Khó luận tội ông Trump tại Thượng viện

Mặc dù phiên luận tội tại Thượng viện đã diễn ra nhưng giới quan sát dự đoán nhiều khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ trắng án. 

Tổng thống Trump cùng lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell (trái) và Thượng nghị sĩ Roy Blunt (phải). Ảnh: Washington Post

Trước khi diễn ra phiên luận tội, một văn bản hành chính tóm lược các chỉ dẫn về thủ tục tại Thượng viện do đảng Cộng hòa soạn thảo đã ban hành nhằm kêu gọi Thượng viện Mỹ tuyên bố trắng án đối với ông Trump. Văn bản nêu rõ: “Thượng viện nên nhanh chóng bác bỏ các điều khoản luận tội không đầy đủ của Hạ viện và tha bổng Tổng thống”.

Các luật sư của Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng phiên luận tội với thân chủ của mình là một động thái gian lận của đảng Dân chủ và “phải bị bác bỏ” ở Thượng viện. Đồng thời cho rằng, các cáo buộc của đảng Dân chủ là “xúc phạm Hiến pháp và thể chế dân chủ của nước Mỹ”, gây trở ngại cho Quốc hội và là hành động “ngớ ngẩn và nguy hiểm”.

Cuộc đua giành ghế Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới đã diễn ra nhiều tháng qua giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa với những diễn biến đối đầu khá gây gắt. Cụ thể phe Dân chủ, chiếm đại đa số ghế tại Hạ viện Mỹ, ủng hộ cựu Phó Tổng thống Joe Biden, đang cố tìm mọi bằng chứng để buộc tội ông Trump. Theo đó, phe Dân chủ cho rằng họ đã có một doanh nhân gốc Ukraine tên Parnas, đồng thời là cộng sự của Rudy Giuliani - luật sư riêng của ông Trump, đã cung cấp nhiều thông tin liên quan buộc tội đương kim Tổng thống Trump. Trong một cuộc phỏng vấn tối 15-1 trên MSNBC, ông Parnas đã ám chỉ một số quan chức cấp cao khác liên quan đến vụ việc này, trong đó có cả Phó Tổng thống Mike Pence và Bộ trưởng Tư pháp William Bar.

Sự vụ tập trung vào tình huống ông Trump có vượt quyền giữ lại khoản viện trợ của Mỹ cho Ukraine nhằm gây sức ép để điều tra, cáo buộc đối thủ tranh cử của mình là ông Biden hay không? Tuy nhiên, vấn đề trên vẫn còn nhiều khuất tất dẫn đến cuộc “khẩu chiến” giữa 2 phe vẫn chưa ngã ngũ.

Các thành viên đảng Dân chủ nhiều lần tuyên bố rằng cách duy nhất để có một phiên “xét xử công bằng” là thông qua các văn bản và lời khai bổ sung. Vài ngày trước khi phiên xét xử luận tội Tổng thống Trump, cuộc chiến về việc có triệu tập các nhân chứng mới, trong đó bao gồm cả cựu Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, hay không đang nóng lên.

Các thành viên phụ trách truy tố của Hạ viện Mỹ liên tục lên tiếng thúc giục Thượng viện cho phép triệu tập các nhân chứng và bằng chứng mới trong phiên xét xử mà họ đang tìm cách bãi nhiệm Tổng thống Trump.

Ngược lại, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell và các thành viên khác của đảng Cộng hòa có ý định trì hoãn việc triệu tập các nhân chứng để làm kế hoãn binh. Nếu không có nhân chứng nào được triệu tập, phiên xét xử sẽ chuyển sang khâu cuối cùng là “phán quyết”, có thể là trước thời điểm ông Trump đọc thông điệp liên bang vào ngày 4-2 tới.

Mặt khác, các thành viên đảng Cộng hòa cũng ủng hộ quan điểm của Nhà Trắng rằng các phiên điều trần luận tội ở Hạ viện đã vi phạm quyền của Tổng thống Trump với quá trình này, bất chấp thực tế là Tổng thống đã từ chối cho phép các luật sư của mình tham dự các phiên điều trần đó.

Thượng Nghị sĩ Perdue, đảng Cộng hòa thậm chí còn nói rằng: “Hãy nhớ rằng, tuần này sẽ là lần đầu tiên công chúng Mỹ được nghe biện hộ của Tổng thống Trump. Ông đã không có được cơ hội để làm điều đó. Rõ ràng là Tổng thống không được làm điều này ở Hạ viện. Giờ sẽ là lần đầu tiên, chúng ta sẽ có điều đó ở Thượng viện”.

Theo luật, để kết tội và phế truất Tổng thống Mỹ cần phải có 2/3 số phiếu, tức 67 trong số 100 ghế ở Thượng viện, đồng ý. Trong khi đó, phe Dân chủ chỉ nắm giữ 45 ghế nên ông Trump được cho là sẽ thoát luận tội an toàn.

Những diễn biến liên quan cho thấy, phe Cộng hòa đang ủng hộ ông Trump có nhiều lợi thế hơn so với phe Dân chủ vì họ có mọi quyền quyết định tại phiên luận tội cuối cùng. Do vậy khả năng ông Trump trắng án gần như là một kết quả đã biết trước.

HN tổng hợp