Lo dịch tả lợn châu Phi

Theo OIE, bệnh dịch tả lợn châu Phi là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi-rút gây ra, bệnh có đặc điểm lây lan nhanh trên loài lợn; bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi và mọi loại lợn, tỷ lệ chết cao, lên đến 100%.

Bệnh dịch tả châu Phi khiến con heo bị đỏ da, tím tái và xuất huyết. Ảnh: OIE

Bệnh dịch này đang hoành hành tại Trung Quốc. Từ đầu tháng 4, vi-rút dịch tả lợn châu Phi (ASFV) đã lan sang 4 tỉnh lớn của Trung Quốc và được phát hiện trên các địa bàn cách nhau hơn 1.000km. Mặc dù không nguy hiểm đối với tính mạng con người, nhưng nếu bùng phát thành đại dịch, ASFV có thể đe dọa kinh tế của hàng trăm nghìn hộ nông dân và đe dọa nền công nghiệp sản xuất thịt lợn của Trung Quốc.

Trung Quốc hiện tại có khoảng 700 triệu con lợn, chiếm khoảng một nửa tổng số trên thế giới. Thịt lợn là nguồn cung cấp protein chính của nước này. Tới ngày 1-9 vừa qua, chính quyền các cấp Trung Quốc đã cho thiêu hủy khoảng 38.000 con lợn. Nếu Trung Quốc không nhanh chóng kiểm soát ASFV, Tổ chức Nông Lương của Liên Hiệp Quốc (UNFAO) lo ngại vi-rút này có thể tấn công bán đảo Triều Tiên và Đông Nam Á, gây ra khủng hoảng trong khu vực.

Young S. Lyoo, một giáo sư khoa Thú y tại Đại học Konkuk (Hàn Quốc), nhận xét: “Rất khó để kiểm soát dịch bệnh ở Trung Quốc. Một khi vi-rút lan tới các nước châu Á khác, chúng ta có thể sẽ phải đối mặt với tình trạng bất ổn và hỗn loạn”.

Cơ quan thú y địa phương chịu trách nhiệm thông báo về dịch bệnh cho các hộ dân. Chính phủ Trung Quốc đã đề nghị đền bù 117 USD cho mỗi con lợn bị mắc vi-rút. Tuy nhiên, giải pháp này không có hiệu quả với số lượng hàng trăm nghìn trại nuôi lợn. Tại Trung Quốc, quy mô các trại lợn trải dài từ những khu công nghiệp khổng lồ tới các gia đình nhỏ. Thêm vào đó, nông dân Trung Quốc không có nhiều kinh nghiệm xử lý bệnh tả lợn và do đó có thể không phát hiện ra những dấu hiệu bất ổn. Theo cơ quan của LHQ, tại vùng Đông Bắc Trung Quốc, giá thịt lợn đã bắt đầu giảm.

“Tôi nghĩ thị trường đang có biến động, đặc biệt giữa những nông dân nuôi lợn, bởi không ai biết bao giờ dịch bệnh mới được kiểm soát”, một nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Nông nghiệp Trung Quốc cho biết: “Ảnh hưởng lên người mua hàng sẽ nhỏ hơn nhiều. Con người không bị mắc bệnh tả lợn, và thịt lợn vẫn an toàn nếu được nấu chín ở nhiệt độ cao”. Tuy nhiên, ASFV có thể sống rất lâu, kể cả trong những sản phẩm đã được chế biến như xúc xích (từ 3 đến 6 tháng) và thịt đông lạnh (tới 10 năm). Nếu những vi-rút này thoát ra ngoài, chúng vẫn có thể gây bệnh hàng loạt cho các đàn lợn.

Hiện nay chưa có vắc-xin và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh dịch tả lợn châu Phi. Do đó, giải pháp phòng bệnh là chính, phát hiện và xử lý triệt để ổ dịch ngay từ khi ở phạm vi nhỏ và chưa lây lan. Các biện pháp chủ yếu như kiểm dịch nhập khẩu, kiểm soát vận chuyển lợn và chăn nuôi an toàn sinh học được nhiều nước đã và đang áp dụng.

Hóa chất để diệt vi-rút dịch tả lợn châu Phi bao gồm ether, chloroform và hợp chất iodine hoặc sử dụng Sodium hydroxide với tỷ lệ 8/1.000 hoặc formalin với tỷ lệ 3/1.000, hoặc chất tẩy trắng hypochlorite chứa chlorine 2,3%, hoặc chất ortho-phenylphenol 3% nhưng phải duy trì thời gian 30 phút.

NGUYỄN TẤN tổng hợp