Kỳ vọng đàm phán thương mại EU – Anh

Sau thời gian gián đoạn để đối phó với dịch Covid-19, EU và Anh đã nối lại đàm phán thương mại với kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá đúng thời gian quy định.

Cờ Anh (phía dưới) và cờ EU (phía trên) tại London, Anh ngày 28-3-2019. Nguồn: AFP

Theo đó, Liên minh châu Âu (EU) và Anh đã bắt đầu vòng đàm phán thương mại lần thứ ba sau khi Anh rời khỏi EU (gọi là Brexit) với rất kỳ vọng cho một bước đột phá. Vòng đàm phán mới được thực hiện trực tuyến giữa Trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier và người đồng cấp Anh David Frost, cả hai đều vừa bình phục sau khi mắc Covid-19. Tiếp sau đó là cuộc đàm phán trực tuyến có sự tham dự của hàng trăm quan chức, dự kiến kéo dài tới hết tuần này. Ông Barnier cho rằng đoàn đàm phán của EU thay mặt cho toàn bộ Liên minh, do đó cần phải có sự cân bằng hợp lý về quyền và nghĩa vụ.

Hai vòng đàm phán đầu tiên diễn ra vào tháng 3 và tháng 4 hầu như không có tiến triển. Phía EU cáo buộc Anh chỉ tập trung vào các vấn đề mà họ quan tâm và bỏ qua những nội dung thiết yếu đối với các thành viên EU, như đánh bắt cá hay các tiêu chuẩn tối thiểu về y tế và môi trường. Trong khi đó, phía Anh cho biết họ hoàn toàn thiện chí trong quá trình đàm phán. Anh khẳng định sẽ tiếp tục đàm phán một cách xây dựng để tìm ra giải pháp cân bằng phản ánh thực tế chính trị ở cả hai phía.

Trước đây, do ảnh hưởng phong tỏa do đại dịch Covid-19, Brussels dự đoán tiến bộ trong đàm phán sẽ chỉ xuất hiện vào gần thời hạn chót cuối năm. Nếu không có thỏa thuận nào đạt được vào ngày 31-12, thì các quy tắc thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sẽ có hiệu lực, với thuế quan cao cùng sự xuất hiện của các rào cản hải quan giữa Anh và EU. Tuy nhiên, vòng đàm phán thương mại mới giữa EU và Anh hứa hẹn sẽ tạo bước đột phá mới giữa hai bên.

Tuy nhiên, vòng đàm phán thương mại thứ 3 giữa EU và Anh trong bối cảnh bất lợi của cả hai. Trong đó, đáng báo động là suy thoái kinh tế sâu sắc nhất trong lịch sử đang đè nặng lên “lục địa già” và bất kỳ sự hỗn loạn nào vì Brexit sẽ chỉ càng khiến cho tình hình tồi tệ hơn. Mặt khác, vòng đàm phán mới này lại rơi ngay thời điểm dịch Covid-19 vẫn còn đang hoành hành tại châu Âu và Anh nên dù ít hay nhiều cũng có tác động đến kết quả.

Từ những lý do trên nên giới quan sát nhận định, khó có thể đạt được kết quả khả quan như mong muốn từ đàm phán thương mại lần thứ 3 giữa EU và Anh. Đồng thời, họ dự đoán đàm phán sẽ gia hạn thời gian so với ấn định. Tuy nhiên, Thủ tướng Anh Boris Johnson đã loại trừ việc kéo dài thời kỳ chuyển tiếp nói trên và hai bên sẽ có một hội nghị thượng đỉnh EU - Anh vào tháng 6 tới để quyết định liệu có cần phải tiếp tục đàm phán hay không.

Kể từ tháng 6-2016, Anh khởi động Brexit, với hàng chục cuộc đàm phán giữa 2 bên nhưng về mặt lý thuyết nước này chỉ mới chính thức rời EU vào cuối tháng 1 vừa qua. Trong thời gian này, Anh vẫn phải tuân theo các quy định thương mại của EU và sẽ kéo dài tới cuối năm nay.

Về mặt tâm lý cả hai bên đều đã quá mỏi mệt với tiến trình Brexit kéo dài hơn 4 năm nay nên rất muốn kết thúc nhanh. Do vậy, mọi kỳ vọng của hai bên đều trông chờ vào đàm phán thỏa thuận thương mại song phương đang diễn ra. Đây sẽ là tiền đề mở đường cho Hội nghị thượng đỉnh EU - Anh trong tháng 6 tới để kết thúc Brexit đúng thời gian quy định.

HN tổng hợp