay từ thời điểm này, dù ai tiếp nhận chủ nhân Nhà Trắng vào ngày 20-1-2021 thì chính quyền của họ cũng phải đối diện với những khó khăn chồng chất, những thách thức lớn cả về chính sách đối nội và đối ngoại mà không dễ gì có thể vượt qua sau khi năm 2020 chính thức khép lại. Điều này đồng nghĩa với nước Mỹ sẽ bước vào năm mới 2021 với muôn vàn khó khăn và phải nỗ lực không nhỏ để vượt qua, trước tiên là đại dịch Covid-19 sau đó là kiện toàn nội các, phục hồi cả kinh tế và lấy lại uy tín trên thế giới. Bài toán khó này không dễ tìm ra lời giải trong ngày một ngày hai.

HN tổng hợp