Lệnh ngừng bắn Nga - Ukraine khó thành hiện thực

Nỗ lực để đạt được thỏa thuận ngừng bắn Nga - Ukraine vào lễ Phục sinh (ngày 20-4) của Tổng thống Mỹ Donald Trump rất khó thành hiện thực vì nhiều lý do.

Hệ thống tên lửa phòng không Patriot PAC-3MSE. Nguồn: Quân đội Mỹ

Mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa đổ lỗi cho nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky vì đã bắt đầu cuộc xung đột với Nga. Ông Trump nhấn mạnh: “Khi bạn bắt đầu một cuộc chiến, bạn phải biết mình có thể thắng hay không? Bạn sẽ không bắt đầu một cuộc chiến với ai đó mạnh hơn bạn gấp 20 lần và sau đó hy vọng rằng mọi người sẽ viện trợ tên lửa cho bạn”.

Tổng thống Trump cũng cho rằng, lãnh đạo Ukraine, Tổng thống Nga và người tiền nhiệm Joe Biden là 3 người phải chịu trách nhiệm về cuộc xung đột.

 Bình luận của ông Trump đưa ra một ngày sau cuộc trả lời phỏng vấn của ông Zelensky với CBS News ngày 13-4. Trong đó, nhà lãnh đạo Ukraine ám chỉ chính quyền ông Trump đang hành động “thay đổi” về nguồn gốc xung đột.

 Đây không phải lần đầu tiên ông Trump chỉ trích Ukraine là bên bắt đầu xung đột. Trong cuộc họp báo ngày 18-2 về kết quả đàm phán Mỹ - Nga ở Arab Saudi, ông Trump cho rằng: “Các vị đáng lẽ phải kết thúc cuộc xung đột sau 3 năm, và lẽ ra đừng bao giờ bắt đầu nó”.

Trong khi đó, ông Zelensky cho rằng: “Tôi không muốn tham gia vào thực tế đã bị thay đổi mà người ta đang trình bày với tôi. Chúng tôi không phải bên phát động cuộc tấn công. Nga là bên gây chiến và chúng tôi là nạn nhân”.

Về phía Nga, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, cho rằng Matxcơva sẵn sàng tiếp tục đàm phán với Washington vì nhận thấy sự khác biệt rõ rệt giữa Tổng thống Donald Trump và các đời lãnh đạo trước đó của Mỹ.

Ông Lavrov, cho rằng khác với Anh và các quốc gia Liên minh châu Âu (EU), “chính quyền của ông Trump cố gắng đi đến tận cùng vấn đề và quan trọng hơn cả là họ hiểu nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột ở Ukraine”. Ông Trump cũng nhiều lần tuyên bố rằng “sai lầm nghiêm trọng” dẫn đến các sự kiện hiện nay ở Ukraine là do quyết định của chính quyền Biden khi thúc đẩy việc Ukraine gia nhập NATO”, ông Lavrov cho biết thêm.

Trong vòng đàm phán đầu tiên tại Saudi Arabia hồi tháng 2 vừa qua, phái đoàn Mỹ nhấn mạnh rằng các quốc gia khác “có lợi ích quốc gia riêng, không phải lúc nào cũng trùng với lợi ích của Mỹ”.

 Ông Trump đã đề xuất đối thoại trực tiếp với Nga từ hồi tháng 2 với mục tiêu đạt được lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraine càng sớm càng tốt. Đặc phái viên của Tổng thống Trump, Steve Witkoff, đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại St. Petersburg hôm 11-4. Đây là cuộc gặp thứ 3 của ông Witkoff với nhà lãnh đạo Nga trong năm nay.

Theo ông Lavrov, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz đã nói rõ rằng ông Trump đánh giá cao cách tiếp cận “thực tế và hợp lý” đối với chính trị thế giới của Nga.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga cho hay, thông điệp mà Matxcơva nhận được từ Washington là: khi lợi ích quốc gia không đồng nhất, Nga và Mỹ - với tư cách là những cường quốc có trách nhiệm - phải làm mọi điều có thể để ngăn chặn mâu thuẫn leo thang thành đối đầu. Ở những lĩnh vực có lợi ích chung, hai bên “không nên bỏ lỡ cơ hội” để thúc đẩy hợp tác. Ngoại trưởng Nga nhấn mạnh: “Chúng tôi hiểu rõ như thế nào là một thỏa thuận đôi bên cùng có lợi - điều mà chúng tôi chưa bao giờ từ chối, và như thế nào là một thỏa thuận được thiết kế để dụ chúng tôi vào bẫy”.

Trong khi đó, giao tranh giữa Nga và Ukraine vẫn diễn ra ác liệt, với lợi thế đang nghiêng về phía Nga và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Chính điều này đã khiến ông Zelensky lên tiếng sẵn sàng chi 15 tỉ USD để mua 10 hệ thống phòng không Patriot từ Mỹ, nhằm chống lại các đợt tấn công tên lửa của Nga. Tuy nhiên, phía Mỹ đã bác bỏ thương vụ này nên cuộc chiến chắc chắn sẽ ác liệt hơn.

HN tổng hợp