Lộ diện IS ở Philippines

Việc phiến quân có liên hệ với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bao vây cả một thành phố, đồng thời thách thức Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã làm cho tình hình an ninh ở quốc gia này trở nên phức tạp, gây hoang mang, lo lắng cho người dân.

Các binh sĩ Philippines trong một cuộc tuần tra. Ảnh: EPA

Bạo lực bùng phát vào đêm 23-5 sau khi quân đội Philippines đột kích vào nơi ẩn náu của tên Isnilon Hapilon, một thủ lĩnh của nhóm khủng bố Hồi giáo Abu Sayyaf chuyên bắt cóc tống tiền. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, hơn 100 tay súng đã phản ứng lại cuộc đột kích trên của quân đội Philippines bằng cách đốt các ngôi nhà và thực hiện đánh lạc hướng. Bên cạnh đó, nhóm của Isnilon Hapilon đã yêu cầu thêm tiếp viện từ một nhóm đồng minh, là Maute. Khoảng 50 tay súng sau đó đã cố gắng xâm nhập thành phố Marawi, ở miền Nam Philippines, nơi có 200.000 dân sinh sống. Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết các thành viên của Maute đã tiến hành chiếm đóng một bệnh viện và nhà tù, phóng hỏa nhiều công trình, trong đó có nhà thờ, trường đại học. Quan chức địa phương cũng cho hay, tại một vài vị trí trong thành phố, lực lượng này đã cắm cờ đen của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Tin tức mới nhất cho hay, lực lượng IS đã bắt cóc một giáo sĩ Công giáo và hơn chục tín đồ Kitô giáo trong lúc bao vây thành phố Marawi. Tính đến sáng 25-5, tại mặt trận Marawi (Philippines), phiến quân Hồi giáo trung thành với IS đã chặt đầu một cảnh sát trưởng và chiến đấu dữ dội với quân chính phủ làm ít nhất 21 người chết và 31 người bị thương. Các chiến binh IS này còn đe dọa giết chết Cha Chito Suganog cùng các con tin khác… Thành phố Marawi (đảo Mindanao, Philippines) trở thành thành phố đầu tiên ở Đông Nam Á chịu sự kiểm soát của lực lượng trung thành với IS. Việc IS lộ diện và hoành hành ở Philippines không chỉ là sự kinh hoàng của Manila mà còn là nỗi lo cho những quốc gia lân cận.

Trước những diễn biến phức tạp trên, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã quyết định thiết quân luật trong 60 ngày trên toàn bộ khu vực Mindanao vốn bất ổn bấy lâu nay và đe dọa sẽ thực thi tình trạng quân luật một cách khắc nghiệt. Nếu tình trạng xấu hơn khả năng Philippines sẽ áp đặt thiết quân luật trên cả nước. Ông Duterte nói: “Tôi có thể tuyên bố tình trạng thiết quân luật trên khắp cả nước để bảo vệ người dân”. Nói một cách khác, thiết quân luật cho phép Tổng thống Duterte huy động quân đội để mạnh tay tiến hành bắt bớ, lục soát và giam giữ một cách nhanh chóng hơn phiến quân và những người liên quan. Ông đã nhiều lần đe dọa sẽ tiến hành thiết quân luật ở miền Nam Philippines, nơi diễn ra các cuộc nổi dậy ly khai của các phần tử Hồi giáo trong nhiều thập kỷ. Tổng tham mưu trưởng quân đội Philippines Eduardo Ano cho biết: “Họ đã phong tỏa các lối ra vào chính của thành phố Marawi để ngăn Hapilon trốn thoát. Đồng thời sẽ tiến hành khám từng nhà và làm mọi việc cần thiết để loại bỏ mối đe dọa ở đó”. Tuy nhiên ông này cũng lưu ý, trong điều kiện đô thị thì việc này khó hơn một chút do cần phải tránh gây thương vong cho dân thường.

Trong một động thái liên quan, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte kêu gọi sự hỗ trợ vũ khí của cả Nga và Mỹ để tăng cường sức mạnh quân sự tiêu diệt phiến quân có liên hệ với IS. Ông Duterte cho rằng: “Chúng tôi cần vũ khí hiện đại, chúng tôi đã đặt hàng với Mỹ nhưng tình hình ở đó không được suôn sẻ lắm. Để chống lại IS, chúng tôi cần vũ khí hiện đại và việc này đang trông cậy vào Nga”.

Giới quan sát nhận định tình trạng bất ổn ở miền Nam Philippines do phiến quân có liên hệ với IS gây ra, cho thấy lực lượng khủng bố này đã lộ diện ở Đông Nam Á đúng như dự báo trước đây. Đây thật sự là nỗi lo chung cho cả khu vực và cộng đồng quốc tế.

HN tổng hợp