Israel chấp thuận đề xuất ngừng bắn ?

Việc Israel chấp thuận ngừng bắn tại Gaza theo đề xuất của Mỹ được cho là mở ra hy vọng thoát khỏi cho cục diện bế tắc hiện nay. Tuy nhiên, để có lệnh ngừng bắn đầy đủ vẫn còn nhiều vấn đề bất cập.

Cảnh hoang tàn tại Dải Gaza. Ảnh: AP

Cố vấn hàng đầu về chính sách đối ngoại của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ông Ophir Falk cho rằng, đề xuất mà Mỹ công bố mặc dù còn nhiều lỗ hổng và cần phải hoàn thiện thêm, tuy nhiên Israel đã đồng ý vì muốn tất cả các con tin được thả.

Trước đó, hôm 31-5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố 1 bản kế hoạch được cho là của Israel đề xuất nhằm hướng tới lệnh ngừng bắn toàn diện ở Dải Gaza. Đề xuất mới bao gồm 3 giai đoạn, bắt đầu với lệnh ngừng bắn “đầy đủ và toàn diện” kéo dài 6 tuần. Trong giai đoạn thứ hai, Hamas và Israel sẽ đàm phán các điều khoản nhằm chấm dứt vĩnh viễn tình trạng thù địch. Giai đoạn thứ ba sẽ bao gồm kế hoạch tái thiết lớn dành cho Gaza.

Thực tế cho thấy, đề xuất ngừng bắn vẫn đang vấp phải nhiều ý kiến trái chiều trong nội bộ Israel. Trong khi Tổng thống Israel Isaac Herzog và Thủ lĩnh phe đối lập tại Israel, ông Yair Lapid tuyên bố ủng hộ việc Chính phủ theo đuổi đề xuất mới thì một số thành viên thuộc phe dân tộc cực đoan trong Chính phủ liên minh cầm quyền tại Israel, lại cực lực phản đối hướng đi này.

Bộ trưởng An ninh Quốc gia Ben Gvir và Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich cùng cảnh báo sẽ lập tức rút khỏi Chính phủ liên minh, nếu Israel tiến tới thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin với Hamas theo đề xuất mới. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant tiếp tục nhấn mạnh, mục tiêu “kiên định” của nước này: “Hoạt động quân sự và giải pháp quản lý thay thế sẽ giúp đạt được hai mục tiêu quan trọng của Israel trong cuộc chiến này, đó là lật đổ sự cai trị và sức mạnh quân sự của Hamas, đồng thời giải cứu con tin. Ở bất kỳ giai đoạn nào, trong bất kỳ quá trình nào nhằm chấm dứt chiến tranh, chúng tôi sẽ không chấp nhận sự cai trị của Hamas với tư cách là người nắm quyền ở Gaza”.

Trong một diễn biến liên quan, hôm 1-6, đại diện của phong trào Hamas, ông Osama Hamdan tuyên bố, đề xuất của ông Biden là tích cực, nhưng Hamas muốn điều này thành hiện thực trong khuôn khổ một thỏa thuận toàn diện đáp ứng nhu cầu của mình.

Dư luận cho rằng, mặc dù Israel đồng ý và Hamas cũng đưa ra những phản ứng tích cực với đề xuất mà Mỹ công bố, tuy nhiên các bên sẽ còn nhiều việc phải làm khi vẫn tồn tại sự khác biệt lớn trong mục tiêu. Trong khi Israel kiên quyết rằng họ sẽ chỉ thảo luận việc tạm dừng giao tranh với cam kết sẽ xóa sổ Hamas, thì Hamas tuyên bố sẽ chỉ trả tự do cho các con tin khi nào có giải pháp dẫn đến việc kết thúc vĩnh viễn chiến tranh.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 3-6 đã có cuộc điện đàm với Quốc vương Qatar Al Thani nhằm thảo luận thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin ở Gaza. Ông Biden cho biết, Israel sẵn sàng thực hiện các điều khoản trong đề xuất đã được gửi tới Hamas. Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh rằng đây là cơ hội tốt nhất có thể cho một thỏa thuận và việc Hamas tiếp tục từ chối phóng thích con tin sẽ chỉ kéo dài xung đột.

Mỹ cùng với Ai Cập và Qatar sẽ phối hợp nhằm đảm bảo toàn bộ thỏa thuận sẽ được thực thi đầy đủ. Tổng thống Joe Biden cũng kêu gọi Quốc vương Qatar sử dụng mọi biện pháp thích hợp để Hamas chấp thuận thỏa thuận đồng thời khẳng định rằng Hamas hiện là rào cản duy nhất để đạt được một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện.

Về mặt lý thuyết cả Israel và Hamas đều đồng ý với đề xuất ngừng bắn tiến tới lập lại hòa bình cho giải Gaza, tuy nhiên thực tế thỏa thuận này khó thành hiện thực vì cả hai bên vẫn còn quá nhiều bất đồng.

HN tổng hợp