Israel đứng trước nguy cơ rủi ro

Căng thẳng với Palestine và Iran chưa hạ nhiệt, mới đây hàng nghìn người Israel lại biểu tình phản đối chính phủ làm cho tình hình an ninh của đất nước thêm bất ổn.

Người Israel biểu tình chống chính phủ Thủ tướng Benjamin Netanyahu tại thủ đô Tel Aviv. Ảnh: AL-AIN   

Theo đó, mới đây hàng ngàn người Israel đã biểu tình tại thủ đô Tel Aviv để phản đối các chính sách theo xu hướng cánh hữu của chính phủ Thủ tướng Benjamin Netanyahu.

Cuộc biểu tình được tổ chức bởi một số đảng của Israel, đứng đầu là đảng Lao động do cựu Bộ trưởng Merav Michaeli lãnh đạo nhằm phản đối kế hoạch pháp lý của Bộ trưởng Tư pháp Yariv Levin, bao gồm những cải cách sâu rộng về mức độ ảnh hưởng chính trị đối với hệ thống tư pháp.

Các cuộc biểu tình bắt đầu tại Quảng trường Habima, sau đó những người biểu tình đã tuần hành về phía Bảo tàng Tel Aviv với những khẩu hiệu chống lại chính phủ. Các nhà tổ chức ước tính, số lượng người biểu tình lên tới 15.000 người, đây là cuộc biểu tình lớn nhất kể từ khi chính phủ mới được thành lập hơn một tuần trước.

Trước đó, Bộ trưởng Tư pháp Yariv Levin đã công bố một gói cải cách pháp lý gây tranh cãi nhằm hạn chế đáng kể khả năng của Tòa án Tối cao thông qua các đạo luật và các quyết định của chính phủ. Đạo luật này bị coi là phân biệt đối xử hoặc phi dân chủ, đồng thời trao cho chính phủ quyền kiểm soát việc lựa chọn các thẩm phán.

Đắc cử hồi tháng 11-2022 nhưng do không hội đủ đa số tuyệt đối, ông Netanyahu đã phải liên kết với các đảng khác để thành lập nội các. Mãi đến cuối tháng 12-2022, thủ tướng Benjamin Netanyahu mới đủ thành phần chính phủ và đã dành một số bộ then chốt cho các đối tác này. Nhiều thành viên trong chính phủ mới có ý định cải tổ hệ thống pháp lý. Từ đó đã tạo ra mâu thuẫn và tranh cãi với phe đối lập.

Cuộc biểu tình mới đây được coi là rầm rộ nhất trong những năm gần đây vào lúc bản tân Thủ tướng Netanyahu đang bị khởi tố về bê bối tham nhũng. Cuộc biểu tình đã khiến quốc gia Trung Đông này rơi vào tình trạng bất ổn về an ninh trật tự.

Trong khi đó, về đối ngoại Israel đang phải đối mặt với những bất đồng cả với Palestine và Iran. Mới đây, Israel đã tước giấy phép đi lại ở Bờ Tây của Ngoại trưởng Palestine nhằm trả đũa việc nước láng giềng kiện họ lên Tòa án Công lý quốc tế (ICJ). Ngoại trưởng Palestine Riyad al-Maliki cho biết, nhà chức trách Do Thái đã thu hồi giấy phép đi lại cấp cho ông và ông chỉ biết tin khi đang trên đường trở về nước, sau khi dự lễ tuyên thệ nhậm chức của tân Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva. Điều này đồng nghĩa với việc ông Maliki sẽ không đi lại vùng Bờ Tây nữa.

Động thái này của Israel diễn ra tiếp sau quyết định ngày 6-1 của nội các Israel về việc giữ lại 39 triệu USD doanh thu từ chính quyền Palestine (PA) và áp đặt lệnh cấm đối với các dự án xây dựng của người Palestine ở hầu hết khu vực Bờ Tây đang nằm dưới sự kiểm soát của Israel.

Trước đó, Thủ tướng Israel Netanyahu đã công bố các biện pháp trừng phạt PA, bao gồm cả “từ chối đặc quyền dành cho các nhân vật đang dẫn đầu cuộc chiến chính trị và pháp lý chống lại Israel”.

Trong một động thái liên quan, gần đây Iran và Israel liên tục đe dọa tấn công lẫn nhau. Hai nhà lãnh đạo quân sự của Iran đã tuyên bố sẽ đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào của Israel. Trong khi đó, Israel cũng tăng cường quân sự và tuyên bố sẽ ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Những bất ổn trong nước và bất đồng với Palestine và Iran đã khiến Israel đứng trước nguy cơ khó khăn, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong tương lai.

HN tổng hợp