Mỹ cáo buộc phe bán quân sự ở Sudan phạm tội diệt chủng

Làn sóng bạo lực do RSF ở Sudan gây ra cứ gia tăng theo thời gian đã dấy lên quan ngại lực lượng đối lập này phạm tội diệt chủng.

Người dân Sudan chạy trốn tìm nơi ẩn náu. Ảnh: REUTERS

Liên Hiệp Quốc (LHQ)  vừa báo động, tình trạng bạo lực gia tăng trở lại tại Sudan khi đã có gần 180 người thiệt mạng chỉ trong 2 ngày giao tranh giữa quân đội nước này và Lực lượng Hỗ trợ nhanh (RSF) bán quân sự. Xung đột có nguy cơ kéo theo những hậu quả thảm khốc cũng như làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo vốn đã tồi tệ giữa lúc hàng ngàn người đang phải đi lánh nạn mỗi ngày.

LHQ cho rằng, tác động của xung đột được nhìn thấy rõ nhất đối với nhóm dân số dễ bị tổn thương khi hầu hết những người tìm nơi trú ẩn là phụ nữ và trẻ em. Hơn 20.000 người Sudan từ các làng biên giới đã vượt biên vào Nam Sudan trong tuần trước, tăng gấp 3 lần số lượng bình quân người đến hàng ngày so với các tuần trước đó. Khu vực Omdurman của thủ đô Khartoum trong vài ngày qua liên tiếp hứng chịu đạn pháo được bắn vào từ nhiều hướng. Hiện quân đội Sudan vẫn đang kiểm soát nhiều khu vực ở Khartoum cũng như các khu vực phía Đông và phía Bắc nước này.

Cuộc chiến kéo dài 20 tháng qua giữa quân đội chính phủ Sudan và RSF có dấu hiệu ngày càng trở nên tàn khốc hơn khi các nỗ lực ngừng bắn bị đình trệ, cộng thêm việc bị lu mờ bởi các cuộc khủng hoảng ở những nơi khác trên thế giới.

Trong một động thái liên quan, Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 7-1 cho biết Lực lượng Hỗ trợ Nhanh bán quân sự (RSF) đang phạm tội diệt chủng ở Sudan, đồng thời Bộ Tài chính nước này đã trừng phạt người đứng đầu RSF, Tướng Mohamed Hamdan Daglo Mousa.  Ngoại trưởng Antony Blinken tuyên bố rằng: “RSF và các lực lượng dân quân đồng minh đã sát hại một cách có hệ thống đàn ông và trẻ em trai - thậm chí cả trẻ sơ sinh - trên cơ sở sắc tộc và cố tình nhắm vào phụ nữ và trẻ em gái từ một số nhóm dân tộc nhất định để hiếp dâm và thực hiện các hình thức bạo lực tình dục tàn bạo khác”.

LHQ cho biết, hơn 30 triệu người tại Sudan, một nửa trong số đó là trẻ em đang cần viện trợ, do cuộc xung đột bùng phát tại nước này từ tháng 4-2023.

Hiện tại, việc bùng phát các cuộc đụng độ mới nhất đang cản trở đáng kể đến hoạt động phân phối hàng viện trợ của Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), đặc biệt là ở trại tị nạn Zamzam, nơi liên tiếp hứng chịu các đợt tấn công trong những ngày gần đây. Theo WFP, khoảng 25.000 tấn thực phẩm và vật tư dinh dưỡng - đủ để nuôi sống 2 triệu người trong một tháng - đang được chuyển đến một số điểm nóng thiếu đói nhất và khó tiếp cận nhất của Sudan.

Ông Alex Marianelli, đại diện WFP tại Sudan cho biết: “WFP đang tăng cường hỗ trợ lương thực cho các khu vực có nguy cơ xảy ra nạn đói. Điều chúng tôi cần là mở rộng và duy trì khả năng kết nối để chúng tôi có thể tiếp cận tất cả những người dân Sudan đang phải đối mặt với nạn đói”.

Để ngăn chặn hậu quả tàn khốc do ảnh hưởng từ các cuộc giao tranh, Liên đoàn Arập (AL) đầu tuần này cũng kêu gọi chấm dứt ngay lập tức cuộc xung đột đang diễn ra ở Sudan, nhấn mạnh nhu cầu tái thiết của nước này cũng như sự trở về an toàn của những người dân phải di dời.

Trong khi đó, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) cũng đã kêu gọi chính phủ chuyển tiếp của Sudan và các bên liên quan quốc tế tăng cường các cơ chế giải trình, bao gồm các cuộc điều tra độc lập và truy tố những người chịu trách nhiệm về các tội ác nghiêm trọng.

Mặc dù nhiều tổ chức quốc tế đã nỗ lực ngăn chặn nội chiến đẫm máu ở Sudan nhưng bài toán khó này vẫn chưa tìm được lời giải vì các bên đối lập chưa tìm được tiếng nói chung. Chính vì vậy, điệp khúc khủng hoảng nhân đạo ở Sudan vẫn chưa có hồi kết.

HN tổng hợp