Mỹ phát thông điệp cứng rắn đến Iran

Mỹ liên tục không kích vào những căn cứ quân sự tại Iraq và Syria do Iran hậu thuẫn đã cho thấy sự xoay chiều trong quan hệ giữa Washington với Tehran.

Mỹ không kích mục tiêu của các nhóm dân quân do Iran hậu thuẫn ở Syria và Iraq. Ảnh minh họa: ABC

Theo đó, sáng ngày 28-6, quân đội Mỹ đã tiến hành không kích các mục tiêu được cho là phiến quân tại Iraq và Syria làm ít nhất 5 người thiệt mạng. Chiến dịch này đã được Tổng thống Mỹ Joe Biden phê chuẩn sau khi xảy ra các cuộc tấn công nhằm vào những lợi ích của Mỹ. Thư ký báo chí của Lầu Năm Góc John Kirby cho biết: “Theo chỉ đạo của Tổng thống Biden, các lực lượng quân đội Mỹ đã thực hiện các cuộc không kích có độ chính xác và mang tính chất tự vệ”.

Còn theo người phát ngôn của Lầu Năm Góc John F. Kirby, Mỹ đã thực hiện hành động cần thiết, thích hợp và có cân nhắc nhằm hạn chế nguy cơ leo thang, nhưng cũng để gửi đi thông điệp răn đe rõ ràng khi tấn công lực lượng do Iran hậu thuẫn ở Iraq và Syria.

Theo ông Kirby, các cơ sở bị tấn công đã được lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn, bao gồm Kata’ib Hezbollah và Kata’ib Sayyid al-Shuhada sử dụng để cất trữ vũ khí, đạn dược nhằm thực hiện các cuộc tấn công vào những nơi có sự xuất hiện của người Mỹ ở Iraq. Giới chức Lầu Năm Góc cho biết vẫn chưa có báo cáo ngay lập tức về thương vong sau vụ việc, các đánh giá sau hành động quân sự này đang được tiến hành.

Động thái quân sự mới nhất của Mỹ nhằm vào các lực lượng do Iran hậu thuẫn là lần thứ hai Tổng thống Mỹ Joe Biden ra lệnh sử dụng vũ lực trong khu vực. Trước đó, hồi tháng 2-2021, Mỹ đã tiến hành các cuộc không kích ở miền Đông Syria, nhằm vào các tòa nhà mà Mỹ cho là nơi ẩn nấp của lực lượng do Iran hậu thuẫn, sau khi Washington cáo buộc lực lượng này phải chịu trách nhiệm vì các cuộc tấn công nhằm vào nhân viên của Mỹ và đồng minh ở Iraq.

Lầu Năm Góc cho biết, các nhóm dân quân này trong thời gian qua đã gia tăng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhắm tới binh sĩ Mỹ. Ít nhất 5 lần kể từ tháng 4 năm nay, lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn đã sử dụng máy bay không người lái cỡ nhỏ chứa đầy chất nổ để thực hiện các cuộc tấn công trong đêm nhằm vào những nơi có người Mỹ ở Iraq. Kể từ đầu năm 2021 đến nay đã xảy ra hơn 40 vụ tấn công nhằm vào các lợi ích của Mỹ tại Iraq. Dù cho đến nay, chưa có người Mỹ nào bị thương hoặc thiệt mạng trong các cuộc tấn công kiểu này, nhưng rõ ràng, giới chức Mỹ không thể không lo lắng.

Máy bay không người lái là một phần trong số các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ các lực lượng ủy nhiệm Iran ở Iraq. Lực lượng này sử dụng và điều khiển các loại vũ khí ngày càng tinh vi hơn để nhằm vào một số mục tiêu nhạy cảm nhất mà vẫn né tránh được hệ thống phòng thủ của Mỹ.

Tuy nhiên, về sâu xa, đợt tấn công lần này của Mỹ là nhằm vào Iran với những toan tính sâu xa. Trước nhất, vụ không kích được tiến hành chỉ hơn một tuần sau khi chính trị gia theo đường lối cứng rắn Ebrahim Raisi được bầu làm tổng thống tiếp theo của Iran và trong bối cảnh các cuộc đàm phán nhằm đưa Washington và Tehran trở lại thỏa thuận hạt nhân đang bế tắc.

Mặc dù trên danh nghĩa là tấn công phủ đầu để bảo vệ các nhà ngoại giao và 2.500 nhân viên quân sự Mỹ ở Iraq nhưng thực chất đây là lời răn đe đối với Iran là “không thể ẩn nấp sau các lực lượng ủy nhiệm để tấn công Mỹ và các đối tác của Mỹ”. Còn nhớ hồi tuần trước, ông Biden từng nhiều lần lên tiếng sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán hạt nhân với Iran mà không cần điều kiện kèm theo. Trong khi đó, Iran lại cứng rắn không chấp nhận quay lại bàn đàm phán với Mỹ.

Thực tế, kể từ năm 2018 đến nay, sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran với Nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) hồi năm 2015, đi kèm với áp đặt các lệnh trừng phạt Iran làm cho quốc gia Hồi giáo này lâm vào cảnh khó khăn. Kể từ đó đến nay mặc cho các quốc gia còn lại trong thỏa thuận đã nỗ lực cứu vãn nhưng kết quả đạt được rất thấp.

Giới phân tích cho rằng, việc Mỹ tấn công những căn cứ quân sự do Iran hậu thuẫn là tín hiệu cảnh báo của Washington muốn gửi đến Tehran nếu không hạ nhiệt căng thẳng sẽ bị tấn công trong tương lai. Điều này cũng cảnh báo việc cứu vãn thỏa thuận hạt nhân ngày càng khó hơn.

HN tổng hợp