Kế hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ bị phản đối

Diễn ra tại trụ sở Liên Hiệp Quốc (LHQ) ở New York (Mỹ), phiên họp mở của Hội đồng Bảo an LHQ về “Tình hình Trung Đông, bao gồm vấn đề Palestine” đã gây tranh luận trái chiều.

Toàn cảnh một cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ ở New York, Mỹ. Nguồn: THX

Cuộc họp nhằm thảo luận về các diễn biến mới sau khi Mỹ công bố Kế hoạch Hòa bình Trung Đông vào ngày 28-1. Đây cũng là tâm điểm thu hút sự quan tâm của đông đảo quốc gia thành viên Hội đồng Bảo an LHQ (HĐBA) và hàng trăm nhà báo quốc tế.

Theo Kế hoạch Hòa bình Trung Đông, hay còn được biết đến là “Thỏa thuận thế kỷ” do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố đã đề xuất “giải pháp hai nhà nước một cách thực tế” giữa Palestine và Israel. Theo đó, các khu định cư của người Do Thái tại khu Bờ Tây bị chiếm đóng sẽ được hợp pháp hóa vào Israel. Đồng thời công nhận Jerusalem là “thủ đô không chia cắt” của Israel. Thỏa thuận cũng đề cập đến một nước Palestine có chủ quyền, nhưng xác lập thủ đô của nhà nước ở bên ngoài khu vực Đông Jerusalem, cũng như giao quyền quyết định chính sách về an ninh, biên giới của Palestine cho Israel. Đổi lại, phía Mỹ hứa sẽ đầu tư thương mại khổng lồ trị giá 50 tỉ USD vào nhà nước Palestine”. Theo nhà lãnh đạo Mỹ, trong vòng 10 năm tới, nếu thực hiện tốt, 1 triệu việc làm sẽ được tạo ra cho người Palestine, tỷ lệ nghèo sẽ giảm đi một nửa và GDP sẽ tăng gấp đôi hoặc gấp 3.

Tuy nhiên, Kế hoạch Hòa bình Trung Đông này đã đụng chạm đến quyền lợi mang tính lịch sử giữa Palestine và Israel nên đã gây ra phản ứng trái chiều.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hoan nghênh Kế hoạch hòa bình của Tổng thống Trump, trong khi Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas kịch liệt phản đối, nhấn mạnh rằng Jerusalem là thủ đô của Nhà nước Palestine trong tương lai. Đồng thời lên tiếng lên tiếng Palestine cắt đứt mọi quan hệ với Mỹ và Israel.

Thực tế, Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của Mỹ không chỉ gây bất đồng giữa Palestine và Israel mà còn là tâm điểm gây ra các cuộc tranh luận trái chiều giữa các quốc gia liên quan.

Tổng Thư ký LHQ António Guterres bày tỏ sự quan ngại về những căng thẳng đang diễn ra tại Trung Đông. Ông cho rằng, hiện một giải pháp chính trị cho vấn đề Israel - Palestine là điều cần thiết và có ý nghĩa then chốt cho một nền hòa bình lâu dài ở khu vực này.

Cùng quan điểm trên, 4 nước ủy viên Hội đồng Bảo an LHQ là Bỉ, Estonia, Pháp và Đức cùng Ba Lan, quốc gia vừa hết nhiệm kỳ tại cơ quan này, ngày 11-2 khẳng định Kế hoạch Hòa bình Trung Đông mà Mỹ vừa công bố đã đi chệch khỏi những giới hạn được cộng đồng quốc tế nhất trí.

Tuyên bố chung của những quốc gia trên nêu rõ lập trường lâu nay của Liên minh châu Âu (EU) là duy trì cam kết đối với giải pháp 2 nhà nước đã được thương lượng, dựa trên đường biên giới năm 1967. Đồng thời những quốc gia này cũng tái khẳng định sẵn sàng nỗ lực hướng tới nối lại các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Israel và Palestine nhằm giải quyết mọi vấn đề về quy chế cuối cùng, như vấn đề đường biên giới, quy chế của Jerusalem, an ninh và tị nạn với mục tiêu xây dựng một nền hòa bình công bằng và bền vững.

Trước đó, Liên minh Nghị viện Arab (APU) cũng đã lên tiếng bác bỏ Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Chủ tịch APU, ông Jordan Atef Tarawneh khẳng định Palestine đang phải đối mặt với tình hình khó khăn nhất từ trước đến nay, đặc biệt là việc chiếm đóng của Israel lại được bảo vệ bằng sự thiên vị của Mỹ. Đồng thời, ông đã kêu gọi thành lập một “mặt trận Arab phản đối” nhằm loại bỏ sự chia rẽ và tăng cường sự thống nhất.

Những diễn biến trái chiều trên đã khẳng định Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của Mỹ khó thành hiện thực.

HN tổng hợp