Mỹ - Hàn nỗ lực tái khởi động đàm phán với Triều Tiên

Mỹ - Hàn và nhiều quốc gia nỗ lực thúc đẩy Triều Tiên quay lại đàm phán phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên trên nhiều phương diện.

Triều Tiên chịu nhiều vòng cấm vận kể từ năm 2006 vì các chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của nước này. Ảnh: KCNA/AP

Cuộc gặp của các quan chức cấp cao Mỹ và Hàn Quốc mới đây tiếp tục thể hiện cam kết giữa Washington và Seoul thúc đẩy mục tiêu chung là phi hạt nhân hóa và hòa bình lâu dài trên Bán đảo Triều Tiên. Cuộc tham vấn đã thảo luận về cách thức tái khởi động đối thoại với Triều Tiên. Phó đặc phái viên Mỹ phụ trách vấn đề Triều Tiên Jung Pak đã chủ trì “cuộc tham vấn cấp phó” với người đồng cấp Hàn Quốc Rim Kap-soo đã đưa ra thông cáo nêu rõ: “Hai bên đã thảo luận về tình hình hiện nay trên Bán đảo Triều Tiên; triển vọng hợp tác nhân đạo và khả năng đối thoại với Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên… nhằm đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa và hòa bình lâu dài tại đây”.

Đàm phán phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên giữa Mỹ và Triều Tiên vẫn đình trệ kể từ hội nghị thượng đỉnh năm 2019. Hai miền Triều Tiên về hình thức vẫn trong tình trạng chiến tranh kể từ khi cuộc xung đột 1950-1953 kết thúc với thỏa thuận đình chiến, chưa có một hiệp định hòa bình.

Trong một động thái liên quan, mới đây Bộ Ngoại giao Hàn Quốc thông báo các nhà đàm phán hạt nhân hàng đầu của nước này và Nhật Bản đã điện đàm trao đổi về những giải pháp thúc đẩy các nỗ lực phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên đang bị đình trệ hiện nay.

Hàn Quốc đang tăng cường các nỗ lực ngoại giao với Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc sau một loạt vụ phóng tên lửa gần đây của Triều Tiên, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp bách nối lại đối thoại với Bình Nhưỡng. Seoul đã hối thúc ký một hiệp định hòa bình nhằm chính thức chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), coi đây là một biện pháp xây dựng lòng tin hiệu quả với Bình Nhưỡng.

Hiện tại, Trung Quốc và Nga đang thúc đẩy Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) dỡ bỏ trừng phạt đối với Triều Tiên, với mục đích nâng cao sinh kế của người dân ở Triều Tiên bằng cách hồi sinh nỗ lực năm 2019 nhằm xóa lệnh cấm xuất khẩu tượng, hải sản, hàng dệt may, nâng hạn mức nhập khẩu xăng dầu tinh chế. Đây là những ngành chịu các đòn trừng phạt mà Nga và Trung Quốc đề xuất hủy bỏ từng là nguồn thu lớn, mang về cho Triều Tiên hàng trăm triệu USD.

Trước đó, Hội đồng Bảo an LHQ nhiều lần khẳng định sẵn sàng sửa đổi, đình chỉ hoặc dỡ bỏ các biện pháp khi cần thiết nếu Triều Tiên tuân thủ. Tuy nhiên, nước này không hề thực hiện các bước theo đúng yêu cầu của Hội đồng Bảo an liên quan đến các chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo bị cấm. Hội đồng Bảo an LHQ trên thực tế đã cho phép miễn trừ về nhân đạo. Hồi tháng 10, một nhà điều tra nhân quyền của LHQ kêu gọi nới lỏng cấm vận đối với Triều Tiên vì nước này có nguy cơ cao rơi vào tình trạng thiếu đói giữa đại dịch Covid-19.

Về phía Triều Tiên, đến nay, Bình Nhưỡng vẫn không có phản hồi về các đề nghị đối thoại của Mỹ. Đồng thời vẫn âm thầm theo đuổi chương trình hạt nhân nhằm gia tăng sức mạnh quân sự để đối phó với những tác động bên ngoài từ phía Mỹ, Hàn và các quốc gia liên quan. Hãng tin NHK News của Nhật Bản cho rằng: “Các nhà lãnh đạo Triều Tiên coi vũ khí hạt nhân là then chốt đối với sự tồn tại của chế độ”.

Tuy nhiên, những động thái gần đây giữa các bên liên quan cho thấy quan hệ liên Triều đang có những tín hiệu khả quan theo hướng giảm dần thù địch và hướng đến quan hệ thân thiện hơn. Mặt khác, dưới tác động của nhiều quốc gia liên quan theo hướng có lợi cho phía Triều Tiên sẽ là động lực để Bình Nhưỡng xem xét quay lại đàm phán.

HN tổng hợp