Khó giải bài toán nhân đạo ở Ukraine

Số người thương vong tăng lên từng giờ do giao tranh tại Ukraine đã dẫn đến hệ lụy hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa sang các quốc gia lân cận lánh nạn.

Người dân sơ tán khỏi thành phố Irpin, Tây bắc Kyiv, Ukraine. Ảnh: AFP

Mới đây, Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn (UNHCR) đã ghi nhận hơn 1,5 triệu người sơ tán qua các đường biên giới của Ukraine, tăng gần 166.000 người so với con số được công bố trước đó 1 ngày. Số người sơ tán tránh xung đột tại Ukraine dự kiến có thể lên tới con số 4 triệu trong những ngày tới.

Trong số những người này, ngoài công dân Ukraine còn có công dân các nước như Afghanistan, Algeria, Belarus, Ấn Độ, Maroc, Nigeria, Pakistan, Ba Lan, Mỹ... Các quốc gia như Ba Lan, Hungary, Slovakia, Moldova và một số nước Liên minh châu Âu (EU) là điểm dừng chân cho dòng người sơ tán.

Trong khi đó, Anh và Pháp tiếp tục có những bất đồng liên quan đến việc hỗ trợ dòng người tị nạn từ Ukraine mắc kẹt tại cảng Calais ở phía Bắc nước Pháp, bên bờ Eo biển Manche với Anh. Đây là diễn biến mới nhất trong hàng loạt tranh cãi giữa hai nước trong giai đoạn hậu Brexit khiến quan hệ song phương rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ qua.

Bộ trưởng Nội vụ Pháp Gerald Darmanin đã hối thúc Anh cần làm nhiều hơn nữa để giúp những người tị nạn Ukraine mắc kẹt ở Calais, tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến thủ tục nhập cảnh.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nội vụ Anh Priti Patel ngay lập tức đã bác bỏ phát biểu từ phía Pháp, khẳng định Anh vẫn đang tích cực hỗ trợ những người tị nạn đến cảng biển Calais.

Trong khi đó, giao tranh tại Ukraine ngày một diễn ra ác liệt hơn. Nga bao vây hầu hết các thành phố lớn của Ukraine và liên tục nã đạn pháo gây ra nhiều thương vong, trong đó có rất nhiều dân thường. Từ đó làm cho công cứu trợ nhân đạo gặp khó khăn.

Theo Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC), nỗ lực sơ tán 200.000 dân thường khỏi thành phố Mariupol của Ukraine một lần nữa phải tạm ngừng, sau khi đã bị trì hoãn một ngày trước đó. Theo thông báo trước đó của giới chức thành phố Mariupol, lệnh ngừng bắn tạm thời sẽ bắt đầu có hiệu lực trong thời gian từ 10-21 giờ ngày 6-3, giờ địa phương, và việc sơ tán dân thường sẽ diễn ra từ 12 giờ. Tuy nhiên, người phát ngôn chính quyền vùng lãnh thổ Donetsk cho biết đến nay mới chỉ có 300 người rời khỏi thành phố. Trả lời kênh Rossiya 24, ông Eduard Basurin cho biết phía Ukraine từ chối đảm bảo lệnh ngừng bắn tại Mariupol và Volnovakha.

Trong khi đó, quân đội Ukraine cáo buộc lực lượng vũ trang của các vùng lãnh thổ trên không tuân thủ lệnh ngừng bắn mà Nga và Ukraine đã đạt được.

Theo hãng thông tấn Reuters, phái đoàn Ukraine cho biết cuộc đàm phán lần 3 với Nga nhằm mở các hành lang nhân đạo dù mang lại một số tiến triển về công tác hậu cần và sơ tán, song vẫn chưa thể cải thiện đáng kể tình hình chung. Như vậy, cho đến nay đã có 3 lệnh ngừng bắn để cứu trợ nhân đạo nhưng cả ba đều bị phá vỡ vì các bên liên quan không tuân thủ.

Trong một động thái liên quan, Liên Hiệp Quốc (LHQ) kêu gọi các bên liên quan ngừng bắn vì nhân đạo và hòa bình. Tổng Thư ký LHQ  Antonio Guterres khẳng định điều quan trọng sống còn là thiết lập ngừng bắn tại Ukraine để cho phép sơ tán an toàn dân thường khỏi Mariupol, Kharkov và Sumy cũng như tất cả các nơi đang bị mắc kẹt.

Một phái đoàn quan sát viên của LHQ, cho biết ít nhất 364 dân thường đã thiệt mạng và 759 người khác bị thương tại Ukraine kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại quốc gia láng giềng hôm 24-2 vừa qua.

Theo số liệu của LHQ, đến nay, số người sơ tán khỏi Ukraine sau 10 ngày xung đột bùng phát đã vượt 1,5 triệu người, biến nơi đây trở thành cuộc khủng hoảng người tị nạn “gia tăng nhanh nhất” tại châu Âu kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai. Bài toán nhân đạo tại Ukraine đang trở nên khó tìm lời giải nếu giao tranh tiếp tục diễn ra.

HN tổng hợp