Liệu Anh có rời EU đúng hẹn ?

Nhiều sự cố liên quan đến nước Anh liên tục diễn ra làm cho giới quan sát hoài nghi tiến trình Brexit khó đạt được vào tháng 10 tới đây.

Thủ tướng Anh Theresa May. Ảnh: AFP

Mới đây, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng ngày 31-10 nên là hạn cuối để Anh rời Liên minh châu Âu (EU) hay còn gọi là Brexit vì ông không muốn Ủy ban châu Âu (EC) mới tiếp tục phải xử lý một vấn đề cũ.

Tổng thống Macron là người luôn ủng hộ quan điểm cứng rắn với London sau khi các nghị sĩ Anh liên tục bác bỏ thỏa thuận mà Chính phủ của Thủ tướng Theresa May và Brussels đạt được hồi cuối năm 2018.

Không chỉ cảnh báo việc mở lại đàm phán một thỏa thuận Brexit không có triển vọng thành công mà Tổng thống Pháp còn bày tỏ lo ngại Anh khó có thể thông qua một thỏa thuận Brexit mà không tổ chức tổng tuyển cử trước thời hạn hoặc đưa thỏa thuận đã đạt được ra trưng cầu ý dân.

Tuy nhiên, ông Macron cũng để ngỏ khả năng các lãnh đạo EU có thể sẽ sẵn sàng cho Anh thêm thời gian nếu quốc gia này cam kết tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân khác về vấn đề này hoặc sẵn sàng thỏa thuận “một điều gì đó hoàn toàn mới”.

Tổng thống Pháp khẳng định cho tới những giây phút cuối, chỉ có Chính phủ Anh mới có thể dừng tiến trình Brexit.

Còn nhớ hồi tháng 6-2016, từ một cuộc trưng cầu dân ý với tỷ lệ ủng hộ cao, Anh đã quyết định rời khỏi EU. Tháng 10-2016, Thủ tướng Anh Theresa May tuyên bố, sẽ được kích hoạt Điều 50 vào quý I/2017. Quyết định này sau đó thông qua Liên minh châu Âu và được thống nhất ngày 30-3-2019 là thời hạn chót Brexit, trừ khi việc gia hạn đàm phán được đồng ý bởi Anh và EU.

Sau nhiều lần thông qua Quốc hội bất thành, hồi cuối tháng 3 vừa qua, bà May đã xin lùi thời hạn Brexit và được các lãnh đạo EU cho phép Anh trì hoãn Brexit đến ngày 31-10 tới để tìm giải pháp tránh kịch bản không thỏa thuận, vốn bị coi là sẽ làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động thương mại Anh - EU.

Tuy nhiên, hiện nay Brexit tiếp tục bế tắc đẩy chính trường Anh vào hỗn loạn, buộc Thủ tướng Theresa May tuyên bố từ chức vào ngày 7-6 tới và mở đường cho cuộc đua tranh của các nghị sĩ đảng Bảo thủ nhằm thay thế bà May lãnh đạo đất nước và đảng cầm quyền. Cuộc đua này sẽ cho kết quả sớm nhất là vào tháng 7 tới, chỉ khoảng 3 tháng trước hạn chót 31-10. Giới quan sát cho rằng, thực tế trên sẽ làm gia tăng nguy cơ Brexit không thỏa thuận nếu Anh và EU không thể đạt được đồng thuận về một lần gia hạn khác.

Sau gần 3 năm vất vả ngược xuôi, đối mặt với hết “chông gai” này sang “chông gai” khác, ước nguyện của Thủ tướng Theresa May dẫn dắt nước Anh rời khỏi EU đã phải bỏ dở. Vậy là tiến trình Brexit ngổn ngang của nước Anh lại đứng trước khúc ngoặt mới với nhiều câu hỏi bỏ ngỏ có nhiều nguy cơ phải làm lại từ đầu. Mặc dù lãnh đạo mới của đảng Bảo thủ, và cũng là tân Thủ tướng Anh thay thế bà Theresa May, được cho nhất định sẽ giữ đúng cam kết đưa nước Anh rời EU, tuy nhiên con đường này hoàn toàn vẫn chìm trong bóng tối chưa có ánh sáng cuối đường hầm. Liệu tiến trình Brexit có đúng hẹn là câu hỏi khó vẫn chưa tìm được lời giải thỏa đáng.

HN tổng hợp