Kinh phí xây tường biên giới Mỹ – Mexico: Ông Trump đề xuất tăng hơn 6 lần

Đề xuất kinh phí tăng hơn 6 lần cho việc xây dựng bức tường biên giới Mỹ - Mexico của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm cho chính trường nước này một lần nữa nóng lên.

Tổng thống Trump thị sát tường biên giới ở San Diego. Ảnh: GLOBE POST

Trong bản dự thảo ngân sách tài khóa 2020 (bắt đầu từ tháng 10-2019) mà ông Trump dự kiến trình lên Quốc hội bao gồm 8,6 tỉ USD cho dự án xây tường biên giới giữa Mỹ và Mexico. Con số này cao hơn gấp 6 lần so với số tiền 1,375 tỉ USD mà Quốc hội Mỹ phân bổ cho các dự án an ninh biên giới trong tài khóa 2018 và 2019, và cao hơn 6% so với số tiền mà ông Trump huy động để xây tường biên giới bằng sắc lệnh tình trạng khẩn cấp cuối tháng 2 vừa qua.

Số tiền đề xuất cho ngân sách xây tường biên giới trong tài khóa 2020 có thể sẽ bao gồm 5 tỉ USD từ ngân sách của Bộ An ninh nội địa và 3,6 tỉ USD từ ngân sách xây dựng quân sự của Lầu Năm Góc.

Bên cạnh đó, Tổng thống Trump cũng kêu gọi tăng 4% cho chi tiêu quốc phòng lên tới 750 tỉ USD bằng việc sử dụng tài khoản khẩn cấp ở nước ngoài (OCO) để tránh các giới hạn về khoản tiền ngân sách được cấp được đưa ra trong luật hạn chế tài khóa 2011.

Tuy nhiên, đề xuất của ông Trump dự đoán sẽ làm nóng lên nghị trường Mỹ trong nay mai. Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow nói với Fox News rằng sẽ có một cuộc chiến về ngân sách nếu Tổng thống Trump đưa ra đề xuất. Tuy nhiên, ông Kudlow cũng nhấn mạnh, ông chủ Nhà Trắng sẽ vẫn kiên định với kế hoạch xây tường biên giới.

Hiện đảng Dân chủ chiếm đa số tại Hạ viện và có 47/100 ghế tại Thượng viện sẽ là lực lượng đầu tiên phản đối đề xuất này. Bởi lẽ, lâu nay đảng Dân chủ, vốn cho rằng việc xây bức tường biên giới là không cần thiết và vô nhân đạo, chắc chắn sẽ không để đề xuất của ông Trump được thông qua dễ dàng.

Giới phân tích nhận định, Tổng thống Trump đang đối mặt với những thách thức không chỉ về mặt chính trị mà cả về pháp lý sau khi ban bố tình trạng khẩn cấp để có tiền xây bức tường biên giới. Nhiều nghị sĩ đã cáo buộc ông hành động vượt quá giới hạn cho phép trong Hiến pháp khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp để có tiền xây bức tường.

Trong đó đáng lưu ý là một liên minh 16 bang do California dẫn đầu thậm chí đã nộp đơn kiện Tổng thống Trump về quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp để xây dựng bức tường ở biên giới Mexico.

Cuối tháng 2 vừa qua, Hạ viện đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết ngăn chặn sắc lệnh khẩn cấp của Tổng thống Trump. Nghị quyết được thông qua với 245 phiếu thuận, 182 phiếu chống. Trong 245 lá phiếu ủng hộ việc chặn lệnh khẩn cấp quốc gia có 13 của các thành viên đảng Cộng hòa.

Thực tế, việc đề xuất xây dựng bức tường biên giới Mỹ - Mexico dài 1.162km là nhằm tiếp nối kế hoạch năm 2017 được Cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới thúc đẩy. Đây cũng là một trong những cam kết mà ông Trump đưa ra trong chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống năm 2016. “Hoàn tất bức tường” sẽ là cam kết tái tranh cử của ông vào năm 2020.

Đến nay, Mỹ chỉ có 179km (111 dặm) tường đã và đang được xây. Trong tài khóa 2017, Quốc hội Mỹ mới chỉ đồng ý cấp 341 triệu USD được chi cho 64km tường biên giới. Tài khóa 2018, Quốc hội Mỹ đồng ý chi thêm 1,375 tỉ USD cho 132km tường biên giới nữa. Năm tài khóa 2019, Tổng thống Trump đề xuất 5,7 tỉ USD cho ngân sách xây tường biên giới, nhưng cũng chỉ được Quốc hội thông qua 1,375 tỉ USD. Sự bất đồng giữa Tổng thống và Quốc hội khi đó chính là nguyên nhân khiến Chính phủ Mỹ đóng cửa suốt 35 ngày.

Dự luật chi tiêu cho tài khóa 2020 cần phải được Quốc hội thông qua trước ngày 1-10-2019, nếu không kịch bản chính phủ đóng cửa sẽ lặp lại thêm lần nữa.

HN tổng hợp