Hòa bình cho bán đảo Triều Tiên đã đến gần

Sau tuyên bố chung: “Sẽ không còn chiến tranh và mở ra một kỷ nguyên hòa bình trên bán đảo Triều Tiên” tại Hội nghị thượng đỉnh liên Triều, liên tiếp diễn ra nhiều động thái tích cực từ hai phía đã góp phần củng cố vững chắc hòa bình cho người dân nơi đây.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in trong cuộc gặp ở Panmunjom. Nguồn: Kyodo/TTXVN

Truyền thông nhà nước Triều Tiên đưa tin, Quốc hội nước này đã thông báo quyết định hợp nhất múi giờ của Triều Tiên với múi giờ của Hàn Quốc bắt đầu từ ngày 5-5 tới trong nỗ lực thúc đẩy sự hòa giải và thống nhất giữa hai miền. Động thái của Bình Nhưỡng được đưa ra sau khi nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã bất ngờ đề xuất chỉnh múi giờ của nước này nhanh hơn 30 phút, trùng với múi giờ của Hàn Quốc, trong cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hôm 27-4 vừa qua. Đây được xem là “bước thực tế đầu tiên để hòa giải và thống nhất dân tộc”. Hồi tháng 8-2015, Triều Tiên đã quyết định lùi múi giờ chậm lại 30 phút, nhằm khẳng định mục đích bãi bỏ tàn tích của thực dân Nhật Bản giai đoạn 1910-1945 trên bán đảo Triều Tiên.

Động thái được cho là có giá trị nhất đối với hòa bình liên Triều được dư luận quốc tế đồng thuận và ủng hộ là phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Mới đây, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã tuyên bố Bình Nhưỡng sẽ đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri trong tháng 5 này. Trước đó, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã ký Tuyên bố chung Panmunjom, trong đó hai bên cam kết sẽ ra tuyên bố kết thúc chiến tranh trong năm nay. Tuyên bố chung cũng nêu rõ Hàn Quốc và Triều Tiên xác nhận mục tiêu chung trong việc xóa bỏ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên thông qua việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn; tích cực thúc đẩy các cuộc đàm phán 3 bên, bao gồm hai miền Triều Tiên và Mỹ, hoặc cơ chế đàm phán 4 bên, bao gồm thêm cả Trung Quốc, để tiến tới ký hiệp định hòa bình, chấm dứt chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên và xây dựng nền hòa bình vững chắc, lâu dài.

Những động thái cởi mở liên tiếp diễn ra sau Hội nghị thượng đỉnh liên Triều của cả hai bên được dư luận quốc tế hoan nghênh và nhiều quốc gia đã vào cuộc để xúc tiến những cam kết của các bên liên quan sớm thành hiện thực.

Tổng thống Nga Putin hoan nghênh kết quả đạt được tại Hội nghị thượng đỉnh liên Triều, coi đây là nền móng vững chắc để kiến tạo hòa bình lâu dài trên bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Hàn Quốc và Nga tiến hành các dự án hợp tác ba bên với Triều Tiên nhằm đảm bảo và thắt chặt hòa bình giữa hai miền Triều Tiên. Theo nhà lãnh đạo Nga, nếu hệ thống đường sắt, khí đốt và điện của Nga kết nối Siberia qua bán đảo Triều Tiên, điều đó sẽ giúp mang lại hòa bình và ổn định trên bán đảo. Hai nhà lãnh đạo Hàn Quốc và Nga cùng cho rằng việc hợp tác ba bên có thể giúp xây dựng một trật tự an ninh ở Đông Bắc Á và cần được mở rộng như một hệ thống an ninh đa phương. Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đánh giá cao sự ủng hộ của Nga đối với thành công của Hội nghị thượng đỉnh liên Triều ngày 27-4, đồng thời kêu gọi Tổng thống Putin tiếp tục ủng hộ nỗ lực ngoại giao của Hàn Quốc đối với Triều Tiên.

Trong khi đó, Trung Quốc lại cho rằng, vai trò của Mỹ trong vấn đề phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên là không thể bỏ qua. Bắc Kinh nhận định: “Vấn đề phi hạt nhân hóa được nêu trong tuyên bố Bàn Môn Điếm chỉ nên được coi là triển vọng do chưa có được một kế hoạch hành động cụ thể. Điều này xuất phát từ việc, những chi tiết của kế hoạch này chỉ có thể đạt được giữa Mỹ và Triều Tiên”.

Tuy nhiên, hiện nay Iran - nước hiện phải đối mặt với nguy cơ Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà nước này ký hồi năm 2015 với Nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc là Nga, Trung Quốc, Mỹ, Anh, Pháp và Đức), có tên gọi chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) bày tỏ nghi ngờ về việc Mỹ là “đối tác đáng tin cậy” trong vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Thực tế, hiện nay ngoài mặt tỏ ra ủng hộ kết quả Hội nghị thượng đỉnh liên Triều nhưng vẫn ngấm ngầm bên trong Mỹ chống đối Triều Tiên. Tân Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, Bình Nhưỡng phải đồng ý thực hiện các bước không thể đảo ngược nhằm chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân của mình trong mọi thỏa thuận với Mỹ. Còn Tổng thống Donald Trump khẳng định: “Một tương lai thịnh vượng cho Triều Tiên nếu nước này thực thi đầy đủ yêu cầu về phi hạt nhân hóa”. Tuy nhiên, ông vẫn sẽ duy trì áp lực lên phía Triều Tien và sẽ không “lặp lại sai lầm từ các chính quyền tiền nhiệm”.

Giới quan sát nhận định, những hành động mang tính cứng rắn trên của Mỹ đi ngược lại mong muốn của những người yêu chuộng hòa bình thế giới về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, nhằm lập lại hòa bình cho liên Triều. Điều này sẽ gây khó khăn cho tiến trình hòa bình liên Triều tới đây.

HN tổng hợp