IS bị bật khỏi vị trí cố thủ ở Syria

Với việc thất bại tại Deir Ezzor của Syria và trước đó là thành phố Mosul của Iraq, tổ chức IS tại Syria và Iraq coi như đã đến giờ “cáo chung”.

Xe tăng của quân đội Syria tại Deir ez-Zor. Ảnh: SPUTNIK

Lực lượng quân đội Syria ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad đã tấn công vào khu vực quanh thành phố trong những ngày gần đây sau khi gặt hái thành công với việc phá vỡ tuyến phòng thủ của IS tại Deir ez-Zor. Phiến quân IS đã bị đẩy lui nhiều km về phía Đông qua sông Euphrates. Nguồn tin từ quân đội Syria  hôm 17-9,  khẳng định lực lượng này và đồng minh đã đánh bật IS ra khỏi thị trấn Jafra tiếp đó cắt đường cung cấp chính tới khu vực mà phiến quân thuộc tổ chức khủng bố này vẫn cố thủ tại Deir ez-Zor. Do đó, IS bắt đầu tháo chạy tới Mayadin và những nơi xa hơn ở phía Bắc ngoại ô Deir ez-Zor.

Deir ez-Zor là thủ phủ của tỉnh cùng tên nơi có trữ lượng dầu mỏ lớn, được coi là địa điểm chiến lược đối với cả quân đội Syria cũng như lực lượng nổi dậy do Mỹ hậu thuẫn. Kể từ năm 2014, IS đã chiếm đóng hầu hết thành phố Deir ez-Zor, còn 40% diện tích thành phố do chính phủ kiểm soát.

Theo các chuyên gia, có nhiều nguyên nhân khiến IS trên đà suy sụp trong đó có một số nguyên nhân chủ yếu đó là IS đã phạm sai lầm nghiêm trọng về mặt chính trị và quân sự. Tạo ra quá nhiều kẻ thù là một trong những nguyên nhân hang đấu khiến IS suy yếu. Trước sự bành trướng của IS, ngày càng có thêm nhiều quốc gia, tổ chức tham gia vào tiêu diệt nhóm khủng bố này. Danh sách các lực lượng chống lại IS hiện nay ngoài Chính phủ Iraq, Syria, Iran, liên quân do Mỹ cầm đầu và Nga còn có thêm các tổ chức thánh chiến Hồi giáo khác như Mặt trận Nusra (một nhánh của Al-Qaeda) tại Syria.

Một nguyên nhân khác khiến IS suy sụp đó là IS thường xuyên phản bội các lực lượng “đồng minh”. Các đồng minh từng đứng bên cạnh IS có các nhóm phiến quân người Sunni, trong đó có những thành viên cũ của Đảng Baath ở Iraq dưới thời Saddam Hussein và cả những người trong giới tinh hoa của cộng đồng người Sunni tại Iraq. Nhưng khi đạt được những mục tiêu ban đầu, IS nhanh chóng phản bội các lực lượng từng giúp tổ chức này phát triển. Rõ ràng nhất là tuyên bố tái lập “Vương quốc Hồi giáo” mới đây của nhóm này khi Người phát ngôn của IS Abu Muhammad al-Adnani tuyên bố rằng “tính hợp pháp của mọi tiểu vương, nhóm, nhà nước và tổ chức sẽ trở nên vô nghĩa khi quyền lực của Nhà nước Hồi giáo được mở rộng”. Đặc biệt, vào đầu tháng 8-2014, IS còn phạm một sai lầm nghiêm trọng về mặt quân sự và chính trị khi bất ngờ xâm nhập lãnh thổ người Kurd ở Iraq và tiến hành một chiến dịch diệt chủng và nô dịch chống lại cộng đồng người Yazidi.

Ngoài ra, sự tàn bạo của IS cũng khiến nhóm này bị cô lập trong chính khu vực hoạt động của chúng. Lực lượng chống lại IS ở khu vực, trong đó có người Hồi giáo Sunni, đang nổi dậy tại Mosul và Anbar. Trước đó, đã nổ ra một cuộc nổi dậy chống lại IS tại thị trấn Dayr al-Zawr của Syria. Mặc dù, cuộc nổi dậy này đã bị IS đàn áp nhưng chắc chắn người dân địa phương sẽ đứng lên một khi IS suy yếu.

Một trong những nguyên nhân khiến IS liên tiếp thất bại trong thời gian qua, đặc biệt là tại Syria là do có sự “phối hợp” giữa liên quân chống IS do Mỹ cầm đầu và Nga. Trong đó chiến dịch không kích của Mỹ và lực lượng hàng không vũ trụ Nga tại Syria đã phá hủy nhiều nguồn lực tài chính và quân sự của IS, trong đó, đáng kể nhất là các nhà máy lọc dầu, trang thiết bị quân sự do IS kiểm soát. Trong chiến dịch giải phóng Deir el-Zour vừa qua, Nga và Mỹ dường như đã có sự thỏa thuận ngầm khi cùng nhau dồn IS vào một khu vực có diện tích nhỏ hơn tại Đông Syria chuẩn bị cho những trận đánh quyết định.

Mặc dù lãnh thổ “Vương quốc Hồi giáo” đã bị phá hủy và dường như kết cục cuối cùng của IS chỉ là vấn đề thời gian. Tuy nhiên, còn quá sớm để đánh giá như vậy. Bởi tư tưởng của IS vẫn tồn tại, và chiến thuật quân sự của IS hiện nay là tránh thất bại bị trả giá đắt.

NGUYỄN TẤN tổng hợp