Mỹ - Trung tiếp tục gia tăng căng thẳng

Việc trừng phạt theo kiểu “ăn miếng trả miếng” đã làm gia tăng căng thẳng toàn diện mang tính đối địch giữa Mỹ và Trung Quốc.

Quan hệ Mỹ - Trung đang trải qua một trong những giai đoạn căng thẳng nhất. Ảnh: COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS

Mới đây, nhà chức trách Trung Quốc đã công bố lệnh trừng phạt 11 quan chức và nhà lập pháp Mỹ nhằm đáp trả những hành động bị cáo buộc can thiệp vào vấn đề nội bộ của nước này, trong đó có vấn đề Đặc khu hành chính Hong Kong. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhao Lijan cho biết trong danh sách trừng phạt này có các Thượng nghị sĩ nhiều ảnh hưởng của Mỹ Marco Rubio và Ted Cruz. Ngoài ra, còn có các Thượng nghị sĩ Tom Cotton, Pat Toomey; Hạ nghị sĩ Chris Smith, Giám đốc Điều hành Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Kenneth Roth...

Ông Zhao Lijan cho hay lệnh trừng phạt của Trung Quốc có hiệu lực từ ngày 10-8, đồng thời hối thúc Mỹ thừa nhận tình hình và ngừng ngay việc can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc.

Trung Quốc đưa ra quyết định trên nhằm đáp trả lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong (Trung Quốc), bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam), cùng 10 quan chức Hong Kong và Trung Quốc đại lục vì cái gọi là “làm suy yếu quyền tự trị” của đặc khu.

Theo lệnh trừng phạt này, toàn bộ tài sản tại Mỹ và lợi ích liên quan của các quan chức có tên trong danh sách hoặc các tổ chức do họ sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp, từ 50% trở lên, bị phong tỏa và phải được báo cáo cho Văn phòng kiểm soát tài sản nước ngoài (OFAC) của Bộ Tài chính Mỹ.

Người đứng đầu Cục Thương mại và Phát triển Kinh tế Khu hành chính đặc biệt Hong Kong Khâu Đằng Hoa (Edward Yau) tuyên bố quyết định của Mỹ trừng phạt giới chức Hong Kong là “quá khắc nghiệt và vô lý”.

Tháng trước, Trung Quốc cũng đã công bố các biện pháp trừng phạt khác nhằm vào giới quan chức Mỹ nhằm đáp trả những động thái của Washington liên quan tới các cộng đồng sắc tộc thiểu số ở Tân Cương (Trung Quốc), điều Bắc Kinh tố cáo là hành động vi phạm trắng trợn chủ quyền của nước này.

Quan hệ Mỹ - Trung vốn dĩ đã căng thẳng kể từ cuộc chiến thương mại giữa hai quốc gia nhưng gần đây càng “nóng” hơn khi gần đây giữa Washington và Bắc Kinh liên tục xảy ra bất đồng liên quan đến nhiều lĩnh vực như việc Mỹ cáo buộc các tin tặc tấn công phá hoại bầu cử Tổng thống Mỹ, đóng cửa Đại sứ quán Trung Quốc với cáo buộc cơ quan này là trụ sở hoạt động tình báo, rồi đến việc Bắc Kinh bành trướng ở Biển Đông ảnh hưởng đến nhiều quốc gia liên quan và con đường hàng hải quốc tế… 

Mới đây nhất, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh cấm đối với các ứng dụng điện thoại di động của Trung Quốc như TikTok và WeChat trên nước Mỹ. Động thái này có nguy cơ làm vỡ tung mạng internet toàn cầu vốn đã mong manh và tạo ra một “Vạn lý Trường Thành lửa” Trung Quốc phiên bản Mỹ.

 Đây là hành động tiếp sau một chỉ thị của Chính phủ Mỹ nhằm cấm sử dụng các ứng dụng và dịch vụ “không đáng tin cậy” từ Trung Quốc.

Tuần trước, ông Trump đã ký sắc lệnh hành pháp khi cho người Mỹ có 45 ngày để ngừng giao dịch với các nền tảng của Trung Quốc, đưa ra thời hạn ép bán TikTok thuộc công ty mẹ là ByteDance cho Microsoft.

Milton Mueller, Giáo sư Đại học Công nghệ Georgia (Mỹ) và là người sáng lập Dự án Quản trị mạng internet nhận định: “Đó thực sự là âm mưu hòng làm vỡ tung mạng internet và xã hội thông tin toàn cầu theo đường lối của Mỹ, đồng thời không cho Trung Quốc tiến sâu vào nền kinh tế công nghệ thông tin”.

Giới phân tích nhận định, thật khó loại Trung Quốc khỏi cuộc chơi công nghệ thông tin toàn cầu, tuy nhiên những căng thẳng mang tính đối đầu này sẽ dễ dẫn đến Chiến tranh Lạnh giữa hai cường quốc.

HN tổng hợp