Mỹ tăng thuế toàn bộ hàng hóa nhập từ Trung Quốc

Vòng đàm phán thương mại thứ 11 giữa Mỹ và Trung Quốc cuối tuần qua tại thủ đô Washington mà không đạt được thỏa thuận nào. Ngay sau đó, Tổng thống Donald Trump dọa sẽ tăng thuế đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc với 300 tỉ USD.

Sau khi tăng thuế lên mức 25% đối với 200 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc, ông Trump tiếp tục đe dọa áp 25% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc còn lại trị giá hơn 300 tỉ USD. Ảnh: GETTY

Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer cho biết thông tin chi tiết về kế hoạch áp thuế bổ sung sẽ được công bố trên trang web của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ vào ngày 13-5. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump cũng tuyên bố cho Trung Quốc một tháng để chấp nhận một thỏa thuận thương mại hoặc sẽ phải đối mặt với mức thuế mới.

Trước đó, Mỹ đã tăng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Mức thuế 25% mới được áp dụng với hơn 5.700 mặt hàng, có hiệu lực đối với những sản phẩm rời Trung Quốc từ sau 0 giờ 01 phút (giờ EDT) ngày 10-5. Mức thuế này không áp dụng với hàng hóa rời Trung Quốc trước thời điểm nêu trên, miễn là chúng đến Mỹ trước ngày 1-6.

Theo giới chuyên gia nhận định, Trung Quốc bị hạn chế hơn trong việc đáp trả lệnh áp thuế quan mới nhất của Mỹ, bởi thực tế nước này mua hàng hóa ít hơn từ Mỹ. Trung Quốc đã áp thuế đối với hàng xuất khẩu của Mỹ trị giá khoảng 110 tỉ USD khi cuộc chiến thương mại bắt đầu vào năm ngoái và nước này chỉ còn lại khoảng 10 tỉ USD hàng hóa để áp thuế đáp trả Mỹ hiện nay. Việc Trung Quốc chưa nêu cụ thể các biện pháp trả đũa là gì và khi nào sẽ được áp đặt, cho thấy nước này vẫn hy vọng tiến trình đối thoại có thể cứu vãn tình hình.

Dù vòng đối thoại tại Mỹ không đạt được kết quả, nhưng Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc vẫn khẳng định mong muốn tiếp tục hợp tác đối thoại với Mỹ: “Hợp tác là lựa chọn duy nhất. Tôi cũng tin rằng hai nước sẽ tiếp tục hợp tác cùng nhau trong tương lai. Mỹ và Trung Quốc chia sẻ lợi ích chung và chỉ có thể giải quyết thông qua đối thoại”.

Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc cũng cho biết, các cuộc đàm phán mới sẽ tiếp tục nối lại tại Bắc Kinh, song ông cảnh báo rằng sẽ không có nhượng bộ về các nguyên tắc quan trọng.

Trên trang Twitter của mình, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng cho biết, đàm phán thương mại Mỹ - Trung có thể sẽ vẫn tiếp tục trong thời gian tới. Còn thuế Mỹ áp với hàng hóa Trung Quốc có thể được dỡ bỏ, có thể không, tùy thuộc vào kết quả các cuộc đàm phán trong tương lai.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cũng khẳng định mong muốn đạt được một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc: “Chúng tôi đang tiến hành các cuộc thảo luận với Trung Quốc. Có thể có hai kết quả, một là hai bên đạt được thỏa thuận hay chúng tôi sẽ tăng thuế cao hơn vào Trung Quốc. Mỹ hoàn toàn thoải mái với bất kỳ kết quả nào có thể xảy ra. Tuy nhiên chúng tôi sẽ vui hơn nếu có thể đạt được thảo thuận với Trung Quốc”. Bởi vì việc áp thuế quan đang tác động không nhỏ đến các doanh nghiệp vì đẩy giá nguyên liệu, linh kiện và thành phẩm lên cao, gây tổn hại cho người tiêu dùng và phá vỡ chuỗi cung ứng. Một cuộc chiến thương mại toàn diện có thể làm giảm 1,2% tăng trưởng của Trung Quốc cũng như tác động không nhỏ đến tăng trưởng và việc làm của Mỹ.

Steve Okun, cố vấn thương mại cấp cao tại Công ty tư vấn McLarty Associates nhận định, những gì Mỹ đang muốn ở Trung Quốc chỉ đơn thuần là lợi ích. Tuy nhiên, về mặt chính trị, rất khó để Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể đáp ứng những đòi hỏi mà phía Mỹ muốn ở Trung Quốc. Chính vì thế, tiềm năng cho một thỏa thuận thương mại đã giảm đáng kể.

Trước động thái mới nhất của Mỹ và thái độ cứng rắn của hai bên, cuộc chiến thương mại sẽ rất khó hạ nhiệt trong thời gian ngắn, hai nước sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn trong các cuộc đàm phán tương lai.

NGUYỄN TẤN tổng hợp