Houthi lại cản trở các hoạt động cứu trợ nhân đạo tại Yemen

Vi phạm thỏa thuận ngừng bắn và cản trở cứu trợ nhân đạo của lực lượng Houthi ở Yemen đã bị Liên Hiệp Quốc lên tiếng phản đối.

Các tay súng Houthi trên đường phố thủ đô Sanaa, Yemen. Ảnh: AFP

Báo cáo của Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hiệp Quốc (LHQ), cho hay khoảng 90% trường hợp nhân viên cứu trợ bị hạn chế tiếp cận tại các khu vực do Houthi kiểm soát ở Yemen trong những tháng gần đây.

Theo đó, Houthi đã áp đặt các hạn chế liên quan đến “hoạt động di chuyển bên trong và bên ngoài Yemen” làm ảnh hưởng đến công tác cứu trợ người Yemen. Đây cũng là tín hiệu xấu tác động đến nỗ lực của LHQ trong tiến trình lập lại hòa bình ở quốc gia Trung Đông này. Theo thống kê chưa đầy đủ LHQ, 3 tháng qua đã xảy ra 532 sự cố tiếp cận tại 88 huyện thuộc 18 tỉnh trên khắp Yemen, ảnh hưởng đến 5,5 triệu người.

Mới đây nhất, một thủ lĩnh của lực lượng Houthi cho biết, các cơ quan an ninh của Houthi đã bắt cóc 2.619 dân thường ở Yemen, với cáo buộc ủng hộ liên quân Arab do Saudi Arabia dẫn đầu và hoạt động gián điệp. Những người bị bắt cóc bao gồm cả phụ nữ và trẻ em.

Ngoài ra, trong những năm qua, nhiều nhóm nhân quyền cáo buộc Houthi đe dọa các nhân viên cứu trợ nhân đạo, bắt cóc dân thường, đánh bom phá hủy nhà cửa và tra tấn tù nhân, khiến hàng nghìn gia đình phải sơ tán để lánh nạn.

Trong một diễn biến liên quan, Ngoại trưởng Yemen Ahmed Awad bin Mubarak cũng đã cáo buộc lực lượng Houthi vi phạm thỏa thuận ngừng bắn do LHQ bảo trợ khi không mở lại các con đường xung quanh thành phố Taiz, vốn bị Houthi bao vây trong hơn 8 năm qua.

Theo ông bin Mubarak, chính phủ được quốc tế công nhận của Yemen, hiện có trụ sở tạm thời tại thành phố Aden, ủng hộ bất kỳ động thái nào nhằm mở rộng thỏa thuận ngừng bắn, với mục tiêu đạt được một nền hòa bình lâu dài ở quốc gia Trung Đông này.

Trong khi đó, lực lượng Houthi cho rằng Chính phủ Yemen không đảm bảo đủ số lượng tàu chở nhiên liệu như đã thỏa thuận cập cảng Hodeidah và áp hạn ngạch số chuyến bay đi và đến sân bay quốc tế Sana’a. Hiện cả cảng Hodeidah và sân bay Sana’a đều nằm trong sự kiểm soát của Houthi.

Tuần trước, thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 2 tháng do LHQ làm trung gian, có hiệu lực từ ngày 2-4 và được gia hạn 2 lần đến ngày 2-10, đã mang lại bầu không khí hòa bình đáng kể cho người dân Yemen sau 8 năm xung đột khốc liệt, nhưng tình trạng các con đường bị phong tỏa vẫn là thách thức lớn đối với các hoạt động cứu trợ nhân đạo tại Yemen.

Đặc phái viên LHQ về Yemen, ông Hans Grundberg cho rằng thỏa thuận ngừng bắn ở Yemen sẽ tạo cơ hội hướng đến một nền hòa bình lâu dài và bền vững ở quốc gia Trung Đông này nếu như lực lượng Houthi có thiện chí tuân thủ.

Từ năm 2014, các chiến binh Houthi đã chiếm giữ thủ đô Sanaa sau khi lật đổ chính phủ được quốc tế công nhận của Yemen. Cuộc xung đột kéo dài tại Yemen cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người và đẩy hàng triệu người rơi vào cảnh đói khổ.

Kể từ năm 2015, khi liên quân Arab do Saudi Arab dẫn đầu can thiệp quân sự vào Yemen để chống lại lực lượng Houthi, nền kinh tế và các dịch vụ cơ bản của Yemen đã sụp đổ, khiến 80% trong tổng số dân khoảng 30 triệu người của nước này cần cứu trợ khẩn cấp. Giá lương thực tăng cao có nguy cơ khiến nhiều người rơi vào cảnh đói khổ hơn, do tình trạng thiếu hụt kinh phí đã buộc LHQ phải cắt giảm viện trợ lương thực.

Giới quan sát cho rằng, khủng hoảng ở Yemen chỉ kết thúc khi đạt được tiến trình chính trị toàn diện. Các bên cần thực hiện cam kết và tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn nhằm đưa đất nước Yemen trở lại con đường hòa bình.

HN tổng hợp