Lóe lên hy vọng cho mối quan hệ giữa Mỹ và Iran

Các cuộc đàm phán gần đây giữa Mỹ và Iran đã lóe lên hy vọng hàn gắn quan hệ giữa Washington và Tehran nhằm hướng tới cứu vãn thỏa thuận hạt nhân giữa hai nước.

Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi (phải) và Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về vấn đề Trung Đông Steve Witkoff. Ảnh: PRESSTV/TTXVN

Theo đó, các cuộc đàm phán vừa diễn ra tại Muscat, Oman giữa Mỹ và Iran, đã mở ra một chương mới đầy hy vọng trong mối quan hệ vốn đầy rẫy những hoài nghi và đối địch giữa hai nước.

Cả Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Iran đều đưa ra những đánh giá lạc quan về vòng đàm phán vừa qua. Phía Mỹ gọi các cuộc thảo luận là “tích cực và mang tính xây dựng”, đồng thời đánh giá cao việc “giao tiếp trực tiếp là một bước tiến trong việc đạt được kết quả có lợi cho cả hai bên”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố: “Mọi thứ đang diễn ra ổn. Tình hình Iran đang diễn ra khá tốt, tôi nghĩ vậy. Tôi muốn Iran trở thành một đất nước tuyệt vời, vĩ đại và hạnh phúc, nhưng họ không thể có vũ khí hạt nhân”.

Tiến sĩ Mohammad Jafar Qaempanah, một nhân vật thân cận với Tổng thống Iran, cũng bày tỏ sự lạc quan khi nhận định rằng các cuộc đàm phán “đã được tiến hành tốt đẹp với sự tôn nghiêm, thận trọng, nhanh chóng và phù hợp với lợi ích của người dân Iran”.

Quan trọng hơn, hai nhà đàm phán chủ chốt, Đặc phái viên về Trung Đông Steve Witkoff của phía Mỹ và Ngoại trưởng Abbas Araqchi của Iran, đã thống nhất sẽ tiếp tục gặp gỡ vào ngày 19-4 tới, chỉ một tuần sau khi họ báo cáo tình hình và tìm kiếm chỉ đạo mới từ Washington và Tehran.

Ông Witkoff cũng chia sẻ thêm, các cuộc đàm phán là “rất tích cực và mang tính xây dựng”. Về phía Iran, Bộ Ngoại giao nước này nhận định các cuộc đàm phán diễn ra trong “bầu không khí xây dựng dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau”. Đặc biệt, ông Araqchi còn tiết lộ trên đài truyền hình quốc gia rằng các cuộc đàm phán đã đưa hai bên đến gần hơn với việc thiết lập “cơ sở đàm phán” cho các cuộc thảo luận trong tương lai.

 Trong một động thái liên quan, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và Iran tuyên bố sẽ nối lại đối thoại hạt nhân. Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), nhấn mạnh việc Iran tham gia và hợp tác với IAEA là thiết yếu, nhất là trong thời điểm các giải pháp ngoại giao đang ngày càng cấp bách.

Trước đó, Iran đã cảnh báo có thể trục xuất các thanh sát viên hạt nhân của IAEA với cáo buộc các thanh sát viên này sẽ làm “các mối đe dọa” gia tăng. Động thái hợp tác của Iran với IAEA được cho là không chỉ hạ nhiệt căng thẳng mà còn mở đường cho những tín hiệu hòa đàm mới.

Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi xác nhận sẽ đến Tehran trong tuần này nhằm thúc đẩy hợp tác với Iran về chương trình hạt nhân.

Còn ông Grossi nhấn mạnh việc Iran tham gia và hợp tác với IAEA là điều thiết yếu, nhất là trong thời điểm các giải pháp ngoại giao đang ngày càng cấp bách.

Một nguồn tin ngoại giao tiết lộ, chuyến thăm của ông Grossi đến Iran dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 17-4. Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông tới Iran kể từ tháng 11 năm ngoái.

Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baqaei thông báo Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi sẽ tới Matxcơva để thảo luận với giới chức Nga về vòng đàm phán hạt nhân mới giữa Iran và Mỹ.

Nga đã lên tiếng ủng hộ các cuộc đối thoại giữa Iran và Mỹ, cho rằng đây là cơ hội để tìm kiếm giải pháp ngoại giao, đồng thời cảnh báo rằng một cuộc đối đầu quân sự sẽ là “thảm họa toàn cầu”.

Mặc dù rất mong manh nhưng việc Mỹ, Iran và cả Nga đồng thuận với đàm phán mới Mỹ - Iran hứa hẹn sẽ mở đường cứu vãn cho thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và Nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) được ký hồi năm 2015.

HN tổng hợp