Làm gì để có hòa bình dưới “mái nhà chung” ?

Phân biệt chủng tộc, xung đột dẫn đến giao tranh ở nhiều quốc gia khiến thế giới đang đứng trước những rạn nứt nghiêm trọng. Hòa bình dưới “mái nhà chung” đang được Liên Hiệp Quốc đặc biệt quan tâm kêu gọi.

Nguồn: INTERNATIONALDAYOFPEACE

Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) Antonio Guterres mới đây đã lên tiếng tha thiết kêu gọi: “Hơn bao giờ hết, bây giờ chúng ta cần phát huy tinh thần đoàn kết toàn cầu, cùng hành động tập thể, cam kết và tin tưởng lẫn nhau. Hãy bắt đầu tại đây và ngay bây giờ! Hãy cùng gióng lên lời kêu gọi về một thế giới hòa bình cho tất cả mọi người!”.

Thông điệp của ông Guterres đưa ra trong lễ thỉnh chuông hòa bình khai mạc Ngày Quốc tế Hòa bình (21-9), được tổ chức đúng vào Tuần lễ Cấp cao khóa họp 77 của Đại Hội đồng LHQ diễn ra ở New York, Mỹ.

Ngày Quốc tế Hòa bình được LHQ khởi xướng năm 1981 và lần đầu tiên được tổ chức tháng 9-1982. Năm 2002, Đại Hội đồng LHQ chính thức quyết định chọn ngày 21-9 hàng năm là Ngày Quốc tế Hòa bình, với mong muốn củng cố và thúc đẩy những lý tưởng hòa bình, cũng như khuyến khích toàn nhân loại cùng hành động và hợp tác vì mục tiêu hòa bình cho mọi quốc gia, mọi dân tộc.

Ngày Quốc tế Hòa bình năm nay đặc biệt hơn mọi năm khi thế giới đang đối mặt với sự chia rẽ do tác động của đại dịch Covid-19 và xung đột gây ra đối với đời sống kinh tế - xã hội. LHQ cho rằng: “Thúc đẩy hòa hợp và lòng khoan dung để chấp nhận sự khác biệt về giới tính, sắc tộc và biên giới là quan trọng hơn bao giờ hết và điều này đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn là chỉ hạ vũ khí”. Với tinh thần này, LHQ đã chọn chủ đề của Ngày Quốc tế Hòa bình năm nay là “Chấm dứt phân biệt chủng tộc. Kiến tạo hòa bình”.

Theo điều tra của các tổ chức quốc tế, phân biệt chủng tộc có xu hướng gia tăng trên toàn thế giới trong những năm gần đây và trở nên nghiêm trọng hơn sau khi đại dịch Covid-19 bùng phát, làm gia tăng tình trạng bất bình đẳng. Theo đó, những người thuộc các nhóm sắc tộc, cộng đồng thiểu số, người bản địa và người không phải là công dân sở tại dễ bị tổn thương hơn và chịu tác động nhiều hơn của đại dịch này, một phần do bị phân biệt đối xử trong các chương trình chăm sóc sức khỏe.

Điển hình như ở Mỹ, tỷ lệ tử vong do Covid-19 ở người gốc Phi cao hơn 2 lần so với các nhóm chủng tộc khác trong nước. Người gốc Phi ở Mỹ có tuổi thọ thấp hơn đáng kể so với người da trắng. Trong khi đó, ở Anh, nữ giới và nam giới gốc Phi lần lượt có nguy cơ tử vong do Covid-19 cao gấp 4,3 và 4,2 lần so với những người da trắng. Dữ liệu từ Australia và Canada cho thấy các dân tộc bản địa cũng có tuổi thọ ít hơn đáng kể so với các nhóm sắc tộc khác. Tương tự, người Digan trên khắp châu Âu có tuổi thọ trung bình ít hơn từ 5 đến 20 năm, trong khi tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh thuộc tộc người này cao gấp 2 đến 3 lần so với dân số chung.

Trong khi đó, ở Đức, cứ 5 người thì có 1 người từng có trải nghiệm liên quan phân biệt chủng tộc. Ở Anh, tâm lý kỳ thị chủng tộc len lỏi cả vào nơi công sở, với khoảng 41% số lao động là người da màu và dân tộc thiểu số cho biết họ đã bị đối xử bất công tại nơi làm việc trong 5 năm qua.

Các hành vi phân biệt chủng tộc và bài ngoại cũng đang xảy ra hàng ngày hàng giờ ở khu vực biên giới những quốc gia chứng kiến xung đột khiến nhiều người dân phải di tản sang những nước láng giềng. Nhiều người di cư và người xin tị nạn phải sống trong điều kiện khổ sở, bị đe dọa tính mạng, không được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và giáo dục.

Mặt khác, xung đột đẫm máu đã và đang diễn ra ở các quốc gia Trung Đông, châu Phi và giao tranh giữa Nga và Ukraine… đã đẩy một bộ phận người dân vào cảnh thiếu đói, ly hương và làm xói mòn lòng tin vào một thế giới hoà bình.

Theo Tổng Thư ký LHQ Guterres, chủ nghĩa chủng tộc đang tiếp tục “đầu độc” các thiết chế và cấu trúc xã hội, tiếp tục là nguyên nhân gây bất bình đẳng dai dẳng, tiếp tục khước từ quyền cơ bản của con người. Chủ nghĩa chủng tộc phá hủy các xã hội, làm suy yếu các nền dân chủ, xói mòn tính hợp pháp của các chính phủ và cản trở quá trình phục hồi bền vững và toàn diện sau đại dịch Covid-19.

Để hòa bình được lập lại dưới “mái nhà chung” đòi hỏi cả thế giới cùng chung tay xây dựng. “Thúc đẩy hòa bình là nhiệm vụ hàng đầu của LHQ, nhưng kiến tạo hòa bình là nghĩa vụ của mỗi người” là kêu gọi của Tổng Thư ký LHQ Guterres và cũng mong muốn của hàng tỉ người dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới.

HN tổng hợp