Mỹ lại đe dọa trừng phạt Nga

Giới quan sát không lạ gì với thay đổi đột ngột trong đối ngoại của ông Trump nhưng việc “đổi chiều” với Nga lần này khiến nhiều người quan tâm.

Tổng thống Trump (trái) và Tổng thống Putin. Ảnh: Getty

Kể từ đầu năm 2025 đến nay, đây là lần đầu tiên Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ tức giận đối với người đồng cấp Nga Vladimir Putin, đồng thời tỏ ý “bênh” Tổng thống Ukraine Zelensky. Ông Trump cũng lên tiếng đe dọa áp thuế quan thứ cấp đối với Nga tương tự như đối với Venezuela.

Theo đó, ông Trump tái khẳng định: “Nếu tôi và phía Nga không thể đạt được một thỏa thuận chấm dứt cuộc đổ máu ở Ukraine, và nếu tôi nghĩ rằng đó là lỗi của Nga thì tôi sẽ áp dụng thuế quan thứ cấp đối với toàn bộ dầu mỏ xuất phát từ Nga”. Ông đe dọa sẽ áp thuế có thể lên tới mức 50% đối với những hàng hóa mà Mỹ nhập từ những nước mua dầu của Nga trong tình huống đó.

Ông Trump cảnh báo: “Nếu quý vị mà mua dầu mỏ của Nga thì quý vị sẽ không thể làm ăn ở Mỹ. Sẽ có thuế quan từ 25-50% đối với tất cả các loại dầu”. Thời gian thực hiện áp đặt thuế quan đối với Nga sẽ được thực thi trong vòng một tháng nữa nếu không có thỏa thuận ngừng bắn nào giữa Nga và Ukraine.

Thuế quan thứ cấp/phụ là đòn thuế quan trừng phạt nhằm vào những nước làm ăn với một nước khác. Theo Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và không khí sạch, trong số một vài nước nhập khẩu hàng đầu sản phẩm dầu mỏ Nga có Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Brazil và Ấn Độ - những nước này có thể chịu tác động của thuế quan phụ như ông Trump đã áp đặt với Venezuela.

Lời đe dọa “thuế quan phụ” của ông Trump đối với dầu mỏ Nga được đưa ra chưa đầy một tuần sau khi chính quyền Trump áp thuế quan 25% đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ từ bất cứ nước nào mua dầu khí của Venezuela. Thuế quan mới của Mỹ có thể ảnh hưởng mạnh đến Trung Quốc và Ấn Độ, hai khách hàng lớn nhất của Nga.

Sở dĩ, ông Trump có động thái trái chiều này bởi vì những phát ngôn hôm 28-3 của ông Putin khi kêu gọi lập một chính phủ chuyển tiếp ở Ukraine, điều gần như đồng nghĩa với sự ra đi của ông Zelensky. Cụ thể, ông Putin đề xuất thiết lập một chính quyền lâm thời tại Ukraine dưới sự giám sát của Liên Hiệp Quốc. Đề xuất này đã bị Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres bác bỏ.

Lâu nay, giới chức Nga cũng liên tục chỉ trích việc Ukraine chưa tổ chức bầu cử. Tuy nhiên, Hiến pháp Ukraine quy định rằng không thể tổ chức bầu cử khi đất nước được đặt trong tình trạng thiết quân luật, đã được ban bố kể từ khi nổ ra xung đột vũ trang Nga - Ukraine hồi đầu năm 2022.

Tổng thống Donald Trump đã và đang nỗ lực thúc đẩy việc chấm dứt nhanh chóng cuộc chiến kéo dài hơn ba năm kể từ khi nhậm chức hôm 20-1, nhưng chính quyền của ông đã không đạt được bước đột phá mặc dù đã tiến hành đàm phán con thoi với cả Nga và Ukraine. Tuy nhiên, Tổng thống Nga Putin đã bác bỏ kế hoạch chung của Mỹ và Ukraine về lệnh ngừng bắn trong 30 ngày, và trong một động thái mới nhất, người đứng đầu Điện Kremlin hôm 28-3 đã đề xuất cách chức ông Zelensky như một phần của tiến trình hòa bình. Từ đó, áp lực lời hứa đàm phán ngừng bắn ở Ukraine càng tăng lên khiến ông Trump nổi giận.

Trong khi đó, giao tranh giữa Nga và Ukraine ngày càng ác liệt hơn và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Điều này đã khiến lời hứa hòa bình cho Ukraine của ông Trump càng khó trở thành hiện thực.

HN tổng hợp