Không có Mỹ, các nước vẫn theo đuổi TPP

Sau tuyên bố rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhiều nước khẳng định vẫn tiếp tục tham gia bằng những động thái cụ thể.

Rút khỏi TPP là một trong những quyết định đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP

Rút khỏi TPP là hành động hiện thực hóa của ông Trump trong kế hoạch vận động tranh cử của mình. Ông Trump cho rằng: “TPP sẽ gây phương hại cho khu vực sản xuất của Mỹ và cướp công ăn việc làm của người dân nước này. Trong quá trình đàm phán song phương sẽ tốn kém thời gian, không phải là cách đi đúng nên việc Mỹ rời TPP sẽ tốt hơn”.

Theo phân tích của USA Today, thực tế ông Trump không hoàn toàn phản đối các thỏa thuận thương mại. Tuy nhiên vốn là một nhà kinh doanh đã quen với các cuộc đàm phán kéo dài, nên ông Trump thấy Hiệp ước đa phương buộc một số nước phải có các nhượng bộ lớn hơn. Một quan chức thân cận của ông Trump cho biết, Mỹ nên tìm kiếm thêm các thỏa thuận song phương giữa Mỹ và các nước khác - sẽ dễ dàng và đàm phán nhanh hơn so với đa phương. Tuy nhiên giới quan sát cũng nhận định, việc Mỹ rút khỏi TPP sẽ làm giảm vị thế của nước này ở châu Á và khiến Trung Quốc mở rộng tầm ảnh hưởng trong khu vực.

Thực tế, trong 6 năm qua, 12 nước tham gia đã rất nỗ lực đàm phán, hoàn tất ký kết TPP, một hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Nếu được triển khai, TPP sẽ đáp ứng lợi ích chung của tất cả các nước thành viên, không chỉ tạo động lực mới cho quan hệ kinh tế - thương mại giữa các nước, mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với hợp tác, liên kết kinh tế và sự ổn định, thịnh vượng của khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Do vậy, mặc dù Mỹ đơn phương rút khỏi TPP nhưng các quốc gia thành viên khẳng định sẽ tiếp tục theo đuổi và đang cân nhắc khả năng triển khai hiệp định này mà không cần có Mỹ tham gia. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe - một nước thành viên quan trọng trong TPP cho biết sẽ tiếp tục lên tiếng ủng hộ thương mại tự do. Các quan chức Nhật Bản cũng khẳng định sẽ không từ bỏ thỏa thuận này. Trong khi đó, Ngoại trưởng Chile Heraldo Munoz cho biết đã mời Bộ trưởng các nước thành viên TPP cũng như đại diện Trung Quốc và Hàn Quốc tham gia một hội nghị tại Chile vào tháng 3 tới, để thảo luận các bước đi tiếp theo. Đồng quan điểm này, Australia hy vọng có thể cứu vãn TPP bằng việc khuyến khích Trung Quốc và các quốc gia châu Á khác tham gia thỏa thuận. Theo Australia, Trung Quốc và Indonesia có thể lấp đầy khoảng trống do Mỹ để lại. Còn Bộ trưởng Thương mại Quốc tế và Công nghiệp Malaysia Mustapa Mohamed cho biết, nước này sẽ thúc đẩy hội nhập kinh tế với 10 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), hoàn tất RCEP vốn bao gồm ASEAN và 6 đối tác thương mại chủ chốt của khối trong đó có Trung Quốc. Bộ trưởng Mohamed cho biết Malaysia cũng sẽ theo đuổi các hiệp định thương mại song phương với các thành viên của TPP mà hiện nước này không có bất kỳ thỏa thuận thương mại ưu đãi nào.

Việt Nam coi việc tham gia TPP là một trong các bước triển khai chủ trương chủ động và tích cực hội nhập kinh tế sâu rộng và toàn diện, hoàn thiện hệ thống pháp luật và thể chế kinh tế thị trường, tạo động lực mới để phát triển, đồng thời đóng góp vào xu thế hội nhập, liên kết kinh tế khu vực. Theo đó, Việt Nam sẽ tiếp tục quá trình đổi mới, đẩy mạnh chuẩn bị trong nước, để bảo đảm thực thi có hiệu quả các cam kết của các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã và sẽ tham gia.

Không chỉ các quốc gia thành viên TPP khẳng định tiếp tục tham gia mà nhiều quốc gia khác trên thế giới cũng muốn gia nhập hiệp định này. Theo Phó Thủ tướng Đức Sigmar Gabriel, cơ hội cho kinh tế Đức đã mở ra sau khi Mỹ nói “không” với TPP. “Nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi động cuộc chiến tranh thương mại với châu Á và Nam Mỹ, cơ hội sẽ mở ra cho chúng ta. Ông Trump phải nhận ra điều đơn giản là kinh tế Mỹ kém cạnh tranh so với kinh tế Đức”.

Giới quan sát nhận định, việc tân Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rút khỏi TPP sẽ làm mất cơ hội hợp tác thương mại của Mỹ với nhiều quốc gia. Việc này sẽ gây bất lợi không chỉ cho kinh tế Mỹ mà còn làm giảm uy tín của tỉ phú Trump.

HN tổng hợp